هفت‌اورنگ: تفاوت میان نسخه‌ها

 

== شرح و تاریخچه ==

هر هفت منظومهٔ یادشده، در قالب [[مثنوی]] سروده شده‌اند، قالبی مناسب روایت داستان‌های حماسی، تاریخی، عاشقانه و اندرزگونه. سه منظومه از این میان، عاشقانه‌های تمثیلی است، مشتمل بر یوسف و زلیخا، لیلی و مجنون و سلامان و آبسال. مثنوی‌های سلسلةالذهب، سبحةالابرار و تحفةالاحرار راوی داستان‌هایی آموزنده‌اند، و اسکندرنامه یا خردنامهٔ اسکندری منظومه‌ای‌ست حماسی و آموزنده.{{سر خط}}

تاریخ سرایش اثر به یقین مشخص نیست (۸۷۳ ه.ق. روایت شده)، همچنین روشن نیست که این منظومه به دستور [[سلطان حسین بایقرا]] سروده شده‌باشد. آنچه روشن‌است، این که [[جامی]] در شیوهٔ سرایش این اثر، از شعرای پیشین و به طور مشخص از [[نظامی گنجوی]] تأثیر پذیرفته‌است.{{سر خط}}

 

== تصویرگری ==

به نظر می‌رسد همزمانی سرودن هفت اورنگ، با عصر طلایی [[تیموریان]]، و حضور نگارگرانی بنام، چون [[کمال‌الدین بهزاد]] در دربار [[سلطان حسین بایقرا]]، موجب شده تا جامی به اهمیت نقاشی در درک پیام‌های هفت اورنگ پی ببرد. هفت اورنگ در زمان حیات جامی تصویرگری شده، به گواه وجود نگاره‌هایی از داستان یوسف و زلیخا، مشابه نگاره‌هایی که برای [[بوستان سعدی]] توسط بهزاد نقاشی شده‌اند.{{سر خط}}

محبوبیت و شهرت جامی پس از درگذشت اش به سال ۸۹۸ ه.ق. رو به کاهش گذاشت، [[صفویان]] که در ۹۰۷ ه.ق. به قدرت رسیدند، تاب تحمل فرقهٔ [[نقشبندیه]] را نداشتند، تا آنجا که [[شاه اسماعیل اول]] (۹۰۷ تا ۹۳۱ ه. ق)، به سبب انزجار از جامی، قصد داشت مقبره‌اش را در هرات تخریب کند.<ref>شاه اسماعیل اول صفوی هنگام استیلا بر هرات، مقبره او را سوزاند. البته فرزند جامی، ضیاءالدین یوسف، و گروهی از ارادتمندان جامی، با آگاهی از این سوءقصد، جسد او را به جای دیگری منتقل کردند و بعدها آن را به جای خود برگرداندند.

File:Muzaffar Ali 1539.jpg|نجات یوسف از چاه، منسوب به مظفر علی نگارگر.

File:Хафт ауранг Джами 1556-65 Фрир.jpg|مجنون و رفتن او سوی اتراقگاه کاروان لیلی

File:Miniature from Rose Garden of the Pious. Jami. 1553. Freer..jpg|دانای خردمند در خواب می‌بیند که فرشتگان تاجی از نور بر فرق سعدی شاعر می‌نهند.

</gallery>