کرنا: تفاوت میان نسخه‌ها

'''کرنا''' به فتح کاف یکی از کهن ترین سازهای بادی [[ایران]] است که در خانواده سازهای بادی قمیش دار دسته بندی می‌شود. بر اساس نوشته‌های تاریخی و اشیاء مکشوفه از امپراطوری [[هخامنشی]]، پیشینه ۲۵۰۰ ساله اش، قطعی به نظر می‌رسد. [[هرودوت]] مورخ [[یونانی]] عهد باستان می‌نویسد: «در زمان [[کورش بزرگ]]، سپاهیان با صدای [[شیپور]] حاضر باش، رهسپار میدان جنگ می‌شدند<ref> هم اینک در مجموعه نغمات کرنای بختیاری، آهنگی به نام سواربازی وجود دارد که در گذشته نه چندان دور به هنگام نبردهای درون قومی و برون قومی بختیاری‌ها نیز نواخته می‌شده‌است. این موضوع می‌تواند نشانی از پیشینه کرنا در مصارف جنگی باشد.</ref>.» به دلایلی که خواهد آمد، شیپور مورد نظر هرودوت، همان ساز کرناست. [[استرابون]] دیگر مورخ یونانی، نشانی دقیق تری به ما می‌دهد<ref>کتاب امپراطوری هخامنشی</ref>. وی با اشاره به دوره‌های آموزشی شاهزادگان و امیر زادگان هخامنشی می‌نویسد: «هر روز پیش از دمیدن آفتاب، جوانان با صدای کرنا به تمرین‌های نظامی فرا خوانده می‌شدند. مربیان، پسران را به دسته‌های ۵۰ نفری تقسیم می‌کردند و ریاست هر دسته را به یکی از پسران شاه یا یکی از امیر زادگان می‌سپردند.» بر این اساس معلوم می‌شود کرنا در گذشته یک ساز حکومتی بوده و برای اعلان‌ها، جشن‌ها و جنگ‌ها به کار می‌رفته‌است. اما سندی از این بهتر، یک شیپوره مفرغی است که در سال ۱۳۳۶ خورشیدی (۱۹۵۷ میلادی) از قبر [[داریوش سوم]] پیدا شد. طول این نمونه منحصر به فرد ۱۲۰، قطر دهانه خروجی اش ۵۰ و قطر دهانه ورودی اش ۵ سانتی متر است و هم اینک در موزه [[تخت جمشید]] [[استان فارس]] نگهداری می‌شود. شیپوره یاد شده به کرنای [[هخامنشی]] نیز شهرت دارد. با توجه به این که معمولاً در مقبره پادشاهان عهد باستان، اشیاء گرانقیمت و حاوی افتخار دفن می‌شده‌است، چنین به نظر می‌رسد کرنا در ساختار حکومتی هخامنشیان، چیزی بیش از یک ابزار موسیقایی بوده و احتمالاً نمادی از قدرت امپراطوری محسوب می‌شده‌است.{{سخ}}

[[پرونده:Qashqai-musicians.jpg|250px|بندانگشتی|چپ|چنگی‌های قشقایی در حال نواختن [[کرنا]] و [[نقاره]]]]

چو بشنید خاقان بزد کرنای، تو گفتی که کوه اندر آمد ز جای<ref name="autogenerated1">شاهنامه فردوسی، داستان کاموس کشانی</ref>{{سخ}}

بقلب اندرون توس نوذر بپای، به پیش سپه کوس با کرنای<ref name="autogenerated1">شاهنامه فردوسی، داستان کاموس کشانی</ref>{{سخ}}