گاتاها: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ابرابزار
خط ۱:
{{مزدیسنا۲}}'''گاتاها''' یا '''گاهان''' یا '''گات‌ها''' ([[اوستایی]]: گاثا، [[سانسکریت]]: گاثا، [[زبان فارسی میانه|پهلوی]]: گاسان، گاهان) عبارت از ۱۷ سروده‌ای است که از دیرباز از سخنانِ [[زرتشت]] [[اسپنتمان]] دانسته می‌شده‌است و در برگیرنده پیام و آموزش‌های وی<ref>[http://www.kniknam.com/Fa/FAQ/default.aspx وب سایت شخصی کورش نیکنام<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> و بنیادِ [[مزدیسنا]] است<ref>[http://www.californiazoroastriancenter.org/z_identity_fa.htm Zoroastrian Identity<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> و کهن‌ترین و [[سپنتا]]ترین<ref name="فرهنگ دهخدا :گاتها">فرهنگ دهخدا :گاتها</ref> بخشِ کتابِ [[اوستا]] شمرده می‌شود.
 
== معنای واژهٔ گات ==
خط ۵:
 
== ساختار و چینش ==
گات‌ها از نگاه [[صرف و نحو]] و زبان و بیان، روشِ ارائهٔ مطالب، فکر واندیشه، [[سبک شعر]] و ویژگی‌های دیگر با دیگر بخش‌های ''اوستا'' تفاوت دارد، ازین روی همهٔ [[اوستاشناس|اوستاشناسان]] و دانشمندان آن را از خودِ زرتشت می‌دانند،<ref name="فرهنگ دهخدا :گاتها"/><ref name="اوستا، هاشم رضی">اوستا، هاشم رضی</ref> گات‌ها [[منظوم]] و [[موزون]] به گونهٔ [[اشعار دینی]] [[ایران باستان]] اند که به شدت موجز و فشرده‌اند و از نظر ساختار [[دستور زبان]] استثناء هستند. شاید نخست بلندتر و به [[نثر]] بوده اما برای در امان بودن از گزندِ فراموشی و یا دستبردِ روزگار، آنها را به نظم در آورده‌انددرآورده‌اند تا بهتر به خاطر سپرده شود.<ref name="اوستا، هاشم رضی"/>
[[زبان شناسان]] وزن این اشعار را یافته و قواعد نظم را در آنها تعیین کرده‌اند.<ref name="ReferenceA">وزن شعر فارسی دکتر پرویز ناتل خانلری</ref>
در کل، ۱۷ سرودهٔ گاتها ۲۳۸ [[بند]]، حدود ۸۹۶ [[بیت (شعر)|بیت]] یا ۵۵۶۰ [[واژه]]<ref name="فرهنگ دهخدا :گاتها"/> است که بعدها در میان ۷۲ هات (فصل) [[یسنا]] جای داده شده‌اند. این ۱۷ سروده با شمارهٔ فصل آنها در [[یسنا]] شناخته می‌شوند. به هر یک از فصل‌های [[یسنا]] و گات‌ها [[هات]] گفته می‌شود.
خط ۵۱:
0of%20Zoroasrtrian%20History%20and%20Philosophy.htm> (Accessed 7 March 2015).</ref>
 
=== استعارات ===
 
در گاتها اهمیت بکارگیری از استعاره و نقش آن در زبان و ذهن درک شده است . مکانیزمی که به ذهن اجازه می دهدمی‌دهد تا فهم دنیای فیزیکی و تجربه هایتجربه‌های اجتماعی به شناخت موضوعات دیگر منجر شود.
===استعارات===
استعاراتی که زردشت در گاتها استفاده کرده است : دوستی با اورمزد، دئنا ونوهی، وهومن، اشا، وهور خشتر، آرمئیتی، سروش، سپنتا مینو، هئورواتت،امرتات،هئورواتت، اترا،پلامرتات، اترا، پل چینوت، اوشتا،گئتا،اوشتا، گئتا، رتو، دروج.<ref>Abreu, Jose Luis. "Gathas: An Ancient System of Metaphors & Poetry." (2010).</ref>
در گاتها اهمیت بکارگیری از استعاره و نقش آن در زبان و ذهن درک شده است . مکانیزمی که به ذهن اجازه می دهد تا فهم دنیای فیزیکی و تجربه های اجتماعی به شناخت موضوعات دیگر منجر شود.
استعاراتی که زردشت در گاتها استفاده کرده است : دوستی با اورمزد، دئنا ونوهی، وهومن، اشا، وهور خشتر، آرمئیتی، سروش، سپنتا مینو، هئورواتت،امرتات، اترا،پل چینوت، اوشتا،گئتا، رتو، دروج.<ref>Abreu, Jose Luis. "Gathas: An Ancient System of Metaphors & Poetry." (2010).</ref>
 
=== بخش‌هایی از گات‌ها ===
==== زرتشت از مزدا راهنمایی می‌خواهد ====
{{نقل قول|ای خدای دانا! چگونه می‌توانم در انجام وظایفم تو را خشنود سازم؟ رهبران روحانی دروغپرداز، خویشان و دوستان مرا فریب داده، بر ضد من برانگیخته و آنها را از من رانده‌اند! اهل شهر و محل مرا وا می‌کنندوامی‌کنند با من درشتی و ستیز کنند! رهبران دنیایی بدکار و دروغ‌پرداز مرا آزار می‌دهند!
به کدام سرزمین روی آورم؟ به کجا پناه برم؟<ref>برگردانِ دکتر فرهنگ مهر - (۱–۴۶)</ref>}}
 
سطر ۸۱ ⟵ ۸۰:
در گاهان نیز [[اشو|اشوزرتشت]] دربارهٔ این آزمایش‌ها سخن گفته و آن را از [[اهورامزدا]] درخواست کرده‌است. در هات ۳۰ بند ۷ آمده:
{{نقل قول|کسی که از نیروی معنوی و منش نیک و راستی و پاکی برخوردار باشد و آرمییتی با عشق و ایمان به کالبد او پایداری و استواری بخشد، بی‌گمان چنین شخصی در آزمایش سخت زندگی پیروز گردیده و در زمره بندگان نیک تو ای پروردگار، محسوب خواهد شد.}}
همچنین در هات ۴۳ بند ۱۰ آمده: {{نقل قول|پروردگارا مرا به سوی راستی و پاکی که نهایت آرزوی من است، رهبری کن تا با پیروی از آرمییتی مظهر ایمان و محبت به رسایی نایل آیم. پروردگارا اکنون ما را بیازمای تا ایمان خود را به ثبوت رسانیم. آزمایش‌های تو چنان است که به انسان نیروی معنوی خواهد بخشید، به ویژه رهبرانی که از سوی تو ای مزدا الهام گرفته‌اند، با نیرو و شهامت مردم را راهنمایی کرده و خواست تو را انجام خواهند داد.}}<ref>گاتاها، فیروز آذرگشسب، به تصحیح ماندانا معاونت، فروهر، ۱۳۸۳، تهران</ref><ref>گاتاهای زرتشت، گردآوری فرانک دوانلو، نوید شیراز، ۱۳۸۳، شیراز</ref><ref>شاهنامه فردوسی، به کوشش [[|سعید حمیدیان]]، بر اساس چاپ مسکو، قطره، ۱۳۸۴، تهران</ref>
 
== پیوند به بیرون ==