گزارش چیلکات: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ربات:مرتب‌سازی عنوان‌ها+نشانی+املا+تمیز+اصلاح ارجاع لاتین |
|||
خط ۲۰:
== پیش‌زمینه ==
[[گوردون براون]] پیش از آغاز رسمی کار کمیسیون تحقیق اعلام کرد که این جلسات تحقیق به شکل غیرعلنی برگزار خواهند شد و مطبوعات از جزئیات آن باخبر نخواهند گردید. با این حال پس از اعتراضات مردم و اعضای [[مجلس عوام بریتانیا|مجلس عوام]] و پس از آنکه مسئولیت تصمیم‌گیری در این مورد به [[جان چیلکات|سر جان چیلکات]]، رئیس کمیسیون تحقیق واگذار شد، وی اعلام کرد که «لازم است تا روند تحقیقات تا جای ممکن در انظار عمومی صورت پذیرد.»<ref name="NS">{{cite news|url=http://www.newstatesman.com/2009/06/hold-public-inquiry-iraq|title=Chilcot calls for public Iraq inquiry|date=23 June 2009|work=New Statesman|accessdate=15 February 2010}}</ref><ref name="Tele 1">{{cite news|url=http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/middleeast/iraq/5604841/Large-parts-of-Iraq-inquiry-to-be-heard-in-public.html|title=Large parts of Iraq inquiry to be heard in public|last=Whitehead|first=Tom|date=23 June 2009|work=[[دیلی تلگراف|Daily Telegraph]]|publisher=Telegraph Media Group|accessdate=15 February 2010|location=London}}</ref> هنگامی که تحقیقات به صورت رسمی در ژوئیه ۲۰۰۹ (آذر ۱۳۸۸) آغاز گردید همگان باخبر شدند که این کمیسیون مجاز است تمام اسناد مربوط به حکومت بریتانیا را ببیند و هر شهروند بریتانیایی را که صلاح دید فرا بخواند.<ref name="BBC 30/7">{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/8176698.stm|title=Will Iraq probe worry ministers?|last=Chakrabarti |first=Reeta|date=30 July 2009|work=[[بی‌بی‌سی نیوز|BBC News]]|accessdate=15 February 2010}}</ref> تنها یک هفته پیش از آغاز روند استماع در کمیسیون، مجموعه اسنادی که مشتمل بر گزارش‌های نظامی بودند به مطبوعات درز پیدا کردند. این اسناد نشان می‌دادند که برنامه‌ریزی پیش از جنگ ضعیف بوده و پیش‌بینی‌های لازم برای آن صورت نگرفته بوده است.<ref name="Tele 2">{{cite news|url=http://www.telegraph.co.uk/news/newstopics/politics/defence/6625415/Iraq-report-Secret-papers-reveal-blunders-and-concealment.html|title=Iraq report: Secret papers reveal blunders and concealment|last=Gilligan|first=Andrew |date=21 November 2009|work=[[دیلی تلگراف|The Daily Telegraph]]|publisher=[[Telegraph Media Group Limited]]|accessdate=15 February 2010 |location=London}}</ref>
== اعضای کمیسیون ==
خط ۴۰:
== شاهدان ==
کمیسیون، افراد گوناگونی را به عنوان شاهد فرا خواند که در میان آنها سیاستمداران از جمله چند وزیر کابینه در زمان حمله به عراق؛ کارمندان ارشد دولتی نظیر حقوقدانان و مسئولان اطلاعاتی؛ دیپلمات‌ها بویژه آنها که به عراق یا ایالات متحده مأمور بودند و افسران ارشد ارتش از جمله روسای سابق ستاد مشترک و وزرای سابق دفاع و فرماندهان ارشد عملیاتی دیده شدند.<ref name="Telegraph 25/11">{{cite news|url=http://www.telegraph.co.uk/news/newstopics/politics/6645689/Iraq-Inquiry-British-officials-discussed-regime-change-two-years-before-war.html|title=Iraq Inquiry: British officials discussed regime change two years before war|date=25 November 2009|work=[[دیلی تلگراف|Daily Telegraph]]|publisher=[[Telegraph Media Group]]|accessdate=12 February 2010|location=London}}</ref>
کمیسیون در جلسه نخست تا پیش از آغاز تعطیلات کریسمس سخنان کارمندان دولت، افسران اطلاعاتی و امنیتی، دیپلمات‌ها و نظامیان را شنید. مهم‌ترین شاهدان عبارت بودند از [[کریستوفر میر|سر کریستوفر مِیِر]]، سفیر سابق بریتانیا در ایالات متحده؛ [[لرد بویس|دریابد لرد بویس]]، وزیر سابق دفاع بریتانیا؛ [[جان اسکارلت|سر جان اسکارلت]]، رئیس [[سازمان اطلاعات مخفی بریتانیا]]؛ [[تیم کراس|سرلشکر تیم کراس]]، ارشدترین افسر بریتانیایی حاضر در عراق پس از حمله و [[برایان بوریج|ارتشبد سر برایان بوریج]]، فرماندهٔ کل نیروهای بریتانیا در حمله به عراق.
