معرفت‌شناسی فرگشتی: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Mahtabshadi (بحث | مشارکت‌ها) جز ←منابع |
|||
خط ۱۲:
در تقریر غیر فرگشتی (بدون تاکید بر فرگشت) بیشتر بر داد و ستد و دیالوگ مستمر بخشهای معرفت بشری، <ref>* {{یادکرد وب| نشانی= http://www.adinebook.com/gp/product/9649109064/ref=sr_1_1000_1/180-9271731-898668| عنوان= قبض و بسط تئوریک شریعت: نظریه تکامل معرفت دینی | نویسنده= | ناشر= آدینه بوک| تاریخ= | تاریخ بازبینی=}}</ref> قبض و بسط پذیری معرفت بشری بدون تاکید بر تبیین زیرساختی فرگشت زیست شناختی <ref>قبض و بسط تئوریک شریعت، سروش، عبدالکریم، انتشارات فرهنگی صراط، تهران، چاپ دوم</ref> و ''محدودیت طاقت بشر'' و ''جرعه جرعه بودن علم'' و نیز ''گستردگی حقیقت'' <ref>رجایی، حمید ، نظریه المعرفه، فصل سوم، منشا تحولات در فهم بشر، نشر طلوع مهر، 1380.</ref> تاکید می شود.مثلاً [[ملا هادی سبزواری]] در شرح منظومه آورده است:« الحکمه هی العلم باحوال اعیان الموجودات علی ماهی علیه '''بقدر طاقه البشریه'''<ref>http://www.mizanonline.com/persian/1392/11/12/سهم-مشارکت-مسلمانان-در-فلسفه-2/</ref><ref>http://www.nooralsadegh.ir/component/k2/item/415-شوخی-با-عقل.html</ref> یا مثلاً در بخش معرفت شناسی فرهنگنامه تخصصی رجاء آمده است:
::'''''تجرع علم'''، ''وضعیتی'' است برای استفاضه ی علم از مبدا آن و عبارت از این است که علم جرعه جرعه در کام ذهن و جان متعلم قرار می گیرد. '''زیرا گنجانه ی متعلم بی نهایت نیست اما گستره ی علم بی نهایت است.''' تجرع در الهامات که دریافت قطعه ای معرفت بطور دفعی است نیز جریان دارد. چون در [[الهام]] اگر چه دفعیت وجود دارد، اما باز تا قطعه بعدی فاصله ای که رخ می دهد و همین هم تجرع نام دارد.''<ref>[http://b2n.ir/26429 اندیشنامه رجاء 2010]</ref> گاهی اقسام تحول و کمال یافتن فهم را تا دوازده نوع برشمرده اند.<ref>[http://b2n.ir/62253 اندیشنامه تخصصی طلوع مهر]</ref> (نگا. [[نظریه ذره ای کهکشان سانی بودن علم]])
همچنین در نظریه ی دیگر ([[قبض و بسط تئوریک شریعت]]) گفته شده است:
خط ۳۰:
4. از انجا سامانه ادراکی همه دانشمندان کمابیش یکسان علم میکند و همه شیوه های تجربی، عقلی و شهودی و تاریخی از اصول مشابهی استفاده میکنند علم به صورت فراکتالی تولید میشود.
5. [[عصر دیجیتال]] ، ساختار کهکشان سانی علم را عیان تر کرده است و ''دیگر علوم در کتابها نمیگنجند'' بلکه علوم را وبگاه های برخط و دیالوگهای مستمر بشری میتوانند حمل کنند.<ref>[http://l1l.ir/nzm عنوان پیوند]</ref> وی معتقد است این نظریه به رشد علم بطور خلاقانه کمک میکند.<ref>[http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13950419001386 مقاله فارس نیوز،فلسفه علم و تولید علم اسلامی،يکشنبه ۱۴ آذر ۱۳۹۵ - ۱۱:۵۱]</ref>
''«یکپارچگی علوم، هنجار علم است و عبارت است از «تعامل درست همسود و ژرف علم ساختی» با مشارکت ذرّه¬ای و خوشه¬ای علوم، در ساخت مفاهیم علومی ریز و درشت در کهکشان ذهن جمعی عالمان. این هنجار، خواه ناخواه رخ می دهد. ساختار علوم، ذرّه ای کهکشان سان است و تعاملات مفاهیم، بسیار گسترده است. این همان یکپارچگی علم در دیدگاه ما است. علوم، در مقام تحقّق، اگر یکپارچه نیستند، در سیر استکمال، ولی رو به یکپارچگی دارند. ثوابت ابدی و ازلی معرفت نیز در این کهکشان بسیارند. زیرا کنش و واکنش مفاهیم، اعم از شکستن درستی گزاره ها است... علوم در «تعامل علم ساختی» بسیار گسترده، پیوسته، مباشر و مشرف بر یکدیگر قرار دارند. در این داد و ستد گسترده، «مفاهیم علومی» بسیار فربه و پیچیده¬ای زاده می¬شود. علوم، بواسطۀ این مفاهیم علومی، یافته¬های خود را به اشتراک می¬گذارند و یکدیگر را فهم می¬کنند. علوم، به گنجانۀ «حس مشترک» دانشمندان سرازیر می¬شود. می¬توان گفت در این دوره، علوم، پیوسته در پی تامین «انسجام فراگیر» هستند و در این دوره علوم، بدرستی در کتاب¬ها نمی¬گنجد و بیشتر در «سپهر معرفت» یافت خواهد شد.»'' <ref>{{یادکرد|فصل=|کتاب=آفرینندگی، تفکر جانبی و باور دینی (درآمدی به تولید علم)|نویسنده=حمید رجایی|ترجمه=|ناشر=انتشارات شهر من |چاپ=اول|شهر=اصفهان|کوشش=|ویرایش= راضیه ابولحسنی|صفحه120=|سال=۱۳۸۹|شابک=6-8-96045-600-978 }}</ref><ref>[http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13950419001386 حمید رجایی، تولید علم انسانی اسلامی 1395]</ref> دیدگاه تعامل و داد و ستد شدید میان علوم موافقان زیادی دارد. <ref>http://marifat.nashriyat.ir/node/2694#_ftn1</ref><ref>محيطى اردكان، محمدعلى (1392) مجلۀ معرفت، سال بيست و دوم ـ شماره 188 ـ مرداد 1392، 29ـ42</ref><ref>http://fa.journals.sid.ir/ViewPaper.aspx?id=239872</ref>
| |||