اپی‌ژنتیک: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Gharouni (بحث | مشارکت‌ها)
جز ←‏جایگزینی با [[وپ:اشتباه|اشتباه‌یاب]]: سلولهلی⟸سلولهای، فیزیلوژیکی⟸فیزیولوژیکی، ، متیلی‌شدن⟸متیلی‌ شدن،
خط ۲:
'''وراژن‌شناسی'''<ref>{{یادکرد-فرهنگستان|واژهٔ مصوب= وَراژن‌شناسی|حوزه= ژن‌شناسی|واژهٔ غیرفارسی با حروف فارسی = اپی‌ژنتیک|واژهٔ غیرفارسی با حروف زبان اصلی = epigenetics|زبان واژهٔ غیرفارسی = انگلیسی|دفتر= هفتم|بخش= فارسی (ز-ی)|تاریخ بازچاپ= |سرواژه= وراژن‌شناسی}}</ref> یا '''وراژنتیک''' ('''Epigenetics''') مطالعه اختلافات سلولی و فیزیولوژیکی است که بوسیله تغییر در توالی [[DNA]] ایجاد نمی‌شود، اپی ژنتیک اصولاً مطالعه عوامل خارجی یا محیطی است که باعث روشن یا خاموش شدن ژن‌ها می‌شود و بر روی چگونه خوانده شدن ژن‌ها اثر می‌گذارد.<ref>https://icahn.mssm.edu/research/institutes/friedman-brain-institute/research/epigenetics</ref>
 
از این رو، تحقیقات اپی ژنتیک در جستجوی توصیف دگرگونی‌های دینامیک در پتانسیل رونویسی سلول است. اگرچه استفاده از لفظ اپی برای توصیف پروسه‌هایی که توارث پذیر نیستند بحث‌برانگیز است، این دگرگونی‌ها ممکن است توارث پذیر بوده یا نباشند.<ref>Ledford H (2008). "Disputed definitions". Nature 455 (7216): 1023–8. doi:10.1038/4551023a. PMID 18948925</ref> بر خلاف ژنتیک که بر پایه تغیرات در توالی DNA (ژنوتیپ) است، تغیرات در [[بیان ژن]] یا فنوتیپ سولی اپی ژنتیک دلایل دیگری دارد. به این دلیل از پیشوند اپی برگرفته از επί- یونانی به معنای بالا، فراتر یا اطراف استفاده گردیده است.<ref>pector, Tim (2012). Identically Different: Why You Can Change Your Genes. London: Weidenfeld & Nicolson. p. 8. Just over ten years ago researchers found that the diets of pregnant mothers could alter the behaviour of genes in their children and that these changes could last a lifetime and then be passed on in turn to their children. The genes were literally being switched on or off by a new mechanism we call epigenetics – meaning in Greek 'around the gene'. Contrary to traditional genetic dogma, these changes could be transferred to the next generation. In this case the mothers just happened to be rats, but recent similar findings in humans have created a revolution in our thinking.</ref><ref>Carey N. (2011): Epigenetics revolution: How modern biology is rewriting our understanding of genetics, disease and inheritance. Icon Books, London, ISBN 978-1-84831-315-6; ISBN 978-1-84831-316-3.</ref>
 
مثالهایی از مکانیسم‌هایی که این تغیرات را ایجاد می‌کنند متیلاسیون DNA و اصلاحات هیستونی است که هرکدام باعث تغییر در بیان شدن ژن می‌شوند بی آنکه تغیری در توالی DNA مسئول ایجاد کنند. بیان ژن بوسیله فعالیت پروتئین‌های سرکوب گر که به مناطق خاموش کننده DNA می‌چسبند، کنترل می‌شود. این تغیرات اپی ژنتیکی ممکن است در طول تقسیم سلول و در دوران زندگی سلول و همچنین شاید طی نسلهای متمادی باقی بماند، گرچه تغیری در توالی DNA مسئول دیده نمی‌شود.<ref>Bird A (May 2007). "Perceptions of epigenetics". Nature 447 (7143): 396–8. Bibcode:2007Natur.447..396B. doi:10.1038/nature05913. PMID 17522671.</ref> در عوض این فاکتورهای غیرژنتیکی باعث می‌شوند تا ژن‌های یک ارگانیسم رفتار یا بیان مختلفی نشان دهند.<ref>"Special report: 'What genes remember' by Philip Hunter | Prospect Magazine May 2008 issue 146". Web.archive.org. 1 May 2008. Retrieved 26 July 2012.</ref>
 