[[تونی بلر]] نخست‌وزیر سابق بریتانیا در تاریخ‌های ۲۹ ژانویه ۲۰۱۰ و ۲۱ ژانویه ۲۰۱۱ به طور علنی پاسخگوی سوالات اعضای کمیسیون بود.<ref>{{cite web|url=http://www.iraqinquiry.org.uk/hearings/timetable.aspx |title=Iraq Inquiry - Hearings - Timetable |publisher= |deadurl=unfit |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304002113/http://www.iraqinquiry.org.uk/hearings/timetable.aspx |archivedate=4 March 2016}}</ref> در هر دو بار، اعتراضاتی خارج از مرکز کنفرانس انجام شد.<ref name="Tele 3">{{cite news|url=http://www.telegraph.co.uk/news/politics/tony-blair/8274202/Chilcot-Inquiry-Tony-Blair-heckled-as-he-expresses-regret-for-this-loss-of-life-in-the-Iraq-war.html|work=[[دیلی تلگراف|Daily Telegraph]]|publisher=Telegraph Media Group|accessdate=19 June 2011|location=London|first=Rosa|last=Prince|title=Chilcot Inquiry: Tony Blair heckled as he expresses regret for this loss of life in the Iraq war|date=21 January 2011}}</ref> از آنجا که علاقهٔ عمومی به شنیدن اظهارات بلر زیاد بود، دسترسی عمومی به سخنرانی وی صرفاً با قرعه‌کشی امکان‌پذیر بود.<ref>{{cite web|url=http://www.iraqinquiry.org.uk/news/20101208-ballot.aspx |title=Public Ballot: Application to Attend the Public Hearing of Rt Hon Tony Blair |publisher= |deadurl=unfit |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140506235431/http://www.iraqinquiry.org.uk/news/20101208-ballot.aspx |archivedate=6 May 2014}}</ref> سهمیه‌های خاصی نیز برای خانواده‌های افرادی که در جنگ آسیب دیده بودند در نظر گرفته شد. برخی از آنها در طول دومین جلسهٔ استماع با فریادهای خشمگینانه اتهاماتی را متوجه بلر کردند.<ref name="Tele 3"/>
با از سرگیری مجدد جلسات استماع در ژانویه ۲۰۱۰، سیاستمداران و مسئولان دولتی سابق از جمله [[آلستر کمپبل]] مسئول روابط عمومی تونی بلر پاسخگوی سوالات بودند.
