'''چهارباغ گروس''' عمارت و باغی در جنوب شهر [[بیجار]] مرکز ولایت [[گروس (بیجار)|گروس]]، منسوب به دوره صفویان، داراىدارای كوشكى دو طبقه، آب‌نماها و مجسمه‌های مرمرین بود. در مرآة البلدان احداث آن به سال ۱۱۰۴ ه.ق نسبت داده شده است.([[محمد حسن صنیع‌الدوله|اعتمادالسلطنه]]، ج ۴، ص ۱۹۰۴ـ ۱۹۰۵).<ref>[http://www.encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=5594 دانشنامه جهان اسلام]</ref>
این چهارباغ در زمان لطفعلی‌خان حاکم [[گروس (بیجار)|گروس]] و همزمان با دوره صفویه بنا شده.
دورادور پارک را درختان صنوبر احاطه کرده بود، همچنین درختان میوه<ref>[http://www.iranicaonline.org/articles/caharbag-e-garrus-a-park-no-longer-in-existence-in-the-south-of-the-town-of-bijar-center-of-garrus-sahrestan-in- ČAHĀRBĀḠ-E GARRŪS]</ref>
خط ۳۸:
== چارباغ گروس در مرآة البلدان به قلم اعتمادالسلطنه ==
چارباغ گروس باغی است در سمت جنوب قصبه [[بيجار]] واقع و به واسطه خيابانهای طويلطویل عریض منقسم به چهار قسمت شده و به همین جهت موسوم به این اسم شده. در این باغ درختهای تبریزی قوی هيكل سر به هوا كشيده و با وجود عظمت و قطر طوری با هم مرادف و در يک خط مستقیم واقع است كهکه گوئی دیواری راست و مرتفع مي‌باشد. در این باغ اقسام میوه‌های خوب به عمل مي‌آيد خاصه سیب و گلابی آن كهکه كمالکمال امتیاز را دارد. در وسط باغ عمارتی عالی بنا كرده‌اند. در جلو یکی از ايوانها كهکه به اصطلاح اهل بلد تالار ايوانایوان ناميده می‌شود، در طرف شرق، حوضی از مرمر ساخته شده كهکه به آن امتیاز، حوض كمتر ديدهدیده می‌شود. حوض مزبور از مرمر زرد منقوش است. در چهار گوش حوض چهار مجسمه اژدر از مرمر ساخه شده كهکه از دهن آنها آب جاری می‌شود. به علاوه روی اضلاع حوض و پيچپیچ و خم اژدرها فواره‌های کوچک از مرمر ساخته شده كهکه از همه آنها آب جستن كرده به حوض مي‌ريزد. پاشويه حوض نيز از مرمر منبت است. الحق حجاری و [[منبت‌کاری]] این حوض طوری ممتاز است كهکه ناظرينناظران و بینندگان را واله مي‌نمايد. چهار ايوانایوان (تالار ايوانایوان) بزرگ دارد كهکه طول دهنه هر يک چهارده ذرع و نيمنیم است و هر ايوانایوان به واسطه دو ستون مرتفع كهکه از چوب منبت با سر ستونهای چوبی منبت ترتیب يافتهیافته افراشته شده است، در وسط، عمارت بالاخانه ساخته شده كهکه مشرف به تالارها است و ارسيهای كار قدیم ممتاز و شيشه‌بريهای ريزهریزه بسیار اعلي دارد كهکه محل نظر است و ارسيها را كهکه بالا كنند تالارها منظر بالاخانه می‌شود. این عمارت و باغ را مرحوم لطفعلی‌خان حاکم [[گروس]] جد ششمی جناب [[امیرنظام گروسی|حسنعلی خان]] وزیر فوائد ـ كهکه در اواخر سلطنت شاه سلیمان و در تمام مدت پادشاهی سلطان حسينحسین صفوی حكومتحکومت گروس را داشته ـ در سنه هزار و صد و چهار هجری بنا كرده است و چون در امتداد زمان و انقلابات رو به خرابی نهاده بود، مرحوم جنت جایگاه نایب‌السلطنه [[عباس ميرزامیرزا]] طاب الله ثراه هنگام عبور از گروس و اقامت دو روزه در [[بيجار]] و حوالی آن به محمدصادق خان مرحوم والد جناب [[امیرنظام گروسی|حسنعلی خان]] كهکه آن زمان حاکم آنجا بوده امر به تعميرتعمیر آن فرمودند و مبلغی هم از برای مصارف و مخارج تعميرتعمیر آن به محمدصادق خان دادند و مرحوم مشارالیه با كمالکمال سليقهسلیقه در مرمت و توسعه عمارت و باغ مزبور كشيده ازاره‌های تالارها را مرمر كرده و استاد محمد رضای حجار مشهور اصفهانی آنها را حجاری و منبت نموده و كتبيه‌ای هم كهکه اشعار بسیار خوب دارد به خط ميرزامیرزا رضای خوشنویس معروف در مرمرهای ازاره ترقيم يافتهیافته كهکه شعر آخری آن كهکه ماده تاریخ تعميرتعمیر آنجا است و مطابق با سنه هزار و دویست و چهل و چهار می‌باشد این است :
