فیروز میرزا: تفاوت میان نسخه‌ها

فیروزمیرزا'''فیروز نصرتمیرزا''' الدولهنصرت‌الدوله (اول)،فرمانفرما،، فرمانفرما، فرزند ولیعهد [[قاجار]] عباس میرزا نایب السلطنهنایب‌السلطنه (۱۲۰۳- ۱۲۴۹ ق) و نوه فتحعلی شاه قاجار بودهبود که زندگانی او با سلطنتفرمانروایی سه پادشاه هم عهدهم‌زمان است:

۱) دوره کودکی و نوجوانی که مقارنهم‌زمان سلطنت فتحعلی شاه قاجار (۱۲۱۲- ۱۲۵۰ ق) است.

۲) جوانی، مقارنهم‌زمان با پادشاهی محمد شاه قاجار (۱۲۵۰- ۱۲۶۴ ق).

۳) میانسالی و سالمندی که با دوره سلطنتپادشاهی ناصرالدین شاه (۱۲۶۴- ۱۳۱۳ ق) تقارنهم‌زمان دارد.

وی یکی از رجالبزرگان ذی نفوذبانفوذ دوره قاجاریه بوده و مناصب متعددیفراوانی را برعهده داشت.

با مرگ [[فتحعلی‌شاه]] در ۱۲۱۳ قمری، یکی از پسران بزرگتربزرگ‌تر او، [[حسین‌علی‌میرزا فرمانفرما]] که والیفرمانروای فارس بودبود، داعیهادعای پادشاهی نمود. بهبا تصمیم شاه جدیدجدید، [[محمدشاه]]، برادر کهترش فیروز میرزا به مقابله با قواینیروهای عموی ناتنی فرستاده شد که در این نبرد، قواینیروهای حسین‌علی میرزا فرمانفرما شکست خورد و پایه‌های سلطنتپادشهای [[محمدشاه]] تحکیم گردید. فیروز میرزا در محاصره شهر [[هرات]] در عهد محمدشاه حضور داشت و در دوران [[ناصرالدین شاه]] به ماموریت‌های مهم و حکومتفرمانروایی ایالات بزرگ مانند [[کرمان]] و [[بلوچستان]] <ref name="ettehdie">اتحادیه، منصوره، ص۲۴-۲۵</ref><ref>http://wikifeqh.ir/سفرنامه_کرمان_و_بلوچستان‌_%28کتاب%29</ref>و دیگر مناطقی چون: فارسفارس، ،اراک، اراک ، بروجرد ،بروجرد، ملایر و تویسرکانتویسرکان، ،تهران، تهرانقزوین، ، قزوین ، همدان ،همدان، خوانسار و نهاوند فرستاده می‌شد. وی همچنین عضو شورای دولتی ناصرالدین شاه بوده و در مقاطعی نیز پیشکاری آذربایجان، ریاست قورخانه و وزارت جنگ را برعهده داشت. افزون بر آن، ناصرالدین شاه را در سفر به اروپا همراهی نموده است.

فیروز میرزا علاوه براینکه یک مردمردی جنگی بود، فردی ادیب و هنرمند نیز به شمار می‌رفت. او [[کمانچه]] می‌نواخت و خطاطی می کردمی‌کرد. در سفر اول ناصر الدینناصرالدین شاه به [[اروپا]] جزو ملتزمین رکابهمراهان او بود و پس از بازگشت دو کتاب منتشر کرد. ''فرهنگ لغت فارسی به انگلیسی'' و ''جغرافیای دنیا''.<ref> فرمانفرمائیان، منوچهر</ref> سفرنامه هاییسفرنامه‌هایی هم از او در دست است. <ref>اتحادیه، منصوره،سفرنامه کرمان و بلوچستان فیروز میرزا فرمانفرما، شرکت کتاب‌های ایران، ۱۳۴۲</ref>

لقب شاهزاده فیروز میرزا ابتدادر آغاز سالارلشکر و سپس نصرت‌الدوله بود. او در اواخر عمر از [[ناصرالدین شاه]] لقب "«فرمانفرما"» را دریافت کرد. بعدها لقب فرمانفرما به پسر فیروزمیرزا یعنی [[عبدالحسین میرزا فرمانفرما]] تعلق گرفت و "نصرت الدوله"«نصرت‌الدوله» و "«سالارلشکر"» هم به ترتیب القاب فیروز میرزا و عباس میرزا، دو پسر بزرگ عبدالحسین میرزا شد.<ref name="ettehdie">اتحادیه، منصوره، ص۲۴-۲۵</ref>

فیروز میرزا در جوانی با دختر [[میرزا یوسف آشتیانی]] ازدواج کرد و پس از او حاجیه همایون سلطان (هما) خانم دختر [[بهمن میرزا بهاءالدولهبهاالدوله]] را در زمان پیشکاری ولیعهد و حکمرانی آذربایجان به همسری گزید. هُماهما خانم پیش از ازدواج با فرمانفرما همسر [[قهرمان میرزا]] پسر عباس میرزا بود و از او فرزند داشت.<ref name="ettehdie">اتحادیه، منصوره، ص۲۴-۲۵</ref> حاصل این ازدواج‌ها شش فرزند بود به شرح زیر:

| ۴ || [[سرورالسلطنه|اشرف‌ملک خانم سرورالسلطنه]] || || حاجیه هُماهما خانم || همسر [[مظفرالدین شاه]]

| ۵ || ماه‌سماءماه‌سما خانم || || حاجیه هُماهما خانم ||در جوانی درگذشت

| ۶ ||[[عبدالحسین میرزا فرمانفرما]] ||۱۲۳۷-۱۳۱۸|| حاجیه هُماهما خانم || ||واقف انستیتو پاستور ایران

اکبربزرگترین اولادفرزند فیروز میرزا نصرت الدولهنصرت‌الدوله و حاجیه هما خانم، ملک تاجملک‌تاج خانم [[نجم السلطنهنجم‌السلطنه]]، بانویی روشن ضمیرروشن‌ضمیر و با ارادهبااراده بود که با [[میرزا هدایت‌الله وزیر دفتر]] از خاندان مستوفیان آشتیان وصلتازدواج کرد.

فرزند پنجم فیروز میرزا و هما خانم، به نام ماه سماءماه‌سما خانم با پسرعمویشپسرعمویش، [[عبدالعلی میرزا]]، پسر [[فرهاد میرزا معتمدالدوله]] ازدواج کرد و لقب عصمت‌السلطنه یافت، اما در جوانی در شیراز درگذشت. آرامگاه او در حافظیه شیراز قرار دارد. <ref>اتحادیه، منصوره. ۱۲۶.</ref>