پیران ویسه: تفاوت میان نسخه‌ها

| bodystyle =

| titlestyle =

| title =

| imagestyle =

| captionstyle =

| image =

| caption =

| labelstyle =

| datastyle =

| label11 = تخت‌گاه

| header14 = {{#اگر:{{{نام نبرد|{{{نام‌نام نبرد|.}}}}}}{{{نوع جنگ|{{{نوع‌نوع جنگ|}}}}}}{{{سال نبرد|}}}{{{سال نبرد|}}}{{{مدت نبر|}}}{{{مدت نبرد|}}}|سایر اطلاعات}}

| data20 = {{{جنگ‌ها|[[ایران در شاهنامه|ایران]] و [[ توران در شاهنامه|توران]]}}}

'''پیران ویسه''' از قهرمانان شاهنامه است. او پسر ویسه سپهسالار افراسیاب .<ref>نام وی را فیران‌بن‌ویسغان و بیران‌بن‌ویسکان نیز ذکر کرده‌اند.</ref>. پیران در میان پهلوانان تورانی، تنها کسی است که از جهت صفات اخلاقی همطراز شخصیت‌های برجسته ایرانی است، زیرا تلاش او همیشه در تفاهم و همدلی ایرانیان و تورانیان در راه صلح بود. او در اغلب نبردهای [[ایران در شاهنامه|ایران]] و [[توران در شاهنامه|توران]]، در کمال خرد و مردانگی، حضوری فعّال داشت و نماینده سیاسی و نظامی افراسیاب بود.

== پیران در منابع مکتوب ==

در متون [[کهن]] ایرانی، پیران و [[اَغریرث]]، برادر افراسیاب، تنها بزرگان توران زمین‌اند که نکوهش نشده‌اند. در اوستا آمده است که [[توس پسر نوذر|طوس]] پهلوان، از [[آناهیتا|آناهیت]] درخواست کرد تا او را بر پسران دلیر وَئسکه در گذرگاه بلند خشثرسوکه غلبه دهد و بسیاری از تورانیان را به قتل آرد. این پسران [[وئسکه]] در [[یشت]] پنجم پهلوانانی از تبار [[ویسه]] شاهنامه‌شاهنامه هستند، غیر از شاهنامه در مآخذ دیگر زبان فارسی نیز سخن رفته است.

== حامی سیاوش در توران ==

پیران، حامی سیاوش و فرزندش [[کیخسرو]] دز غربت بود. چون [[سیاوش]] به توران پناه برد، پیران افراسیاب را متقاعد نمود با احترام سیاوش را پناه دهد و خود با شکوه تمام به استقبال سیاوش رفت و دختر خود [[جریره]] را به همسری او درآورد .<ref>از شجاع‌ترین زنان [[شاهنامه]]</ref>. [[فرود پسر سیاوش|فرود]] حاصل این پیوند بود. پیران پس از چندی برای تحکیم موقعیت سیاوش [[فریگیس|فرنگیس]] دختر افراسیاب را برای سیاوش خواستگاری کرد. پیران چون قتل سیاوش را شنید، سرآسیمه به دربار [[افراسیاب]] آمد و فرنگیس را که باردار بود از چنگ نگهبانان رهانید به ختن برد. پس از تولد کیخسرو، به دستور افراسیاب که نگران آیندهٔ سلطنت خود بود، کیخسرو را به چوپانان سپرد، اما دوباره در ده سالگی او را به نزد خویش فرا خواند و به تربیت‌اش همّت گماشت.

=== وساطت بیژن ===

هنگام دستگیری بیژن نیز، پیران وساطت کرد و افراسیاب را از کشتن او منصرف ساخت. [[بیژن پسر گیو|بیژن]] در چاهی زندانی شد امّا پس از مدتی به یاری رستم از چاه توران گریخت. پیران به تعقیب آنان پرداخت و پس از تلاش پیاپی برای مصالحه ناچار درگیر جنگ شد. عاقبت پیران در سن کهولت در جنگ دوازده‌رخ با گودرز هم پیکار کرد در حین پیکار از اسب فرو افتاد و دست راستش شکست و به کوه گریخت. گودرز به او پیشنهاد کرد برگردد تا او را به نزد [[کیخسرو]] ببرد، اما پیران نپذیرفت و با خنجر به [[گودرز]] حمله کرد ولی گودرز او را کشت خونش را سر کشید. کیخسرو از مرگ پیران سوگواری فراوان نمود و فرمان داد تا پیکر او را به مشک و کافور و عنبر بشویند و به دیبای پاک بپوشانند و در دخمه‌ای شکوهمند جای دهند.

{{ب|ز پشت اندر آمد به راه جگر|بغرید و آسیمه بر گشتبرگشت سر}}

{{ب|بر آمدش خونِ جگر بر دهان|روانش بر آمدبرآمد هم اندر زمان <ref>[[شاهنامه]]. جلد پنجم. دوازده‌رخ، ص ۲۹۴</ref>}}

== پیران در افواه ==

== پانویس ==

== منابع ==

== پیوند به بیرون ==