محمدعلی مجتهدی گیلانی: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
موسس --> مؤسس |
|||
خط ۳۸:
}}
'''دکتر محمدعلی مجتهدی گیلانی''' (
== اوان زندگی ==
خط ۴۴:
محمدعلی دو ساله بود که مادر اش را از دست داد. پدر اش یک منضبط سختگیر، و باورمند به تشریفات و آداب و رسوم زندگی در شهر کوچک بود. او به فریبندگی مسموم شهرهای بزرگ بی اعتنا بود و علاقه نداشت پسر اش را به چنین جاهایی بفرستد. حتی در لاهیجان، او به پسرش تنها اجازه داد در مدرسه‌ای اسم بنویسد که توسط اعیان شهر تأمین مالی می‌شد. او تحصیل را در هفت سالگی در مدرسه ابتدایی حقیقت شروع کرد. عامل دیگری در تحصیل مجتهدی جوان تأخیر ایجاد کرد: قیام در منطقه، به رهبری میرزا کوچک خان جنگلی که در نهایت منجر به پیدایش جمهوری شورایی سوسیالیستی ایران در ۱۹۲۰–۱۹۲۱ شد.<ref name="میلانی، ص. ۹۶۵">میلانی، ص. ۹۶۵</ref> پدربزرگ پدری مجتهدی در حوزه علمیه نجف تحصیل کرده و به درجهٔ اجتهاد رسیده بود و به عنوان حاج مجتهد شناخته می‌شد که ریشهٔ نام خانوادگی او نیز همین است. او در ریاضی و نجوم آن چنان‌که در حوزهٔ نجف تدریس می‌شد، خوب بود. او در نجف ازدواج کرد و به این دلیل بچه‌هایش به همسر او خانم نجفی می‌گفتند.
وی در سال ۱۳۰۴ خورشیدی استفاده از عایدی که از مایملک مادرش می‌گرفت، به تهران آمد. در این شهر او با دایی‌اش می‌زیست و با پسردایی‌اش [[رضا رادمنش]]، که یکی از مهم‌ترین اعضای جنبش کمونیستی ایران شد، در یک اتاق شریک بود؛ ولی مجتهدی، در همه عمرش، با سیاست سر سازگاری نداشت. نه تنها بیرون از غوغای سیاست ایستاد، بلکه تلاش کرد، مؤسسات آموزشی مهمی را که مدیریت می‌کرد از هر فعایت سیاسی دور نگه دارد.<ref name="میلانی، ص. ۹۶۵" />{{سخ}}
مجتهدی به تحصیلات خود را در [[دارالمعلمین مرکزی]] ادامه داد. سپس در مدرسه متوسطه شرف تهران سال پنجم و ششم متوسطه را به پایان رساند. در سال ۱۳۱۰ مدرک [[دیپلم]] کامل متوسطه (شعبه علمی) را گرفت و در همان سال پس از قبولی در چهارمین دوره امتحانات اعزام محصل به اروپا، جزو صد تن برگزیده محصلان اعزامی شد که به [[فرانسه]] رفتند، تا هر یک به نحوی نقشی مؤثری در آینده علمی و فرهنگی [[ایران]] ایفا کنند. او در سال ۱۹۳۱ وارد لیسه بلز پاسکال در شهر [[کلرمون فران]] شد و در آنجا برای آماده‌سازی برای آموزش دانشگاهی، زبان فرانسوی و ریاضی خود را تقویت کرد. زندگی و آموزش در این لیسه که بسیار سخت و منضبط بود برای دانش آموزان ایرانی که غالباً به شیوه‌ای آزاد و غیرمنضبط پرورش یافته بودند نامطلوب بود. بودجهٔ دولتی و توجه صرف شده برای دانش آموزان فرانسوی مجتهدی را خوش آمد. در هر بخش دو تا سه مدرسه وجود داشت و مجتهدی ذکر کرده که دولت