اصغر فرهادی: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
خط ۴۲:
== کارنامه و کارگردانی ==
=== سینما ===
اصغر فرهادی فعالیت‌های سینمایی و حرفه‌ای خود را به عنوان فیلم‌نامه‌نویس در دوازدهمین ساخته سینمایی [[ابراهیم حاتمی‌کیا]] یعنی [[ارتفاع پست]] آغاز کرد.<ref>[http://www.salamcinama.ir/news/869/عکسی-از-همکاری-اصغر-فرهادی-و-ابراهیم-حاتمی-کیا-در-فیلم-ارتفاع-پست- همکاری اصغر فرهادی و ابراهیم حاتمی کیا در فیلم "ارتفاع پست"]</ref> فرهادی دوران کارگردانی خود را در کمتر از یک سال پس اکران فیلم ارتفاع پست آغاز نمود. [[رقص در غبار]] محصول سال [[۱۳۸۱]] اولین فیلم بلند و رسمی او در مقام کارگردان است. رقص در غبار بسیار شبیه به کارهای تلویزیونی موفق وی به‌خصوص سری دوم [[داستان یک شهر]] به همراه [[علی‌رضا بذرافشان]] ساخته‌شده است. فیلم تلفیقی از [[رمانتیسیسم]] و احساسات گرایی و نگاهی ابتدایی به جامعه و روابط اجتماعی آدم‌ها است. اولین اثر وی نظر مثبت عموم و منتقدان را نیز جلب کرد و وی جایزه بهترینی کارگردانی [[جشنواره فیلم آسیا پاسیفیک]] و تندیس زرین بهترین فیلمنامه را از [[جشن خانه سینما]] را کسب کرد.<ref>[http://www.aecinema.ir/movie/رقص-در-غبار/ رقص در غبار، سینمای هنر و تجربه]</ref>دومین اثر سینمایی اصغر فرهادی در مقام کارگردان، فیلم [[شهر زیبا]] محصول سال [[۱۳۸۲]] است.<ref>[http://www.imna.ir/fa/doc/note/243270/شهر-زیبا-مطلق-بودن-یک-دیدگاه-نسبی-گرایانه شهر زیبا؛ مطلق بودن یک دیدگاه نسبی گرایانه]</ref> این فیلم که داستان خود را از دل جامعه وام گرفته و درون‌مایه عاشقانه را در لابه‌لای ناملایمات اجتماعی در هم آمیخته است، روایتگر واپسین روزهای زندگی اکبر است که به اتهام قتل در انتظار چوپه دار در کانون اصلاح و تربیت شهر زیبا به سر می‌برد. شهر زیبا دومین همکاری اصغر فرهادی با [[فرامرز قریبیان]] پس از رقص در غبار و اولین همکاری [[ترانه علیدوستی]] باوی است. فرهادی برای این فیلم جوایزی مانند طاووس طلایی [[جشنواره بین‌المللی فیلم هند]] را به دست آورد.<ref>[http://www.asriran.com/fa/news/473494/دومین-فیلم-اصغر-فرهادی-بررسی-می‌شود دومین فیلم اصغر فرهادی بررسی می‌شود]</ref>اصغر فرهادی پس از دو سال وقفه در سال [[۱۳۸۴]] با فیلم [[چهارشنبه‌سوری (فیلم)|چهارشنبه سوری]] به فیلم سازی برگشت.<ref>[http://7honar.net/اخبار/نظر-منتقد-مشهور-گاردین-در-مورد-فیلم-تاز/ نظر منتقد مشهور گاردین در مورد فیلم تازه اصغر فرهادی؛ «فروشنده» بیشتر شبیه «چهارشنبه سوری» است]</ref> این فیلم با همکاری [[مانی حقیقی]] در مقام نویسنده در کنار اصغر فرهادی تولید و اکران شده است. اصغر فرهادی در این فیلم این‌بار به سراغ سوژه‌ای تلخ اما حقیقی به نام خیانت و تن دادن به تغییرات برای ادامه زندگی می‌رود. این فیلم جوایز و نامزدی‌های متعددی را کسب کرد که از بین آنها می‌توان به سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی [[بیست و چهارمین دوره جشنواره فیلم فجر]] و هوگو طلایی [[جشنواره بین‌المللی فیلم شیکاگو]] و نامزدی یوزپلنگ طلایی [[جشنواره فیلم لوکارنو]] اشاره کرد.