پشنگ: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ابرابزار
خط ۱:
'''پَشَنگ''' در شاهنامهٔ فردوسی شاه [[توران]] است. او از نسل [[تور]] و پدر [[افراسیاب]] است. پسران دیگر او [[گرسیوز]] و [[اغریرث]] هستند.
 
== پشنگ داماد ایرج ==
پسران دیگر او [[گرسیوز]] و [[اغریرث]] هستند.
زمانی‌که ایرج بدست برادران خویش [[سلم (شاهنامه)|سلم]] و [[تور]] کشته شد تاج و تخت ایران بی‌وارث گشت، فریدون از این واقعه بسیار نگران بود اما [[ایرج پسر فریدون|ایرج]] زمانی پیش قتل با یکی از کنیزان خویش بنام [[ماه آفرید]] وصلت نموده بود و ماه‌آفرید از ایرج آبستن بود. از قضا ماه‌آفرید دختری بدنیا آورد و آن دختر هنگام بلوغ با بزرگ‌زاده‌ای بنام '''پشنگ''' وصلت نمود <ref>درست روشن نیست اصالت پشنگ تورانی است یا ایرانی و شاید در طول زمان دو شخصیت واقعی پشنگ وجود داشته باشد که یکی از ایشان لقب «شیده» گرفته بود</ref> و ثمرهٔ ازدواج ایشان [[منوچهر]] شد بدین سبب [[فریدون]] در سنین کهولت به آرزوی خویش که همان وارث تاج و تخت ایران باشد، رسید.
 
==پشنگ داماد ایرج==
زمانی‌که ایرج بدست برادران خویش [[سلم (شاهنامه)|سلم]] و [[تور]] کشته شد تاج و تخت ایران بی‌وارث گشت، فریدون از این واقعه بسیار نگران بود اما [[ایرج پسر فریدون|ایرج]] زمانی پیش قتل با یکی از کنیزان خویش بنام [[ماه آفرید]] وصلت نموده بود و ماه‌آفرید از ایرج آبستن بود. از قضا ماه‌آفرید دختری بدنیا آورد و آن دختر هنگام بلوغ با بزرگ‌زاده‌ای بنام '''پشنگ''' وصلت نمود <ref>درست روشن نیست اصالت پشنگ تورانی است یا ایرانی و شاید در طول زمان دو شخصیت واقعی پشنگ وجود داشته باشد که یکی از ایشان لقب «شیده» گرفته بود</ref> و ثمرهٔ ازدواج ایشان [[منوچهر]] شد بدین سبب [[فریدون]] در سنین کهولت به آرزوی خویش که همان وارث تاج و تخت ایران باشد، رسید.
 
{{شعر}}
{{ب|چو هنگامهٔ زادن آمد پدید|یکی دختر آمد ز ماه‌آفرید}}
{{ب|چو بر جست و آمدش هنگام شوی|چو پروین شدش روی و چون مشک موی}}
{{ب|نیا نامزد کرد شویش '''پشنگ'''|بدو داد و چندی بر آمدبرآمد درنگ}}
{{ب|یکی پور زاد آن هنرمند ماه|چگونه سزاوار تخت و کلاه}}
{{ب|جهان‌بخش را لب پر از خنده شد|تو گفتی مگر ایرج‌اش زنده شد}}
{{ب|می‌می روشن آمد ز پرمایه جام|مر آن چهر دارد [[منوچهر]] نام}}
{{پایان شعر}}
 
== پناهندگی سیاوش به توران ==
در دوران بسیار متأخرتر و زمان [[کیکاووس]] دوباره نام پشنگ (شیده) بر سر زبان‌هاست در بیتی آمده: ''پشنگ بود نامش پدر شیده خواند''. لقب شیده، پشنگ دوران کیکاووس را از پشنگ دوران فریدون متمایز می‌کند.
{{شعر}}
{{ب|[[سیاوش]] به ایوان خرامید شاد|به مستی ز ایران نیامدش یاد}}
{{ب|چنین گفت با '''شیده''' <ref>در این مصرع ظاهراظاهراً شیده پسر افراسیاب است</ref> افراسیاب|که چون سر برآرد سیاوش ز خواب}}
{{ب|تو با پهلوانان و خویشان من|کسی کاو بود مهتر انجمن}}
{{ب|به شبگیر با هدیه و با غلام|گرانمایه اسپان زرین ستام}}
سطر ۲۷ ⟵ ۲۵:
{{پایان شعر}}
 
==پـور پور پشنگ ==
منوچهر بعد از منصب سپهبدی و جانشینی تاج و تخت، جنگ‌های انتقام‌انتقام جویانهٔ ایرانیان آغاز گشت. فریدون مصمم بود تا کین ایرج را از سلم و تور که در آنزمان شاهان خاور و توران بودند، بستاند. منوچهر در منصب سالار سپاه ایران جنگ‌های سختی براه انداخت و از همه میادین جنگ فاتحانه برگشت. [[سلم (شاهنامه)|سلم]] و [[تور]] هلاک شدند. بخاطر پیروزی‌های درخشان ایرانیان به فرمادهی منوچهر گاهی او را '''پورپشنگ''' نیز می‌نامند.
 
 
== منابع ==
{{پانویس}}
* {{یادکرد کتاب | نام خانوادگی =حسین | نام =الهی قمشه‌ای| پیوند نویسنده =قمشه‌ای| عنوان =شاهنامه فردوسی | ترجمه = ناهید فرشادمهر| سال =۱۳۸۶ | ناشر =نشر محمد|مکان =تهران | شابک =۹۶۴-۵۵۶۶-۳۵-۵}}
 
== پیوند به بیرون ==
{{شاهنامه}}
{{جغرافیای شاهنامه}}