خوشنویسی در جهان اسلام: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز تمیزکاری با استفاده از AWB |
جز تصحیح اشتباه‌های نگارشی (قران-->قرآن) با استفاده از AWB |
||
خط ۱۸:
پس از گسترش اسلام در سراسر [[شبه جزیره عربستان|شبه جزیرهٔ عربستان]]، [[ایران]]، [[ماوراءالنهر]]، بخش‌هایی از [[هند]]، شمال [[آفریقا]] و [[اندلس]]، یا [[زبان عربی]] جایگزین زبان اقوام ساکن دراین مناطق شد (مانند [[مصر]])، و یا دست کم خط عربی جای خطوط قدیمی را گرفت (مانند [[ایران]])، و بدین سان خطی واحد در تمام قلمرو اسلام پدیدار گردید. خط عربی که پیش از ظهور اسلام نگارشی ساده و کاربردی محدود داشت، به سرعت با خطوط دیگر درآمیخت و به کمال رسید.
به دلیل محدودیت نسبی سایر هنرها همچون [[نقاشی]]، [[مجسمه‌سازی]]، [[موسیقی]]، و حتی گاهی، حرام شمردن آن‌ها،<ref>
هنر اسلامی بسیار محدودتر از هنر مسیحی یا بودایی است که مشخصاً فرم‌هایی از هنر - اعم از مجسمه، نقاشی، موسیقی و یا رقص - را به [[کلیسا]] یا [[معبد بودایی|معابد]] می‌کشاند.<ref>The Arab Contribution to Islamic Art: From the Seventh to the Fifteenth Centuries, Wijdan Ali, American Univ in Cairo Press, December 10 1999, ISBN 977-424-476-1 P13</ref>
خط ۲۴:
''ثروت عکاشه'' محقق برجسته مصری می‌نویسد: «نقاشی دینی در دوره‌های نخستین اسلامی، از آن استقبال و تشویقی که نزد [[بودایی|بوداییان]] و [[مسیحی|مسیحیان]] معمول بود، بهره‌ای نداشت. [[مساجد]] از تصاویر دینی خالی بود و از نقاشی برای آموزش‌های دینی و پرورش اعتقادات مذهبی، تا پیش از سده ۸ ه. ق/۱۴ م استفاده نمی‌شد»<ref>عکاشه، ثروت، ۱۳۸۰ نگارگری اسلامی، ترجمه غلامرضا تهامی، انتشارات سوره مهر، چاپ اول، ص ۱۰۷</ref>
عمدهٔ مسلمانان تصویرگری چهره پیامبر اسلام را مردود می‌شمردند و حتی گاهی تصویرگری جانداران و انسان نیز مورد قبول بخشی از مسلمانان نبود.<ref>
این همه به علاوهٔ دلایل اقلیمی، اجتماعی و فرهنگی و رقابت با تمدن‌های دیگر<ref>Brend, Barbara ,'' Islamic Art'', British Museum Library, Third Edition, 1995</ref> موجب شد تا [[هنرمندان]] و [[هنرپروران]] در سراسر سرزمین‌های اسلامی به هنر خوشنویسی توجه ویژه داشته باشند. از این رو ذوق [[زیبایی‌شناسی|زیبایی شناختی]] مردمان این سرزمین‌ها به‌ویژه ایرانیان در اوج قدرت و نهایت ظرافت در این هنر تجلی یافت و خوشنویسی همواره به مانند محوری در میان سایر [[هنرهای بصری]] درخشیده‌است.
خط ۶۸:
* ''شأن''
[[پرونده:Folio from a Koran (8th-9th century).jpg|بندانگشتی|چپ|250px|[[خط کوفی]] نام خطی از خطوط اسلامی است که منسوب به شهر [[کوفه]] بوده و گفته می‌شود که در آنجا شکل گرفته و توسعه یافته‌است. نخستین نسخه‌های [[قرآن]] با این خط نوشته می‌شد.{{سخ}}نگاره بالا آیه‌هایی از [[سوره فتح]] را که در دوران [[عباسیان]] و به خط کوفی خوشنویسی شده است، نشان می‌دهد. این اثر هنری مربوط به قرون هشتم و نهم میلادی است.]]
یک سده پس از [[ابن مقله]]، [[ابن بواب]] برای [[خط نسخ]] قواعدی تازه ایجاد کرد و این خط را کامل نمود در سده هفتم [[یاقوت مستعصمی|جمال‌الدین یاقوت مستعصمی]] به این خط جان تازه‌ای بخشید و [[قرآن کریم]] را برای چندین بار کتابت نمود.<ref>دایرة‌المعارف تشیع، ۱۷۷</ref> او خط ثلث را به حدی از کمال رساند که شایستگی [[کتیبه|کتیبه]]نگاری را پیدا کرد. کاربرد خط کوفی در نگارش متن
=== خوشنویسی در ایران ===
خط ۱۷۲:
* The Arab Contribution to Islamic Art: From the Seventh to the Fifteenth Centuries, Wijdan Ali, American Univ in Cairo Press, December 10 1999, ISBN 977-424-476-1 P13
* عکاشه، ثروت، ۱۳۸۰ نگارگری اسلامی، ترجمه غلامرضا تهامی، انتشارات سوره مهر، چاپ اول، ص ۱۰۷
* From the Literal to the Spiritual: The Development of the Prophet Muhammad's Portrayal from 13th Century Ilkhanid Miniatures to 17th Century Ottoman Art, Wijdan Ali, EJOS (Electronic Journal of Oriental Studies)، volume IV, issue 7, p.
* [[اطلس چهارده قرن هنر اسلامی]]، جلد دوم: هنر خوشنویسی از آغاز تا امروز Atlas of 14 centuries of Islamic Arts, Vol.2 Calligraphy، تألیف استاد [[عباس سحاب]]، ناشر [[مؤسسه جغرافیایی و کارتوگرافی سحاب]]، تهران اردیبهشت ماه ۱۳۸۱، شابک ۹۶۴-۶۵۵۶-۵۵-۸ رده دیوئی: م۸۰–۳۳۷۰
* Brend, Barbara، ''Islamic Art''، British Museum Library, Third Edition, 1995, P8
| |||