گرگور مندل: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
اصلاح پیوند(ها) به صفحهٔ ابهام‌زدایی (گونه) با استفاده از AWB
ابرابزار
خط ۴:
| زمینه فعالیت= [[ژنتیک]]
| ملیت= {{AUT}}
| تاریخ تولد= [[هاینزندرف بای اودراو|هاینزندرف]]، [[۳۱۲۰ تیر]] [[۱۲۰۱]]ژوئیه۱۸۲۲
| تاریخ مرگ= [[برنو]]، [[۱۶۶ دی]]ژانویه [[۱۲۶۲]]۱۸۸۴
| دلیل شهرت= قوانین وراثت
}}
'''یوهان گرگور مندل''' {{آلمانی|Johann Gregor Mendel}} کشیشی [[اتریش|اتریشی]] (تولد۲۰تولد ۲۰ ژوئیه۱۸۲۲- درگذشت ۶ ژانویه ۱۸۸۴) است که به عنوان پدر دانش [[ژنتیک]] نوین شناخته می‌شود.
 
گرگور مندل در [[۱۲۴۴|سال ۱۲۴۴]]۱۸۶۵ توانست قوانین حاکم بر انتقال صفات وراثتی را که حاصل آزمایش‌هایش روی [[گیاه]] [[نخود فرنگی]] بود، شناسایی کند.کند؛ ولی از آنجایی که در جامعه علمی آن زمان بسیاری از افراد با نفوذ همچنان نظریات [[داروین]] و [[لامارک]] را صحیح می‌پنداشتند به دیدگاه‌ها و کشفیات او اهمیت چندانی ندادند و نتایج کارهای مندل به دست فراموشی سپرده شد. به نظر می‌رسید، پرونده این دانش رو به بسته شدن است. در سال ۱۹۰۰ میلادی کشف مجدد قوانین ارائه شده از سوی مندل، توسط درویس، شرماک و کورنز باعث شد که نظریات او مورد توجه و قبول قرار گرفته و مندل به عنوان پدر علم ژنتیک شناخته شود.
 
بعد از [[کشف]] مجددِ کارهای مندل در ابتدای این قرن، خیلی سریع به این موضوع پی برده شد که اصولِ اساسیِ [[وراثت]] که وی در نخود کشف کرده بود در [[گونه (زیست‌شناسی)|گونه‌های]] گیاهی و جانوریِ دیگر نیز می‌تواند موردِ استفاده قرار گیرد.<ref name="test">مبانی ژنتیک. اثرِ جونز – کارپ ترجمهٔ دکتر فارسی و دکتر شهریاری – نشرِ بنفشه – صفحهٔ 55</ref>
سطر ۱۷ ⟵ ۱۸:
 
