سرن: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز اصلاح املایی با استفاده از AWB |
حذف پیوند تاریخ‌ها، ابرابزار ویکی‌سازی |
||
خط ۶:
|اندازه تصویر = 250px
|توضیح تصویر = کشورهای عضو سرن
|تأسیس = ۲۹ سپتامبر
|انحلال =
|گونه = [[آزمایشگاه]] [[ذرات فیزیکی]]
|وضعیت حقوقی =
|هدف =
|مقر = [[ژنو]]
|ناحیه فعالیت = ۲۰ کشور عضو و ۸ ناظر
|زبانهای رسمی =
|دبیرکل =
|عنوان ریاست =
|عنوان نایب رئیس =
|افراد کلیدی =
|سازمانهای وابسته =
|بودجه عملیاتی =
|بودجه =
|تعداد کارکنان =
|تعداد داوطلبان =
|شعار =
|وب‌گاه = [http://www.cern.ch/ سازمان سرن]
|نام پیشین =
}}
'''سرن''' (CERN) یا '''سازمان اروپایی پژوهش‌های هسته‌ای''' ([[زبان فرانسوی|فرانسوی]]: Organisation Européenne pour la Recherche Nucléaire)، بزرگترین آزمایشگاه [[فیزیک ذره‌ای]] جهان است که در سال
فعالیت اصلی سرن ساخت افزارهای [[شتابدهنده|شتابدهندهٔ ذرات]] و دیگر زیربناها و ابزارهایی است که برای پژوهش‌های فیزیکی در انرژی‌های بالا استفاده می‌شوند. چهار آشکار ساز بزرگِ سرن، حاصل همکاری‌های بین‌المللی می‌باشند. مقر اصلی این سازمان واقع در میرن - یکی از شهرهای تابع ژنو - شامل یک مرکز رایانه‌ای نیز می‌باشد. این مرکز دارای امکانات پردازشی قدرتمندی می‌باشد و به
به عنوان یک تأسیسات جهانی، سرن نه تحت [[حوزهٔ قضایی]] و حکومتی دولت [[سوییس]] و نه تحت نظارت دولت [[فرانسه]] اداره می‌شود{{مدرک}}. کمک کشورهای عضو در سال ۲۰۰۸ روی‌هم رفته معادل ۶۶۴ میلیون یورو و یا ۱ میلیارد [[دلار آمریکا]] بوده است.
== تاریخچه ==
پیمان نامهٔ تأسیس کردن سرن در تاریخ ۲۹ سپتامبر ۱۹۵۴ توسط ۱۱ کشور [[اروپای غربی]] امضا گشت. سرواژهٔ CERN در اصل بر گرفته از عبارت [[زبان فرانسوی|فرانسوی]] Conseil Européen pour la Recherche Nucléaire به معنای انجمن پژوهش‌های هسته‌ای اروپا است که در ابتدا انجمنی موقتی برای برپا ساختن آزمایشگاه‌ها بود که در سال ۱۹۵۲ توسط ۱۱ کشور اروپایی شکل گرفت. سرواژهٔ گفته‌شده پس از منحل شدن انجمن موقتی به عنوان نام آزمایشگاه بازماند، با این همه نام اصلی در سال ۱۹۵۴ به نام کنونی آن Organisation Européenne pour la Recherche Nucléaire به معنای سازمان پژوهش‌های هسته‌ای اروپا تغییر یافت. به عقیدهٔ [[لئو کوارسکی]]، یکی از مدیران ارشد سابق سرن، وقتی که نام سازمان تغییر یافت، سرواژهٔ بی لطافت OERN ایجاد می‌شد، و [[هایزنبرگ]] گفت: «از رویی که نام اصلی تغییر پیدا کرده است، نیازی به تغییر در سرواژه نیست»{{مدرک}}.{{سخ}}
چندی پس از تأسیس مرکز، کارهای انجام گرفته درون آزمایشگاه فراتر از پژوهش بر روی هستهٔ اتم‌ها پیش رفت و و وارد وادی فیزیک انرژی‌های بالا شد. فعالیتی که اساساً تمرکز آن بر روی پژوهش در مورد کنش‌ها و تأثیرات میان ذرات بود. با این تفاسیر آزمایشگاهی که توسط سرن مدیریت می‌شد عمدتاً اشاره به آزمایشگاه اروپایی فیزیک ذرات (Laboratoire européen pour la physique des particules) دارد که این عبارت بیانگر واضح‌تر پژوهش‌های کنونی سرن می‌باشد.
