زبان فارسی در هند: تفاوت میان نسخه‌ها

 

پس از حمله [[سلطان محمود غزنوی]] به [[هندوستان]] دراوایل سدهٔ پنجم هجری زبان [[فارسی]] با آمدن سپاهیان محمود در شبه قاره گسترش می‌یابد. البته نباید سهم صوفیان را که مبلغان اصلی اسلام و زبان فارسی بودند، فراموش کرد. بزرگ صوفیانی چون [[هجویری]]، خواجه[[معین‌الدین چشتی]]، شیخ بهاءالدین زکریا مولتانی، [[سیداشرف جهانگیر سمنانی]]، [[سیدعلی همدانی]] و... که با گفتار و کردارشان بر خیل مسلمانان و [[فارسی زبانان]] افزودند. حکومت پادشاهان مسلمان، به ویژه [[پادشاهان پارسی گوی هندوستان]] در سراسر شبه قاره را هم نباید از یاد برد، زیرا آنان با حمایت و پشتیبانیِ فراوان خود از علماء، دانشمندان، سرایندگان، ادیبان، هنرمندان و سایر فرهیختگان موجب شکوفایی و ارتقای زبان فارسی شدند و در این باره منابع و مآخذ فراوان است.

رسمیت یافتن زبان فارسی به عنوان زبان دین، سیاست، ادب و هنر در شبه قاره موجب شد که علاوه بر پدید آمدن آثار فراوان [[فارسی]] در آن سرزمین توسط اهالی شبه قاره یا ایرانیان و دیگر مهاجران، به ویژه در زمینه‌های تاریخ، فرهنگ، دستور، یادنامه (تذکره) و انشاء آثار بزرگان شعر و ادب و عرفان [[ایران زمین]] مورد پروا و پذیرش دانشوران و متفکران قرار گیرد و دربارهٔ آنها پژوهش شود یا به زبان‌های گوناگون بومی سرزمین هند و پاکستان ترجمه گردد.

 

[[پرونده:Persian inscriptions.jpg|بندانگشتی|اشعار فارسی]]

[[پرونده:Persian prince tomb taj mahal.jpg|بندانگشتی|taj adoula]]

 

== لغتنامه‌های فارسی در هند ==

* فرهنگ دوم [[تاج المصادر]] است که ابو عبد اللّه [[جعفر بن محمد]] رودکی متوفی بسال ۳۲۹ به منظور حل مشکلات اشعار برای مردم خراسان نوشت و از نسخه آن نیز اطلاعی در دست نیست.

* سوم [[لغت فرس]] تألیف ابو منصور علی بن احمد اسدی طوسی است که در سدهٔ پنجم می‌زیسته و در آن اشعار بسیار از استادان سخن مضبوط است که در جائی دیگر دیده نشده. نام هفتاد و شش تن از شعراء قدیم و نیز بعض اشعار کلیله و دمنه و سندبادنامه گمشده رودکی و بعض اشعار و امق و عذرای گمشده عنصری در آن آمده و در ترتیب لغات ملاحظه حرف آخر شده‌است. پاول‌هورن خاورشناس آلمانی بسال ۱۸۹۷ مسیحی آنرا چاپ کرده[و چاپی دیگر پس از مقابله و تصحیح آقای عباس اقبال بسال ۱۳۱۹ در چاپخانه مجلس خورده‌است.]

* پنجم صحاح [[الفرس]] تألیف محمد هندوشاه منشی غیاث الدین بن رشید الدین فضل اللّه‌است که از [[لغت فرس]] استفاده کرده و از[[فرهنگ ابو حفص]] بی‌اطلاع بوده‌است.

* ششم [[معیار جمالی]] تألیف شمس الدین محمد فخری اصفهانی است که بسال ۷۴۵ بنام انجو شاه فارس نوشته و بسال ۱۸۸۵ مسیحی به اهتمام کارل زالمان در روسیه بچاپ رسیده‌است. مؤلف بجای آنکه از استادان سلف شاهد بیاورد اشعار خود را بمناسبت معانی لغات ثبت کرده‌است.

* [[علی اصغر حکمت]]

 

{{پانویس|۲}}

 

* نوشتار: خیام و هند، نوشته: ابوالقاسم رادفر - عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی

* Clawson، Patrick. Eternal Iran، ۲۰۰۵، ISBN 1-4039-6276-6، Palgrave Macmillan

[http://www.hamshahrionline.ir/news-8213.aspx]-

* تأثیر زبان فارسی بر زبان و ادبیات شبه قاره هند دکتر عجم سایت آفتاب [http://www.aftabir.com/articles/view/art_culture/literature_verse/c5_1316857075p1.php/تاثیر-زبان-فارسی-بر-زبان-و-ادبیات-شبه-قاره-هند]

* [http://www.wdl.org/en/item/8908/zoom/#group=1&page=7]

* زبان «اردو» برآمده از مشترکات فارسی و هندی است. مصاحبه دکتر عجم [http://www.irna.ir/News/80222330/نخستین-مركزمطالعات-ایران-و-هند-در-دانشگاه-,روهیل-كند، هند-افتتاح-شد/خارجی/]

 

{{گستره زبان فارسی}}