فرانسه در هر یک زندگی و آموزش صد دانش آموز غالباً روستایی را تأمین بودجه می‌کرد که تنها شمار اندکی از آنان می‌توانستند از پس آزمون‌های سخت علوم و مهندسی برآمده و دانشمندان و مهندسین موفقی بشوند. در سپتامبر ۱۹۳۲ او وارد دانشکده علوم [[دانشگاه لیل]] شد و در سال ۱۹۳۴ با اخذ سه مدرک مورد نیاز فارغ‌التحصیل شد. مجتهدی در امتحان سال آخر نفر اول شد و با کسب ۵۰۰ فرانک جایزه برای تحصیلات تکمیلی به پاریس رفت. او در سپتامبر ۱۹۳۵ وارد سوربون شد و در ۳۰ ژوئن ۱۹۳۸ با مدرک دکترای دولتی فارغ‌التحصیل شد. او در پاریس با همسرش، سوزان ژان ماری وندنوستن که پیانیست بود و در زمانی که مجتهدی وارد سوربون شد به کنسرواتوار پاریس پیوست، آشنا شد. آن دو در ۲ اوت ۱۹۳۸ ازدواج کردند و عازم ایران شدند.<ref>{{یادکرد ژورنال | نام خانوادگی=Bayani | نام=Bahram | عنوان=Mohammad-Ali Mojtahedi: His Life and Work | ژورنال=Iranian Studies | ناشر=Informa {UK | جلد=44 | شماره=5 | سال=2011 | ماه=sep | صفحه=755–765 | پیوند=http://dx.doi.org/10.1080/00210862.2011.570484 | doi=10.1080/00210862.2011.570484 | زبان=en | تاریخ بازبینی=2015-08-17}}</ref>
== ادامهٔ تحصیلات در فرانسه ==
*
*
* ۱۹۳۵ انتقال به پاریس برای گذراندن دورهٔ دکترا در [[دانشگاه سوربون]]
*
* ۱۹۳۸ گرفتن دکترا با رساله‌ای با عنوان «حل برخی مسائل مکانیک مایعات» با امتیاز «شایان افتخار» بالاترین درجات تصویب دکترا
خط ۵۹:
== ریاست بر دبیرستان البرز ==
گرچه ساموئل جردن آمریکایی و همسرش دبیرستان البرز را پایه‌گذاری کردند، اما بی‌شک این دکتر محمدعلی مجتهدی است که هم اکنون، نامش برای نسل‌هایی از ایرانیان، به طرزی جدایی‌ناپذیر با البرز پیوند خورده‌است.<ref>میلانی، ص. ۹۶۵</ref>{{سخ}}
در سال ۱۳۲۰ مسؤولیت شبانه‌روزی [[دبیرستان البرز]] را و ۳ سال بعد، مدیریت کل دبیرستان را به او واگذار کردند. او ۳۴ سال مدیر دبیرستان البرز باقی ماند و با نحوه خاص مدیریتش، دانش‌آموزان برجسته‌ای را پرورش داد، تا آنها نیز هر یک به سهم خود، نقش مؤثری در ساخت فضای علمی و فرهنگی ایران ایفا کنند.{{سخ}}
او در سال ۱۳۲۵، [[مدیر کل]] اداری و آموزشی [[وزارت فرهنگ]] شد. در سال ۱۳۴۱، رئیس [[دانشگاه پلی‌تکنیک]] تهران و در
== مشاغل و مناصب ==
* عضو [[
* ریاست [[دانشگاه شیراز]]
* ریاست [[دانشگاه پلی‌تکنیک]] (امیرکبیر)
خط ۷۲:
== درگذشت ==
دکتر مجتهدی در سال ۱۳۷۶ در شهر [[نیس]] در جنوب فرانسه درگذشت و
== پیوند به بیرون ==
* {{یوتیوب|-bqn6rXnXXk|سخنرانی دکتر مجتهدی گیلانی در جمع شاگردان اش در لس‌آنجلس}}
* [http://drmojtahedi.blogspot.com/ بزرگداشت صدمین سال تولد دکتر مجتهدی]
== منابع ==
| |||