مثالی از تغیر اپی ژنتیکی در یوکاریوت، پروسه [[تمایز سلولی]] است. در طی [[ریخت زایی]] (مورفوژنز) [[سلول‌های بنیادی]] همه توان، تبدیل به رده‌های سلولی چندتوانه جنینی شده که به نوبه خود تبدیل به سلولهای کاملاً تمایز یافته می‌شوند. به این معنی که [[سلول تخم]] -زیگوت- ادامه به تقسیم شدن می‌دهد و سلولهای دختر ایجاد شده تبدیل به تمام انواع مختلف سلول در یک جاندار از جمله عصب، سلولهای عضله، [[بافت پوششی]] (اپی تلیوم)، بافت درون رگی (اندوتلیوم)، رگهای خونی و غیره می‌شوند که به وسیله فعال کردن برخی ژن‌ها در حین غیرفعال کردن بیان برخی دیگر ایجاد می‌شود.<ref>Reik W (May 2007). "Stability and flexibility of epigenetic gene regulation in mammalian development". Nature 447 (7143): 425–32. Bibcode:2007Natur.447..425R. doi:10.1038/nature05918. PMID 17522676.</ref>
 
== نظریهٔ وراژنتیکی ==
خط ۱۸:
این دیدگاه شامل تمام عوامل ممکن در حال توسعه روی یک ارگانیسم و نه تنها اینکه چطور ارگانیسم و یکدیگر را تحت تأثیر قرار می‌دهند بلکه همچنین شامل اینکه چطور ارگانیسم، توسعهٔ خود را تحت تأثیر قرار می‌دهد، می‌باشد.
 
با توجه به [[روانشناسی رشد]]، [[اریک اریکسون]] ایده‌ای به نام '''اصل اپی ژنتیک''' را توسعه داد که بیانگر این است که چطور ما از طریق آشکارسازی شخصیتمان در مراحل از پیش تعیین شده و تحت تأثیر محیط زیست و فرهنگ اطرافمان توسعه یافتیم. این آشکارسازی بیولوژیکی در با تنظیمات اجتماعی و فرهنگی در [[مراحل رشد روانی]] انجام شده، که «پیشرفت در هر مرحله با موفقیت یا عدم موفقیتمان در مراحل قبلی مشخص شده‌است.»<ref>Boeree, C. George, (1997/2006),[http://www.social-psychology.de/do/pt_erikson.pdf Personality Theories, Eric Ericson]</ref>
 
[[قضیهٔ اپی ژنتیک]] سیر تکاملی را به عنوان نتیجهٔ یک تبادل دوطرفهٔ در حال انجام بین محیط و وراثت در نظر می‌گیرد.<ref>Gottlieb,G. , (1991). Epigenetic systems view of human development. Developmental Psychology, 27(1), 33-34.</ref>
 
محدودهٔ تأثیرات محیطی شامل چیزهایی است که ما تحت تربیت، مانند پدر و مادر، پویایی خانواده، تحصیل و کیفیت همسایگی در برخورد با ویروس‌ها و اتفاقات داخل سلول، کسب می‌کنیم.<ref name="Santrock">Santrock, J.W. (2007). Biological beginnings. In J.W. Santrock (4Ed.), ''A topical approach to life-span development'', (pp. 69-70). New York, New York: McGraw Hill Companies, Inc.</ref>
علاوه بر این، [[نظریه ابعاد فرهنگی هافستد]] می‌گوید که فرهنگ‌های مختلف منجر به تأثیرات زیست‌محیطی به طرق مختلف می‌شود.<ref>Gottlieb,G. , (1991). Epigenetic systems view of human development. ''Developmental Psychology, 27''(1), 33-34.</ref>
 
