دانشنامه: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۶:
 
== تاریخچه ==
اولین دائرةالمعارف‌ها به قصد مطالعه و بررسی مستمر و توسط فردی واحد تهیه می‌شد و به گونه‌ای فراهم می‌آمد که جنبهٔ متن درسی داشته باشد، و بدین سبب با دائرةالمعارف امروزی، که عمدتاً به‌عنوان مرجع به کار می‌رود و حاصل کار گروهی است، متفاوت بود. اگرچه گاه به [[ارسطو]] به منزلهٔ "«پدر دائرةالمعارف"» اشاره می‌شود، ظاهراً نخستین دائرةالمعارف به همت سپئوسیپوس (۳۳۸ ق. م)، فیلسوف یونانی و شاگرد [[افلاطون]]، در سده چهارم پیش از میلاد گردآوری شد، که فقط قطعاتی از آن بازمانده‌است. نخستین دانشنامه‌نویس رومی، دانشمند سدهٔ اول، مارکوس ترنتیوس‌وارو[۲] بود که دائرةالمعارفی در علوم انسانی با عنوان آثار عتیق ربانی و انسانی، شامل دستور زبان، جدل، فن بیان و بلاغت، هندسه، حساب، اخترشناسی، موسیقی، پزشکی، و معماری گرد آورد. این اثر نیز باقی نمانده‌است.
 
احتمالاً اولین کسی که سعی کرد دانش بشر را در کتابی جمع کند، [[پلینی بزرگ]] (در کتاب ۳۷جلدی ''[[تاریخ طبیعی]]'') یا [[ارسطو]] بود.<ref name="مصاحب">مصاحب ۱۳۸۱، ص ۹۵۷</ref> پس از آن‌ها، هم در جهان غرب و هم در مشرق‌زمین تلاش‌هایی برای این کار صورت گرفت که از جمله اولینِ آنها می‌توان از کتاب ''اشتقاقات'' [[ایزیدور سویل|ایسیدوروسِ سِویلی (ایزیدورِ سِویل)]] در [[سده ۷ (میلادی)|سدهٔ هفتم میلادی]] و کتاب ''[[مفاتیح العلوم]]'' [[ابوعبدالله خوارزمی]] نام برد. همچنین از دیگر دانشنامه‌های دوران گذشته، ''[[دانشنامه علایی|دانشنامهٔ علایی]]'' را می‌توان نام برد که دانشنامه‌ای است تألیف [[ابن سینا]] به [[زبان فارسی]] در پنج علمِ منطق، طبیعیات (علم زیرین)، هیئت، موسیقی و علم آنچه بیرون طبیعت است (علم برین). در این دانشنامه، ابن سینا تلاش کرده‌است تا آنجا که می‌تواند، واژه‌های فارسی به‌کار بَرَد.
خط ۲۹:
* [http://www.iecf.ir/ بنیاد دانشنامه‌نگاری]
* [http://www.encyclopaediaislamica.com/ دانشنامهٔ جهان اسلام]
* [http://ency.iict.ac.ir/ پژوهشکدهٔ دانشنامه‌نگاری]
* [http://www.cgie.org.ir/ دائرةالمعارف بزرگ اسلامی]
* [http://www.ptewiki.com/ دانشنامهٔ جغرافیای تاریخیِ جهان اسلام]
* [http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?SSOReturnPage=Check&Rand=0 دانشنامهٔ رشد]
* [http://www.isa.ir/enc دانشنامهٔ فضایی ایران]
خط ۳۷:
* [http://www.bartleby.com/65/ Columbia Encyclopedia دانشنامهٔ کلمبیا]
* [http://www.en.citizendium.org/ Citizendium سیتی‌زندیوم]
* [http://wiki.sharkadeh.ir/ دانشنامهٔ شهرسازی و معماری]
 
{{درگاه|کتاب|Nuvola apps bookcase.svg}}