'''÷نینی''' ساقه [[نی (گیاه)]] را گویند و نیز ابزارهایی که از آن می‌سازند و یا شبیه آن باشد از جمله ممکن است به یکی از موارد زیر اطلاق شود:
* [[نی (ساز)]]، نوعی [[ساز بادی]]
خط ۵:
* [[نی نوشیدنی]] ابزاری است برای آشامیدن نوشیدنی‌ها
* [[نی (مریوان)]] روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان مریوان در استان کردستان
ساز نی هفت بند
نی که هر دم نغمه آرایی کند
در حقیقت از دم نایی کند
نی هفت بند یکی از انواع رایج نی در ایران است که جز سازهای موسیقی اصیل می باشد. ساختمان آن تقریبا تثبیت شده است و روی آن پنج سوراخ و پشت آن یک سوراخ وجود دارد. این ساز را معمولا با دندان می نوازند (لیکن نوازندگانی هم هستند که آن را با لب می نوازند) بدین ترتیب که سر آن را در دهان بین دندان ها می گذارند و هوا را بدون واسطه به داخل نای می دمند. این ساز در اندازه های مختلف و بر حسب احتیاج نوازنده ساخته می شود و برای ساختن نی هفت بند آن را با اره یا شی دیگری از بوته نی می چینند و با میله آهنی باریکی داخل آن را که از بندهای بسیار نازک مسدود است می شکافند و میله را آرام در نی می چرخانند تا پولک های آن از بین برود.نی هفت بند دارای چهار منطقه صوتی به قرار بم، اوج، غیث و ذیل می باشد. نوازندگان پرتجربه دو نوع بم را اخذ می کنند که یکی بم قوی است و صدای دورگه و بسیار سوزناک و دلنشینی دارد که برای این صدا به نفس بیشتری احتیاج است و هنگام نواختن برای این صدا نی را باید با زاویه بازتری نواخت و دیگری صدای بم نرم است که زاویه نی را باید بسته تر از بم قوی گرفت و با نفس کمتری در آن دمید. با نی می توان ویبراسیون، نت های مقطع، تریل، نگهداشتن نت پایه و ملودی پردازی ترمولو و گلیساندو را اجرا کرد. نوازندگان معاصر دست بسته این ساز را Re فرض کرده اند و آن را جزو سازهای کششی می دانند که استدلالی منطقی نیست و در حال حاضر در تمام دنیا در کتب آموزشی سازهای شبیه نی، دست بسته ساز را نت Do نوشته اند.
در کتاب سرگذشت موسیقی ایران از استاد روح الله خالقی آمده است که سلیمان اصفهانی از نوابغ موسیقی دهر و نوازندگی نی بوده و بعد شاگردی به نام ابراهیم آقاباشی تربیت می کند که از کارگزاران دستگاه ظل السلطان بوده است که از او شاگردی به نام نایب اسدالله باقی می ماند و عده ای از بزرگان حتی نوازندگی نایب را به نوازندگی سلیمان ترجیح می داده اند. از سلیمان اثری در دست نیست و از نایب فقط چندین صفحه بجا مانده است که عظمت نوازندگی ایشان را می رساند. از نایب دو شاگرد به نام های عبدالخالق اصفهانی که رد جوانی فوت می گردد و مهدی نوایی. از مهدی نوایی هم دو شاگرد باقی می ماند که اولی حسین یاوری است که شاگرد دوران جوانی ایشان بوده است و حسن کسایی که شاگرد دوران کهولت آن بزرگوار بوده است که نقش بسیار بزرگ و عمیقی در گروه نوازی و همنوازی ساز نی با سایر سازها از جمله همنوازی با سازهای پرده‌داری مثل [[تار]] و [[سه‌تار]] اجرا نمود، به صورتی که برای اولین بار دستگاه‌های [[چهارگاه]]، [[آواز اصفهان|اصفهان]]، [[دستگاه نوا|نوا]] و [[راست پنجگاه]] را با کوک دقیق و به صورت کامل اجرا کرد.
از دیگر نوازندگان برجسته حال حاضر ساز نی می توان به محمد موسوی، محمدعلی کیانی نژاد، حسن ناهید، عبدالنقی افشارنیا، جمشید عندلیبی، علی حافظی و منوچهر غیوری اشاره نمود.