خط ۵۰:
گوردون براون مجبور شد ادعای خود دربارهٔ افزایش سالانهٔ هزینه‌های دفاعی را پس بگیرد زیرا مشخص شد که این مسئله درست نبوده است.<ref>[http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk_politics/8573664.stm Brown misled Iraq inquiry over defence budget - Cameron] BBC News, 17 March 2010.</ref>
پس از فترتی که بواسطهٔ برگزاری انتخابات عمومی ایجاد شد، جلسات استماع بار دیگر در ۲۹ ژوئن ۲۰۱۰ آغاز شدند. نخستین شاهد [[داگلاس برند]]، مشاور انتظامی (پلیس) [[وزارت کشور عراق]] از ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۵ بود.<ref name="BBC IV">{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/politics/10437254.stm|title=Iraq inquiry told of post-war police training errors|date=29 June 2010|work=[[بی‌بی‌سی نیوز|BBC News]]|accessdate=29 June 2010}}</ref>
در ۲ فوریه ۲۰۱۱ [[جک استراو]] وزیر امور خارجه بریتانیا از ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۶، آخرین شاهدی بود که در جلسات علنی فرا خوانده شد.<ref name="BBC-evidencetimeline">{{cite news|url=http://www.bbc.co.uk/news/uk-politics-12224606|title=Iraq inquiry - day by day timeline of evidence given|date=2 February 2011|work=[[بی‌بی‌سی نیوز|BBC News]]|accessdate=5 February 2011}}</ref>
== یافته‌ها ==
خط ۸۹:
[[دیوید کامرون]] نخست‌وزیر بریتانیا در بیانیه‌ای که عصر همان روز خطاب به [[مجلس عوام بریتانیا|مجلس عوام]] این کشور منتشر کرد از اذعان به این که [[جنگ عراق]] «اشتباه» یا «خطا» بوده خودداری کرد و درخواست‌های افراد مختلف مبنی بر لزوم عذرخواهی [[حزب محافظه‌کار (بریتانیا)|حزب محافظه‌کار]] که نقش برجسته‌ای در آغاز جنگ داشت را رد کرد. کامرون گفت که «دلایل بسیار زیادی» برای «تکرار استدلال‌های این روزها» نمی‌بینید و به جای آن بهتر است روی «درس گرفتن از آنچه روی داد و آنچه که لازم است انجام شود تا از وقوع اشتباهات در آینده جلوگیری به عمل آید» تمرکز شود.<ref>Jon Stone, [http://www.independent.co.uk/news/uk/politics/david-cameron-iraq-war-chilcot-report-response-apology-refuses-live-latest-updates-a7122886.html David Cameron refuses to say the Iraq War was 'wrong' or 'a mistake' following damning Chilcot Report], ''The Independent'' (7 July 2016).</ref>
همان روز [[جان کربی]] [[سخنگوی وزارت خارجه آمریکا]] در سخنرانی مطبوعاتی روزانه‌ی [[کاخ سفید]] اعلام کرد که [[ایالات متحده آمریکا|ایالات متحده]] به این گزارش پاسخی نخواهد داد و خبرنگاران به جای طرح سؤال از وی باید سران بریتانیا را مورد پرسش قرار دهند. او همچنین گفت که هم‌اکنون آمریکا به جای فکر کردن به تصمیمی که ۱۳ سال پیش گرفته شده، روی سوریه تمرکز دارد: «... ما به هیچ وجه قضاوتی درباره‌ی این گزارش نخواهیم کرد و من به سران بریتانیا حق می‌دهم که در مورد درس گرفتن از این مسأله سخن بگویند. این مسأله به آنها ربط دارد. ما این گزارش را بررسی نخواهیم کرد، آن را مرور نخواهیم کرد و به‌هیچ‌وجه هیچ تلاشی برای تحلیل یا قضاوت درباره‌ی یافته‌های آن نخواهیم کرد. بار دیگر می‌گویم که تمرکز ما روی چالش‌هایی که در عراق و سوریه با آنها مواجه هستیم می‌باشد، و فقط روی آنها متمرکز خواهیم بود.»<ref>[http://state.gov/md259402.htm#UK Daily Press Briefing - July 6 2016], ''[[وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا|United States Department of State]]</ref><ref>[http://www.telegraph.co.uk/news/2016/07/06/chilcot-report-how-the-world-reacted/ Chilcot report - how the world reacted: 'A very British masterclass in quiet, restrained but devastating critique'], ''[[دیلی تلگراف|The Daily Telegraph]]''</ref>