<ref>[http://tadbirvaomid.ir/fa/news/122185/بررسی-سلایق-و-علایق-شخصی-اصغر-فرهادی بررسی سلایق و علایق شخصی اصغر فرهادی]</ref> چهارشنبه سوری را می‌توان یکی از آثار جدی در مقام فیلمسازی دانست که [[مجله اسلنت]] آن را یکی از بهترین فیلم‌های اکران شده سال [[۲۰۰۶]] دانست.<ref>[http://www.salamcinama.ir/movie-image/5753/فیلم+«چهارشنبه+سوری»+ساخته+اصغر+فرهادی فیلم «چهارشنبه سوری» سومین ساخته اصغر فرهادی]</ref>وی دو سال بعد به عنوان فیلم نامه نویس با مانی حقیقی همکاری کرد و فیلم نامه [[کنعان (فیلم)|کنعان]] را نوشت. [[دایره زنگی (فیلم)|دایره زندگی]] محصول سال [[۱۳۸۷]]، به عنوان اولین تجربه سینمایی [[پریسا بخت‌آور]] همسر وی از ذوق هنری و استعداد نویسندگی اصغر فرهادی در مقام نویسنده بهره می‌برد.<ref>[http://www.fardanews.com/fa/news/49947/روایتی-دیگر-از-دایره-زنگی روایتی دیگر از دایره زنگی]</ref> دایره زندگی برخلاف فیلم‌نامه‌های گذشته او قالب و پوسته طنز را به همراه دارد اما این تغییر رویکرد هم نتوانسته است که زیرلایه‌های اجتماعی و رئالیستی اصغر فرهادی را حتی کم‌رنگ کند. این فیلم مورد توجه عموم و گیشه قرار گرفت. هفتمین تجربه سینمایی اصغر فرهادی، همکاری با [[مسعود کیمیایی]] و در قالب فیلم [[محاکمه در خیابان]] محصول سال ۱۳۸۷ رقم خورد.<ref>[http://tadbirvaomid.ir/fa/news/122185/بررسی-سلایق-و-علایق-شخصی-اصغر-فرهادی با فرهادی از آول تا آخر]</ref> این فیلم در چندین اپیزود با مضامین مختلف اجتماعی از جمله انتقام روایت می‌شود و تأثیر اصغر فرهادی در تغییر نگرش مسعود کیمیایی در سبک نگارش فیلمنامه و روایت غیرخطی به خوبی مشهود است. [[درباره الی]] محصول سال ۱۳۸۷ چهارمین اثر وی در مقام کارگردان است.<ref>[http://fararu.com/fa/news/31953/درباره-درباره-الی آخرین فیلم اصغر فرهادی در راه اسکار / درباره "درباره الی"]</ref> به عقیده اکثر منتقدین و مردم فیلم دربارهٔ الی مهم‌ترین فیلم کارنامه هنری وی است. از آن جهت که اصغر فرهادی به دلیل برعهده داشتن سمت‌های کارگردان، نویسنده و تهیه‌کننده در نهایت می‌تواند آنطور که باید و شاید سینما و نوع نگاه خاص را ارائه دهد. فرهادی با سبک [[رئالیسم]] در دربارهٔ الی شروع کننده موج سوم [[موج نو سینمای ایران]] شد. دربارهٔ الی فیلم تکان دهنده با بازی درخشان بازیگران نامی خود است.<ref>[http://fararu.com/fa/news/29322/نگاهی-به-بازی-بازیگران-درباره-الی نگاهی به بازی بازیگران «درباره الی...»]