===
سرن توسط شورایی متشکل از ۲۰ کشور اروپایی اداره می‌شود که تصمیمات اساسی و خط مشی این مرکز را تعیین می‌کند. بودجه تحقیقات و فعالیت‌های سرن نیز از طریق همین اعضا تأمین می‌شود.▼
هر کدام از اعضای این شورا نیز دو نماینده، یکی سیاسی و دیگری علمی دارند که جهت‌گیری‌ها و نظرات سیاسی و علمی کشور خود را در این شورا بیان می‌کنند. علاوه بر این شورا انجمن‌ها و کمیته‌های دیگری از جمله کمیته‌های مالی و سیاست‌گذاری در اداره این سازمان دست دارند. مأموریت این مرکز، تحقیق، خلق فناوری، همکاری و آموزش است و طبق کنوانسیون سرن، این سازمان باید بستر مناسبی برای همکاری در زمینه علوم هسته‌ای و ذرات بنیادی بین کشورهای عضو ایجاد و در زمینه‌های نظامی نیز کار کند و نتایج تحقیقات و آزمایش‌های خود را در اختیار عموم قرار دهد.{{سخ}}
امروزه با توجه به پروژه ساخت و آزمایش [[برخورد دهنده بزرگ هادرون]] (LHC) که هدف از آن یافتن ذرات ریز اتمی جدید و پاسخ به سوالات دانشمندان در مورد چگونگی تشکیل و تولد جهان است، جهت‌گیری سرن بیشتر در جهت شناخت اجزا و عوامل تشکیل دهنده جهان هستی است.▼
=== کشورهای عضو ===
[[پرونده:Shiva's statue at CERN engaging in the Nataraja dance.jpg|بندانگشتی|upright|مجسمه شیوا درگیر در رقص Nataraja]]
سرن در
* {{BEL}}
* {{DNK}}
سطر ۵۵ ⟵ ۵۹:
بعدها نیز کشورهای زیر به عضویت آن درآمدند.
* {{پرچم|اتریش}} (۱۹۵۹)
* {{پرچم|اسپانیا}} (
* {{پرچم|پرتغال}} (۱۹۸۶)
* {{پرچم|فنلاند}} (۱۹۹۱)
سطر ۶۴ ⟵ ۶۸:
* {{پرچم|بلغارستان}} (۱۹۹۹)
* {{پرچم|اسرائیل}} (۲۰۱۳)
▲سرن توسط شورایی متشکل از ۲۰ کشور اروپایی اداره می‌شود که تصمیمات اساسی و خط مشی این مرکز را تعیین می‌کند. بودجه تحقیقات و فعالیت‌های سرن نیز از طریق همین اعضا تأمین می‌شود.
▲امروزه با توجه به پروژه ساخت و آزمایش [[برخورد دهنده بزرگ هادرون]] (LHC) که هدف از آن یافتن ذرات ریز اتمی جدید و پاسخ به سوالات دانشمندان در مورد چگونگی تشکیل و تولد جهان است، جهت‌گیری سرن بیشتر در جهت شناخت اجزا و عوامل تشکیل دهنده جهان هستی است.
== دستاوردهای علمی ==
سطر ۹۶ ⟵ ۸۶:
جدا از سابقه سرن در زمینه تحقیقات هسته‌ای و فیزیک، شبکه تارگستر جهانی؛ یکی از پدیده‌هایی که دنیای ما را به کلی متحول کرد نیز محصول بستر سازی و امکانات این مرکز است.
شبکه تارگستر جهانی در سال ۱۹۸۹ توسط [[تیم برنرز لی]] و تحت پروژه‌ای به نام ENQUIRE در سازمان تحقیقات هسته‌ای اروپا طراحی شد.
این فناوری در ابتدا بر اساس مفهوم فرامتنی ساخته شد و در ۳۰ آوریل ۱۹۹۳ سرن اعلام کرد که شبکه تارگشتر جهانی می‌تواند توسط همگان مورد استفاده قرار گیرد.<br />▼
▲این فناوری در ابتدا بر اساس مفهوم فرامتنی ساخته شد و در ۳۰ آوریل ۱۹۹۳ سرن اعلام کرد که شبکه تارگشتر جهانی می‌تواند توسط همگان مورد استفاده قرار گیرد.
یکی دیگر از دستاورهای اخیر سرن در زمینه کامپیوتر، فناوری [[پردازش موازی]] و شبکه‌ای است. به این ترتیب اطلاعات آزمایش‌های و مشاهدات حس‌گرهای [[برخورددهنده بزرگ هادرون]] بین شبکه‌ای از کامپیوترها در دانشگاه‌ها و [[مراکز تحقیقاتی]] جهان پردازش و نگهداری می‌شود.
== جستارهای وابسته ==
سطر ۱۱۴ ⟵ ۹۹:
== نگارخانه ==
<gallery>
Image:Cernfounders.png|<!--۱۹۵4 (12 members): CERN is founded {{Cref|a}} (
Image:CERN1959.png|<!--۱۹۵9 (13 members): Austria joins (1989 borders)-->
Image:CERN1961and1983.png|<!--۱۹۶1 (13 members): Spain joins and [[یوگسلاوی]] leaves (1989 borders)-->
سطر ۱۲۵ ⟵ ۱۱۰:
Image:CERN1999.png|<!--۱۹۹9 (20 members): Bulgaria joins (2008 borders)-->
Image:CERN-Membership-History.gif|<!--Animated map showing changes in CERN membership from 1954 until 1999 (borders are as of 1989 and 2008)-->
Image:CERN-Observers.png|<!--World map showing CERN members in blue and observers in red، as of
</gallery>
== پیوند به بیرون ==
| |||