== کشف مندل ==
مندل مسئلهٔ وراثت را در گیاهِ [[نخود فرنگی|نخودفرنگی]] بررسی کرد. او دو نوع نخودفرنگی را یکی با دانه‌های سبز و دیگری با دانه‌های زرد انتخاب کرد. همانطورهمان‌طور که همه می‌دانیم:
* اگر نخودفرنگی‌های دانه سبز را با هم جفت کنیم مسلم است که فرزندان نیز دانه سبز خواهند شد.
* اگر نخودفرنگی‌های دانه زرد را با هم جفت کنیم مسلم است که فرزندان نیز دانه زرد خواهند شد.
اما مندل نخود فرنگی‌های دانه سبز و دانه زرد را با هم جفت کرد. مندل مشاهده کرد که همهٔ فرزندان دانه زردشدند (نسلِ اول همه زرد). با این وجود وقتی این فرزندان را که همگی دانه سبز بودند با یکدیگر جفت کرد، نتیجه بسیار عجیب بود. 3۳/4۴ فرزندانِ نسلِ دوم دانه زرد و 1۱/4۴ دانه سبز شدند! او همین آزمایش را با [[خصوصیات]] و [[ویژگی|ویژگیهای]]های دیگرِ گیاهِ نخودفرنگی نیز تکرار کرد و به نتایجِ مشابه رسید. از آنجاییکه او چیزی از [[چیرگی|ژن‌های غالب]] و [[ژن‌های مغلوب|مغلوب]] نمی‌دانست این موضوع برایش بسیار عجیب می‌نمود.
او [[استدلال]] کرد که در تعیینِ هر ویژگی دو [[عامل]] نقش دارد. (مثلاً برای تعیینِ رنگ دانهٔ گیاهِ نخودفرنگی دو عاملِ سبز و زرد وجود دارد.) یکی از این دو عامل بر دیگری ارجحیت داشته و آن ویژگی یا خصوصیت را تعیین می‌کند. امروزه این عوامل، ژن ([[آلل]]) نامیده می‌شوند.
یافته‌های مندل این [[عقیده]] ی رایج که فرزندان به سادگی صفاتِ والدین را به ارث می‌برند به مبارزه طلبید. در واقع این [[یافته|یافتهها]]‌ها نشان داد که بینِ [[ژنوتیپ]] (توانایی بالقوهٔ ژنتیکی) و [[فنوتیپ]] (ویژگی‌ها و خصوصیاتِ بالفعل شده) تفاوت وجود دارد. مثلاً در موردِ گیاه نخودفرنگی، از لحاظِ فنوتیپ همهٔ این والدین دانه زرد
بودند ولی از لحاظِ ژنوتیپ آنها یک ژنِ دانه سبز و یک ژنِ دانه زرد داشتند.<ref name="m">مبانی شناخت انسان– اثر مایکل آیزنک– ترجمهٔ ب. کوشا- چاپ اینترنتی – ویرایش اول ۱۳۸۷- (فصل چهارم) ص153-154 [http://www.4shared.com/dir/i3pcT7K6/mabani_shenakht_ensan.html نسخهٔ PDF]</ref>
 
== اشتباه مندل ==
مندل گمان می‌کرد که تمامیِ ژن‌ها [[مستقل]] از یکدیگر عمل می‌کنند. (مثلاً ژن‌های مربوط به رنگِ چشم هیچ تاثیریتأثیری بر ژن‌های مربوط به قد نمی‌گذارند). امروزه می‌دانیم که این قانون تنها برای [[ژن‌های غیرپیوسته]] صحیح است. یافته‌های معاصر نشان می‌دهد که قانونِ مندل در موردِ [[ژن‌های پیوسته]] صحیح نیست. زیرا تمامیِ ژن‌های موجود بر روی یک [[کروموزوم]] با یکدیگر در ارتباط بوده و متعلق به گروهِ پیوستهٔ مشابهی می‌باشند. در نتیجه کروموزوم در نقل و انتقالاتِ خود، تمامیِ ژن‌های پیوسته را با خود حمل می‌کند.می‌کند؛ بنابراین، بر خلافِ [[باور]] مندل، ژن‌های پیوسته به طورِ مستقل از یکدیگر انتقال نمی‌یابند، بلکه تنها ژن‌های موجود بر روی کروموزوم‌های مختلف، به طورِ مستقل انتقال می‌یابند.<ref name="g">ژنتیکِ استانسفیلد – الرود – ترجمهٔ رضا پیله چیان، دکتر محمدی، دکتر معتمدی – نشرِ آییژ – صفحهٔ 15،1</ref>
 
== پانویس ==
سطر ۴۴ ⟵ ۴۵:
 
== منابع ==
* فرهنگ معین - جلد ششم (اعلام)
* پیشگامان علم - نوشته فیلیپ کین - ترجمه پرویز قوامی - تهران انتشارات امیر کبیر ۱۳۶۲
 
سطر ۶۵ ⟵ ۶۶:
[[رده:گیاه‌شناسان اهل چک]]
[[رده:مرگ‌های به موجب بیماری در اتریش مجارستان]]
[[رده:نسل‌شناس‌هانسل‌شناسان اهل اتریش]]
[[رده:نسل‌شناس‌های اهل اتریش]]