</ref> این فیلم علاوه بر استقبال در جشنواره‌های داخلی و کسب جایزه‌هایی از جمله جایزه ویژه تماشاگران جشنواره فیلم فجر و تندیس بهترین کارگردانی [[جشن خانه سینما]]، در جشنواره‌های خارجی نیز درخشید و [[خرس نقره‌ای برای بهترین کارگردان|خرس نقره‌ای بهترین کارگردانی]] [[جشنواره بین‌المللی فیلم برلین]] و جایزه بهترین فیلم داستانی [[جشنواره فیلم ترایبکا]] را کسب کرد. دیتر کسلیک مدیر [[جشنواره فیلم برلین]] این فیلم را نشانه‌ای از آغاز موجی نو در سینمای ایران دانست و [[رابرت دنیرو]] در حاشیه جشنواره ترابیکا در مورد این فیلم گفت، جهان شمولی شخصیت‌ها و مضامین در کنار کارگردانی که این داستان را مسحورکننده ساخته، موجب شده است تا دربارهٔ الی مرزهای جهانی را فرو بریزد و درک ما از دنیای مشترک مان را تعمیق ببخشد.<ref>[http://aftabnews.ir/vdcefv8v.jh8fni9bbj.html رابرت دنیرو: «درباره الی» مرزهای جهانی را فرو ریخت]</ref> دربارهٔ الی به انتخاب منتقدین [[ایندیوایر]] به عنوان ده فیلم برتر غیر انگلیسی زبان سال [[۲۰۱۵]] انتخاب شد.<ref>[http://www.parsine.com/fa/news/248875/حقایقی-درباره-فیلم-درباره-الی-به-بهانه-انتخاب-این-فیلم-به-عنوان-ده-فیلم-برتر-سال-2015 حقایقی درباره فیلم درباره الی به بهانه انتخاب این فیلم به عنوان ده فیلم برتر سال ۲۰۱۵]</ref>دربارهٔ الی فیلمی است که ساختار روایی بدیع و خلاقانه‌اش نه‌تنها آن را از دیگر آثار هم‌کیشش تفاوت می‌بخشد که نقش مهمی را هم در سینمای ایران ایفا می‌کند. در موج نو فرانسه پس‌ازآنکه [[ژان-لوک گدار]] و [[فرانسوا تروفو]] اولین فیلم‌هایشان را می‌سازند، نزدیک به پنجاه نفر فیلم اولی وارد سینما فرانسه می‌شوند درحالی‌که الگویشان فیلم‌های این دو کارگردان بزرگ است و همین موج نو را سبب می‌شود. رابطه دربارهٔ الی و سینمای ایران هم به این جریان شباهت‌هایی دارد که بعد از ساخت دربارهٔ الی تعداد زیادی فیلم با الگوی روایی و دغدغه‌های فرامتنی مشابهی در سینمای ایران تولید می‌شود.<ref>[http://www.vakilemelat.ir/fa/news/view/192685/-مروری-بر-فیلم‌های-مهم-اصغرفرهادی،-فیلمساز-اجتماعی/-در-مسیر-افتخار- مروری بر فیلم‌های فرهادی از رقص درغبار تا فروشنده]</ref>[[جدایی نادر از سیمین]] که در سطح بین‌المللی بیشتر با نام یک جدایی شناخته می‌شود، پنجمین اثر سینمایی اصغر فرهادی محصول سال [[۱۳۸۹]] است.<ref>[http://adambarfiha.com/?p=5394 نگاهی به کارنامه‌ی اصغر فرهادی]</ref> فرهادی در این فیلم گوشه‌ای از زندگی زن و شوهری را به تصویر می‌کشد که پس از جدا شدن مسیرهایشان به اختلاف و تأثیر بر زندگی یک خانواده دیگر منجر می‌شود. جدایی نادر از سیمین اصغر فرهادی را به عنوان یک چهره بین‌المللی و موفق مطرح نمود.<ref>[http://www.entekhab.ir/fa/news/53522/نظر-اسپیلبرگ-فینچر-وودی-الن-و-برد-پیت-در-مورد-جدایی-نادرانجلینا-جولی-می-خواهم-در-فیلم-جدید-فرهادی-بازی-کنم نظر اسپیلبرگ، فینچر، وودی الن و برد پیت در مورد جدایی نادر از سیمین]</ref> جدایی نادر از سیمین در واقع همه چیز است، که شاخصترین آنها یک ملودرام اجتماعی پیچیده در مورد سقوط یک ازدواج و یک مشکل خانوادگی که باعث ایجاد زنجیرهای از حوادث می‌شود، یک داستان فریبنده و هیچکاکی که سرنخها در تنگناهای داستان بافته شده‌اند که شاید ببینده قادر به درک آنها نشود و یک داستان برجسته فلسفی که هر یک از کاراکترهای فیلم در آن از لحاظ اخلاقی نقشی منحصر به فرد ایفا می‌کنند. جدایی نادر از سیمین به عنوان نماینده ایران در [[اسکار]] معرفی شد و در انتها نیز برای اولین بار بزرگترین دستاورد هنری، فرهنگی و ملی تاریخ ایران را با دریافت جایزه اسکار بهترین فیلم غیرانکلیسی زبان رقم زد.