نظریه اطلاعات: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲:
'''نگرهٔ اطّلاعات (نگره ازدایش) ''' [[مدل ریاضی|مدلی ریاضی]] از شرایط و عوامل موثر در ترابُرد (انتقال) و پردازش [[داده‌ها]] و [[اطلاعات|اطّلاعات]] فراهم می‌آورد. نگرهٔ اطلاعات (ازدایش) با ارائهٔ روشی برای«کمّی سازی و اندازه‌گیری عددی داده ها و ازدایش» به موضوعاتی مانند فرستادن، دریافت، و اندوزش (ذخیره‌سازی) بهینهٔ داده‌ها و اطلاعات می‌پردازد. نگاه اصلی این نگره بر روی پاوندهای (محدودیت‌های) بنیادین که در فرستادن و واکاوی داده‌ها هست، می‌باشد، و کمتر به شیوهٔ کارکرد دستگاه‌های خاص می‌پردازد. پیدایش این نگره عموماً به هندازشگر(مهندس) برقی به نام [[کلاود شانون]]<ref group="پانویس">Claude Elwood Shannon</ref> در سال ۱۹۴۸ میلادی نسبت داده می‌شود. نگره ازدایش بدست هندازشگران مخابرات بکارگرفته می شود، هرچند برخی از مفاهیم آن در رشته‌های دیگری مانند [[روان‌شناسی]]، [[زبان‌شناسی]]،[[کتابداری و اطلاع رسانی]]، و [[ازدایش و دانش شناسی]] نیز بکارگیری شده است.<ref name="Britanica">«information theory,» Encyclopædia Britannica</ref> مفهوم ازدایشی که توسط شانون بررسی شد ازدایش از دید ''آمار و احتمالات'' بوده و با مفاهیم روزمره از ازدایش مانند «دانش» و یا بهره مندیهای روزمره از آن در زبان طبیعی مانند «بازیابی ازدایش(اطلاعات)»، «واکاوی ازدایش(اطلاعات)»، «چهارراه ازدایش» و غیره تفاوت می‌دارد. اگر چه نگره ازدایش رشته‌های دیگری مانند روان‌شناسی و فلسفه را هناییده، ولی بدلیل مشکلات همگرداندن (تبدیل) «مفهوم آماری ازدایش» به «مفهوم معنایی دانش و محتوا» هنایشش بیشتر از نوع القای احساساتی نسبت به مفهوم ازدایش بوده‌است.<ref>SAYRE, KENNETH M. (1998). Information theory. In E. Craig (Ed.), Routledge Encyclopedia of Philosophy. London: Routledge.</ref>
== واژه نامه ==
در زبان پهلوی ازدینیدن (azdinidan) به معنای اطلاع دادن است که از ریشه "ازد" آمده است،است<ref>فرهنگ پهلوی مکنزی</ref>، در فارسی از فعل ازداییدن و واژه ازدایش به چم¬های اطلاع دادن و اطلاعات می توان بهره برد.
 
== تاریخچه ==
پدیدآورش تلگراف و تلفن نگاه و دلبستگی به مفهوم ازدایش و ترابُرد آن را افزایش داد. در سال ۱۸۴۴ میلادی، [[ساموئل مورس]]<ref group="پانویس">Samuel F.B. Morse</ref> خط تلگرافی میان شهرهای [[واشنگتن]] و [[بالتیمور]] در آمریکا ساخت. مورس هنگام فرستادن داده به مشکلات عملی الکتریکی برخورد. او پی برد که خطوطی که از زیر زمین کشیده شده‌اند مشکلات بیشتری از خطوطی که هوایی از طریق تیر تَرابُرده می‌شوند دارند و این خود زمینه‌ای برای پژوهشهای پس از این شد. با پَراوش (اختراع) تلفن بدست[[الکساندر گراهام بل]]<ref group="پانویس">Alexander Graham Bell</ref> در سال ۱۸۷۵ میلادی و گسترش شدید آن، برخی از دانشوران به بررسی مشکلات ترابُرد ازدایش پرداختند. اکثر این پژوهش ها از [[تبدیل فوریه]] بهریده اند ولی نگاه و درنگری آنها بیشتر به جنبه دانشی و هندازشی(مهندسی) موضوع بود.<ref name="Britanica"/>