از آنجا که نظریه اپیژنتیکی متکی بر محیط زیست (که در میان فرهنگ‌های مختلف متفاوت است) و وراثت به عنوان عامل مؤثر بر توسعه‌ای است، که بیان می‌کند کجا و چطور رشد افراد می‌تواند رشد بالقوه شانبالقوه‌شان را پیش بینی کند. [[وضعیت اجتماعی و اقتصادی]] می‌تواند به تأثیرات زیست‌محیطی کمک کند، به عنوان مثال دسترسی به غذاهای سالم، دارو و مراقبت موجب تسهیل توسعه مثبت است.
[[ژن]]‌ها، در طول یک دوره حیات [[پروتئین‌ها]] را تولید می‌کنند، که این پروتئین‌ها می‌توانند در محیط‌های مختلف متفاوت باشد. با این وجود نظریهٔ اپی ژنتیک بیان می‌کند که ژن‌هایی که مشترک هستند، تعیین کنندهٔ صفات فردی در شیوه‌ای مستقل نیستند، بلکه صفات را وابسته به محیط تعیین می‌کنند،<ref name="Santrock" /> هیچ اجماعی بر روی اینکه چه درصدی از [[طبیعت یا پرورش]] ما باعث به وجود آمدن ما می‌شود، وجود ندارد.
 
== پایه مولکولی ==
تغیرات اپی ژنتیکی فعالیت ژنهای خاصی را کنترل می‌کند. پروتئیت‌های کروماتینی پیوسته به DNA ممکن است فعال یا خاموش باشند. این دلیلی است که چرا سلولهای تمایز یافته در جاندار پرسلولی تنها ژن‌های مورد نیاز برای فعالیت خاص خود را بیان می‌کنند. علامت‌های اپی ژنتیکی وقتی سلولها تقسیم می‌شوند باقی می‌مانند. اکثر تغیرات در طول زندگی یک جاندار اتفاق می‌افتد ولی اگر غیرفعال شدن در سول اسپرم یا تخمک که لقاح می‌یابند اتفاق افتد، برخی تغیرات اپی ژنتیکی به نسل بعد منتقل می‌شود.<ref>Chandler VL (February 2007). "Paramutation: from maize to mice". Cell 128 (4): 641–5. doi:10.1016/j.cell.2007.02.007. PMID 17320501.</ref> این مسئله سؤالی را برمی‌انگیزد که آیا تغیرات اپی ژنتیکی در جاندار موجب تغیر پایه‌ای در ساختار DNA می‌شود یا خیر. (فرمی از [[لامارکیسم]])
 
در سال ۲۰۱۱ نشان داده شد که متیلی‌متیلی شدن [[RNA پیام‌رسان]] هم در [[هم‌ایستایی]] انرژی انسان نقش کلیدی‌ای دارد.<ref>[http://www.physorg.com/news/2011-10-links-common-rna-modification-obesity.html New research links common RNA modification to obesity<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> این موضوع پروندهٔ تازه‌ای را برای فراژنتیک [[RNA]] بازگشود.
 
== جستارهای وابسته ==
خط ۴۰:
{{ویکی‌انبار-رده|Smallpox}}
{{پانویس|۲}}
 
{{بیان ژن}}
 
{{ژنتیک-خرد}}
 
[[رده:وراژنتیک]]
[[رده:پیوستگی ژنتیکی]]
[[رده:زیست‌شناسی مولکولی]]
[[رده:ژنتیک]]
[[رده:مقاله‌های خرد ژنتیک]]
[[رده:وراژنتیک]]
[[رده:ویکی‌سازی رباتیک]]