<ref>[http://www.hamseda.ir/fa/pages/?cid=6300 بزرگترین افتخار سینمای ایران؛ جدایی نادر از سیمین برنده اسکار شد]</ref> موفقیت این فیلم باعث خوشحالی ایرانیان سراسر کشور و جهان شد، جدایی نادر از سیمین در بین منتقدین و عموم خوش درخشید و در سراسر جهان مورد تحسین قرار گرفت و مجموعاً بیش از ۵۲ جایزه جهانی را از آن خود کرد، جوایز معتبر بین‌المللی همچون جایزه [[جایزه اسکار بهترین فیلم غیر انگلیسی‌زبان|اسکار بهترین فیلم غیرانگلیسی زبان]]<ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی= Grover|نام= Ronald |عنوان= Iran's "A Separation" wins best foreign language Oscar|نشانی= http://www.reuters.com/article/2012/02/27/us-oscars-aseparation-idUSTRE81Q06X20120227|بازبینی= ۲/۲۶/۲۰۱۲|تاریخ= ۲/۲۶/۲۰۱۲|ناشر= Thomson Reuters|کد زبان = en}}</ref> ،[[جایزه گلدن گلوب]] بهترین فیلم غیر انگلیسی زبان، جایزه هیئت داوران و جایزه [[خرس طلایی]] از [[جشنواره فیلم برلین]] و [[جایزه ایندیپندنت اسپیریت]] بهترین فیلم خارجی زبان، جایزه [[جوایز بودیل]] بهترین فیلم خارجی زبان و [[جایزه سزار]] بهترین فیلم خارجی زبان از جمله جوایز مهم جدایی نادر از سیمین است. جدایی نادر از سیمین با فروش ۲۰ میلیون دلار پرفروش‌ترین فیلم ایرانی در اکران جهانی لقب گرفت.<ref>[http://www.hamshahrionline.ir/details/162070/cinema/iraniancinema این یک "جدایی" نیست]</ref> [[راجر ایبرت]] منتقد مطرح سینما، فیلم جدایی نادر از سیمین را بهترین فیلم سال ۲۰۱۱ دانست.<ref>[http://www.firstshowing.net/2011/roger-ebert-reveals-list-for-the-top-20-best-feature-films-of-2011/ Roger Ebert Reveals His List for the Top 20 Best Feature Films of 2011]</ref>در نظرسنجی [[بی‌بی‌سی]] نیز فیلم جدایی نادر از سیمین در رده نهم فیلم‌های برتر قرن ۲۱ بالاتر آثر مطرحی مانند [[جایی برای پیرمردها نیست (فیلم)|جایی برای پیرمردها نیست]] ساخته [[برادران کوئن]] قرار گرفت. جدایی مورد تمجید افراد مشهوری همچون [[مریل استریپ]] و [[برد پیت]] قرار گرفت.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://www.bbc.com/culture/story/20160819-the-21st-centurys-100-greatest-films |عنوان = The 21st Century's 100 greatest films| ناشر = BBC |تاریخ = 23 August 2016|تاریخ بازدید = ۲۳ اوت ۲۰۱۶}}</ref>[[سایت‌اندساوند]] در لیستی جدایی نادر از سیمین را به عنوان دومین فیلم برتر سینمای جهان در سال ۲۰۱۱ معرفی کرد.