'''کاسپیها''' یا '''کاسپیان''' تیره ایتیرهای سفیدپوست بودهاند که هم زمانهمزمان با مادها و قبل از پارسها در شمال و باختر دریای هیرکان زندگی کشاورزی داشتند برخی منابع [[کاسیها]] و کاسپیها را دو قوم نام بردهاند اما بنظر میرسد این دو نام هر دو یک ریشه داشته باشد.
آنها به عنوان ساکنان اولیه [[گیلان]] معرفی شدهاند و در کرانه هایکرانههای [[دریای خزر]] زندگی میکردند. سرزمین آنها در نقشه قدیم خاور، کنارهٔ غربی دریای خزر از ملتقای رود [[ارس]] و [[رود کر (قفقاز)|کر]] تا جنوب غربی و جنوب این دریا نشان داده شدهاست.
زبانشناسان بر این باورند که نام شهر [[قزوین]] نیز برگفته از همین ریشهاست زیرا شهر مذکور دروازه قلمروی ورود به قلمروی کاسپیها بودهاست.<ref>ماهنامه علمی پیام دریا شماره۱۳۱- ۱۳۳شماره۱۳۱–۱۳۳ نامهای دریای خزر و کاسپین، محمد عجممهر-آذر ۱۳۸۳</ref>
نامهای بازمانده از کاسپیها در اسناد آرامی در مصر به زبان ایرانیست.ایرانیست؛ بنابراین کاسپیها باید ایرانی یا شدیداً تحت تاثیرتأثیر فرهنگ ایرانی باید دانسته شوند.<ref>[http://www.iranicaonline.org/articles/caspians-gk Rüdiger Schmitt in ''Encyclopædia Iranica'', ''s.v. '' "Caspians"]</ref>
ارنست هرتسفیلد و سر آرتور کیث مولفانمؤلفان کتاب «بررسی صنایع ایران» معتقدند که کاسیها در هزاره چهارم و پنج قبل از میلاد مسیح کشاورزی را در کنارههای دریا و اطراف سند و سیحون و دجله و فرات منتشر کردهاند. دکتر گیرشمن مولفمؤلف کتاب «ایران از آغاز تا اسلام» مینویسد: «قدیمیترین مراجعی که در آنها از کاسیها نام برده شده مربوط به قرن بیست و چهارم قبل از میلاد است.»
بارتولد عقیده دارد که نام کاسپی جمع واژهٔ کاس است و پسوند «پی» علامت جمع است. بنابر اینبنابراین کاسپیان همان کاسیان هستند، به عبارت دیگر کاسپیان تیرهای از کاسیها هستند که کرانههای دریای خزر را به کوهستانهای غرب ایران و زاگرس مرکزی ترجیح دادند و به همراه سایر تیرههای این قوم به غرب کوچ نکردند. شاید بتوان پارهای از عناصر مشابه میان آثار دورههای متاخر گیلان و تمدنهای مفرغ لرستان را که تنی چند از صاحب نظران به کاسیها نسبت دادهاند، در همین ریشه مشترک جستجو کرد.
[[هرودوت]] در فهرست مالیاتی خود که از ایران زمین تدوین کردهاست ضمن شرح استان یازدهم از کاسپیها نیز نام میبرد و مینویسد که آنان به دولت هخامنشی خراج میدادند. همچنین در بندهای ۶۷ و ۶۸ کتاب هفتم تاریخ هرودوت از کاسیان به عنوان گروههای مسلحی که برای سپاه [[خشایارشاه]] در جنگ با یونانیان کمک رساندند یاد شدهاست.