تاریخ ادبیات فارسی: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
با فرض حسن نیت ویرایش 5.238.188.85 (بحث) خنثیسازی شد. (تل) |
|||
خط ۷:
{{اصلی|پارسی باستان}}
{{اصلی|پارسی میانه}}
ادبیات در ایران پیش از اسلام به سرودههای اوستا در حدود ۱۰۰۰ سال پیش از میلاد بازمیگردد. این سرودهها که بخشی از سنت شفاهی ایرانیان باستان بودهاند سینه به سینه منتقل شده و بعدها بخشهای کتاب [[اوستا]] را در دوران ساسانی پدیدآوردند. [[وزن شعر|اوزان]] باستانی چامه در ایران ضربی و [[وزن شعر|هجایی]] بودند و بنظر میرسد این شیوه در [[زبان پارسی باستان]] نیز مورد استفاده بودهاست. در دوره [[اشکانیان]] ادبیات ایران تحت تأثیر نفوذ [[یونانیگرایی|هلنیسم]] دچار دگرگونی شد. خنیاگران [[پارت|پارتی]] سرودهای محلی که تا پس از اسلام نام پهلوی نیز داشتند را قرائت میکردند و این نوع شعر با [[آلت موسیقی|آلات موسیقی]] همراه میشدهاست. با نفوذ اندیشه مانوی در سرزمین پهناور ایران و هنرگرایی آنان نوعی ادبیات شعرگونه [[مانوی]] به زبانهای [[زبان پارتی|پارتی]]، [[پارسی میانه]] و [[سغدی]] در ایران پدید آمد. در آثار بدست آمده از واحه [[تورفان]] در کشور چین آثار پارسی فراوانی کشف شده که به این مقوله بازمیگردند. در دوران ساسانی نگارش بهبود یافت و آثار فقهی و دینی و داستانی بسیاری به نگارش درآمد که برخی مانند [[کارنامه اردشیر بابکان]]، [[درخت آسوریک]]، [[یادگار زریران]]، ماتیکان یوشت فریان نیز دارای جنبههای ادبی نیز بودند. با فروپاشی شاهنشاهی ساسانی بسیاری از این نوشتهها از میان رفت و برخی نیز به دست زرتشتیان نجات یافته و عمدتاً به [[هندوستان]] منتقل گردید؛ که امروزه به [[ادبیات پهلوی]] شهرت دارند. دبیره (خط) به کار رفته در دوران پیش از اسلام برای نگارش آثار ادبی [[خط پهلوی]]، [[خط مانوی]] و [[خط سغدی]] بودهاست و برخی آثار هم به پازند نوشته شده و به [[دین دبیره]] بودهاند. گاهی بهرام
:''منم آن شیر دمان''
|