<ref>[http://www.hamshahrionline.ir/details/153181/cinema/iraniancinema جدایی نادر ازسیمین، دومین فیلم برتر سال ۲۰۱۱ سینمای جهان]</ref> [[گذشته (فیلم)|گذشته]] محصول سال [[۲۰۱۳]] اولین اثر غیر فارسی زبان است که بعد از جدایی نادر از سیمین در [[فرانسه]] ساخته شد. گذشته با بازی [[برنیس بژو]] در پاریس رقم خورد، فیلمی که یک درام پیچیده و در اغلب مواقع درخشان با اجراهایی مهار شده و هوشمندانه است. ظرافت خاصی در کنار هم چیدن جزئیات و تکه‌های داستان به شکل یک الگو، پیچش‌های غیرمنتظره در طرح داستان، تعلیق‌های پیچیده و آشکارسازی‌ها وجود دارد.<ref>[http://www.naghdefarsi.com/world-movies-review/10695-the-past.html نقد و بررسی فیلم The Past (گذشته) / جدیدترین فیلم «اصغر فرهادی»]</ref> گذشته نامزد دریافت [[نخل طلا]] [[جشنواره کن]] شد و در نهایت موفق به کسب نخل طلا بهترین بازیگر زن و جایزه کلیسای جهانی [[کن]] گشت.<ref>[http://www.zoomg.ir/2016/5/30/134319/asghar-farhadi-biography-movies-review/ «گذشته» اولین تجربه اصغر فرهادی به زبانی غیر از فارسی در فرانسه]</ref>[[فروشنده (فیلم ۱۳۹۴)|فروشنده]] محصول سال ۱۳۹۴ هفتمین فیلم بلند اصغر فرهادی است. فرهادی این فیلم را قبل از آغاز پروژه بزرگ خود در [[اسپانیا]] ساخت. در ابتدای سال ۲۰۱۶ وب‌گاه‌های معتبر سینمایی، فهرست فیلم‌هایی را که منتقدان و علاقه‌مندان به سینما برای دیدن آنها در سال جدید اشتیاق دارند، منتشر کرد و [[ایندیوایر]]، با انتشار فهرستی از صد فیلم کنجکاوی برانگیز که در سال ۲۰۱۶ اکران می‌شوند، پنجمین فیلم فهرست خود را به فروشنده، هفتمین فیلم سینمایی اصغر فرهادی اختصاص داد.<ref>[http://faradeed.ir/fa/news/24996/داستان-فیلم-فروشنده-درباره-چیست داستان فیلم فروشنده درباره چیست؟]</ref> [[شهاب حسینی]] برای سومین بار و [[ترانه علیدوستی]] برای پنجمین بار با اصغر فرهادی به عنوان بازیگر همکاری کردند که هر دو در فروشنده به عنوان نقش‌های اصلی فیلم شناخته می‌شوند و الکساندر مالت-گای نیز برای دومین بار به عنوان تهیه کننده فیلم اصغر فرهادی برگزیده شد.<ref>[http://www.entekhab.ir/fa/news/236174/جزییاتفروشنده-از-زبان-اصغر-فرهادی جزییات "فروشنده" از زبان اصغر فرهادی]</ref> داستان فیلم فروشنده دربارهٔ رعنا و عماد زن و شوهری جوان است که در حال بازی و اجرای نمایشنامه مرگ فروشنده نوشته [[آرتور میلر]] هستند. اصغر فرهادی در [[جشنواره فیلم کن]] [[جایزه بهترین فیلمنامه جشنواره فیلم کن|جایزه بهترین فیلمنامه]] و شهاب حسینی هم برنده [[جایزه بهترین بازیگر مرد جشنواره فیلم کن|جایزه بهترین بازیگر مرد]] شد. این فیلم با واکنش و استقبال بسیار خوب مخاطبین مواجه شد. نقطه قوت اصلی فروشنده همانند آثار قبلی فرهادی، فیلمنامه دقیق و حساب شده آن است که به استاندارد مناسب سینمای درام رسیده است و محتوای آن نیز جلوه‌گری کرامت انسانی در مقابل رذالت بشری در جامعه است.<ref>[http://www.hamshahrionline.ir/details/347712/cinema/iraniancinema نقد و تحلیل محتوایی فیلم فروشنده ساخته اصغر فرهادی]</ref><ref>[http://shomanews.com/fa/news/806307/فروش-فروشنده-زلزله-به-پا-كرد فروش فروشنده زلزله به پا کرد]</ref>
== سبک ==
| |||