ارباب‌رعیتی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
{{اشتباه نشود|سروری-بردگی}}
Numb95 (بحث | مشارکت‌ها)
جز ←‏جایگزینی با [[وپ:اشتباه|اشتباه‌یاب]]: واراثت⟸وارثت، وآسیای⟸و آسیای، ، گشترش⟸گسترش، ، واصطلاحات⟸و اصطلاحات،
خط ۱۱:
 
در [[اروپای غربی]] این نظام از قرن ۵ تا قرون ۱۷ و ۱۸، و در روسیه و شرق اروپا از قرن ۹ میلادی تا نیمه دوم قرن ۱۹ را در بر می‌گیرد.
فئودالیسم در توصیف دورهٔ معینی از [[تاریخ اروپا]] از قرن نهم تا سیزدهم میلادی اشاره دارد که در آن قدرت سیاسی میان زمینداران بزرگ تقسیم شده‌است و هر زمیندار یا ارباب دارای جماعتی رعیت یا [[واسال]] است که در ازای خدمات سپاهی یا سایر خدمات، حق تملک زمین یا استفاده از زمین را از ارباب بدست می‌آورند. نظام فئودالی برابر و مشابه با نظام ارباب – رعیتی در ایران وآسیایو آسیای میانه‌است. در بسیاری از کشورها [[فئودالیسم]] با [[اصلاحات ارضی]] و تقسیم زمین‌های زراعی بین کشاورزان از میان رفته ولی هنوز هم در بعضی از [[کشورهای جهان سوم]] قدرت واقعی در دست فئودالها و ملاکین بزرگ است. فئودالیسم در ایران بیشتر به عنوان حکومت ملوک الطوایفی یا خانخانی معروف شده‌است.
 
== در اروپای قرون وسطا ==
خط ۳۴:
غالباً ارباب‌ها به خادم‌ها علاوه بر تیول، مصونیت نیز می‌بخشیدند که به ایشان اجازه می‌داد قوانین خود را وضع کنند و [[دادگاه]]‌های خود را به راه بیندازند. تیول و مصونیت معمولاً در ازای این داده می‌شد که [[واسال]] خادم تعداد معینی سرباز در اختیار سپاه اربابش قرار دهد.
 
در ابتدا دورهٔ فئودالیسم تیول‌ها موروثی نبودند، اما در اواخر دورهٔ فئودالیسم معمولاً تیول به واراثتوارثت می‌رسید. وارث واسال می‌بایست شکلی از مالیات بر ارث را که «عوض» نامیده می‌شد به اربابش می‌پرداخت. این عوض ممکن بود به میزان درآمد یکسالهٔ آن تیول باشد. در مورد واسال‌هایی که بدون وارث از دنیا می‌رفتند، ارباب هرطور که شایسته می‌دانست در مورد تیول آن‌ها تصمیم می‌گرفت.
 
واسال بودن افتخار بود و این مقام به آسانی به کسی داده نمی‌شد. در واقع، تنها اعضای طبقهٔ فرادست اجازه داشتند واسال شوند. از این رو، اشرافی چون دوک‌ها و شوالیه‌ها اجازه داشتند سوگند وفاداری یاد کنند، اما کشاورزان به این کار مجاز نبودند. مقام‌های عالی رتبهٔ [[کلیسای کاتولیک]] روم نیز می‌توانستند واسال شوند که شامل سراسقف‌ها، اسقف‌ها و راهبان بلندمرتبه می‌شد. اینان وظایف فئودالی خدمت نظامی و مدیریت کشاورزی را نیز در بعضی موارد عهده‌دار می‌شدند.
خط ۷۲:
* ستیز میان مالک و کشاورز بر سر تصاحب زمین و آب مصرفی؛
* فشارهایی که از جانب اربابان بر پیکره [[نظام تولیدی]] وارد می‌شد؛
* ایجاد و گشترشگسترش شهرها و رشد مبادلات تجاری و بازرگانی؛
* ظهور [[دولت مرکزی|دولتهای مرکزی]] مطلقه به جای کلیسای قرون وسطایی؛
* و ایجاد [[جنبش حصارکشی]] و گسترش شهرها است.
خط ۱۵۴:
== منابع ==
{{ویکی‌انبار-رده|Feudalism}}
* آشوری، داریوش. دانشنامه سیاسی (فرهنگ واصطلاحاتو اصطلاحات و مکتب‌های سیاسی). تهران: انتشارات مروارید.
* آریانپور کاشانی، عباس. فرهنگ دانشگاهی انگلیسی-فارسی. چاپ بیستم. تهران: امیرکبیر، ۱۳۸۷.
* اشرف، احمد و [[علی بنوعزیزی]]. طبقات اجتماعی، دولت و [[انقلاب ایران]]. ترجمهٔ سهیلا ترابی فارسانی. چاپ دوم. تهران: انتشارات نیلوفر، ۱۳۸۸.