[[جرمی کوربین]] [[رهبر اپوزیسیون (بریتانیا)|رهبر اپوزیسیون بریتانیا]] و [[رهبر حزب کارگر بریتانیا|رهبر حزب کارگر این کشور]] که در [[مجلس عوام]] علیه جنگ رأی داده بود، پس از انتشار گزارش چیلکات در پارلمان سخنرانی کرد و گفت: «من اکنون صمیمانه از طرف حزب خود به خاطر تصمیم فاجعه‌بار ورود به جنگ عراق در مارس ۲۰۰۳ پوزش می‌خواهم؛ این تهاجم نظامی بر اساس توجیهات کذب انجام شد» چیزی که «به مدت طولانی توسط بخش اعظم جامعه جهانی غیرقانونی اعلام شده بود».<ref>{{cite web |url=http://www.bbc.com/news/uk-politics-36733979 |title=Tony Blair says world is better as a result of Iraq War |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |date=7 July 2016 |website=BBC |publisher=BBC |access-date=7 July 2016 |quote=He said the report proved the Iraq War had been an "act of military aggression launched on a false pretext", something he said which has "long been regarded as illegal by the overwhelming weight of international opinion"}}</ref> کوربن به طور خاص از «مردم عراق» و خانواده‌های سربازان بریتانیایی که (فرزندان و همسرانشان) در عراق کشته یا زخمی شدند پوزش خواست. او همچنین گفت که «از میلیون‌ها شهروند بریتانیا که احساس کردند شیوه‌ای که ما برای ورود به جنگ انتخاب کردیم باعث شد تا دموکراسی ما بدنام شده و زیر سؤال برود» عذرخواهی کرد.<ref name="Corbyn">Andrew Grice, [http://www.independent.co.uk/news/uk/politics/jeremy-corbyn-chilcot-report-iraq-war-inquiry-apology-tony-blair-labour-party-a7123461.html Jeremy Corbyn apologises on behalf of Labour for 'disastrous decision' to join Iraq War], ''The Independent'' (6 July 2016).</ref>
خط ۱۰۰:
مفسران سیاسی در این مورد که این گزارش تا چه اندازه نشان می‌دهد تونی بلر به پارلمان و افکار عمومی دروغ گفته یا آنها را گمراه کرده است اختلاف دارند. [[ان‌بی‌سی نیوز]] گفت که گزارش چیلکات «نشان نمی‌دهد که بلر دروغ گفته است»<ref name="NBCReport">{{cite news|url=http://www.nbcnews.com/news/world/chilcot-report-iraq-war-released-stops-short-saying-blair-lied-n604461|title=Chilcot Report on Iraq War Is Released, Stops Short of Saying Blair Lied|authors=Alexander Smith, Bill Neely|date=6 July 2016|accessdate=7 July 2016|publisher=NBC News}}</ref>، فیلیپ استفنز مفسر ارشد سیاسی ''[[فایننشال تایمز]]'' گفت که «گناه بلر بیشتر قطعیت [وی درباره‌ی لزوم حمله به عراق] است تا فریب»<ref>{{cite news|url=http://www.ft.com/cms/s/0/8da14dcc-438b-11e6-9b66-0712b3873ae1.html#axzz4DiJF24oF|title=Chilcot report exposes Tony Blair's sin of certitude|author=Philip Stephens|date=7 July 2016|accessdate=7 July 2016|newspaper=Financial Times}}</ref> و الی لیک در مطلبی که برای ''[[بلومبرگ نیوز|بلومبرگ ویو]]'' نوشت گفت که گزارش نشان می‌دهد که بلر «برای رفتن به عراق دروغ نگفته است»<ref>{{cite news|url=http://www.bloomberg.com/view/articles/2016-07-06/blair-didn-t-lie-his-way-into-iraq-neither-did-bush|title=Blair Didn't Lie His Way Into Iraq. Neither Did Bush.|date=6 July 2016|accessdate=7 July 2016|publisher=Bloomberg}}</ref>. [[جرمی کوربین|کوربین]] در سخنرانی خود در پارلمان گفت نمایندگانی که به جنگ رای مثبت دادند «توسط شمار اندکی از سران شاخص در دولت فریب خوردند» کسانی که «وسواس زیادی، برای نوع توجیهاتی که برای جنگ آماده می‌کردند نداشتند»<ref name="Corbyn"/>. [[کارولین لوکاس]]، نماینده از [[حزب سبز انگلستان و ولز|حزب سبز]] مدعی شد که تناقضات بین بیانیه‌های عمومی دولت و یادداشت‌های شخصی به بوش ثابت می‌کند که بلر درباره‌ی اینکه جنگ قابل اجتناب نبود «دروغ می‌گفت».<ref>{{cite news|url=http://www.businessinsider.de/caroline-lucas-on-the-chilcot-report-iraq-inquiry-tony-blair-david-cameron-2016-7?r=UK&IR=T|title=CAROLINE LUCAS: The Iraq War was illegal, Tony Blair was lying, and David Cameron should apologise too|author=Lara O'Reilly|publisher=Business Insider|date=7 July 2016|accessdate=7 July 2016}}</ref>
==
*ویکی‌پدیای انگلیسی، مدخل [
== پانویس ==
| |||