توزیع لینوکس: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
خط ۲:
{{لحن}}
{{تمیزکاری}}
یک '''توزیع لینوکس''' یا '''توزیع گنو/لینوکس'''
سیستم‌عامل، شامل هستهٔ لینوکس و
هم‌اکنون بیش از سیصد توزیع موجود است. اکثر آنها در حال توسعهٔ فعال هستند و به‌طور مداوم مورد تجدید نظر و بهبود قرار می‌گیرند.{{نیازمند منبع}}
چون اکثراً هسته و بسته‌های مورد پشتیبانی، از مجموعه‌ای از [[نرم‌افزارهای آزاد]] و [[متن باز]] تشکیل شده‌اند، توزیعهای لینوکس شکل‌های زیادی گرفته‌اند، از یک سیستم کاربر خانگی کامل و سیستم‌عامل سرور، تا محیط‌های کوچک (به‌طور معمول برای استفاده در سیستم‌های توکار، یا برای راه‌اندازی از دیسک فلاپی).
جدا از نرم‌افزارهای دلخواه معین (همانند نصاب‌ها و ابزارهای تنظیمات) یک توزیع به‌طور ساده اشاره به یک مجموعهٔ مشخصی از برنامه‌های کاربردی دارد که بر روی یک سری کتابخانه، که با یکی از نسخه‌های هسته هماهنگ شده، نصب شده است، طوری که قابلیت‌های خارج از جعبه‌اش، اکثر نیازهای مجموعه کاربران نهاییش را
شاید بتوان بین توزیعهای تهیه شدهٔ تجاری، همانند [[فدورا]] (ردهت)، [[اپن سوزه]] (ناول)، [[اوبونتو]] (کنونیکال) و [[مندریوا]] و توزیعهای جامعه‌ای همانند [[دبیان]] و [[جنتو]] تمایز قائل شد، اما با این وجود باید دانست که توزیعهای دیگری هم داریم که نه از شرکت‌ها مشتق شده‌اند نه از جامعه؛ شاید معروف‌ترینشان، [[اسلکور]] باشد.<ref group="پانویس" name="لینوکس ژورنال">{{یادکرد|مقاله=[http://www.linuxjournal.com/article/2750 مصاحبه لینوکس ژورنال با ولکردینگ]}}</ref>{{طفره}}
خط ۱۵:
== پیشینه ==
[[پرونده:Linux Distribution Timeline.svg|بندانگشتی|چپ|[http://futurist.se/gldt/ Linux Distro Genesis]، نمودار زمان‌بندی توزیعهای مختلف لینوکس.]]
قبل از اولین توزیع لینوکس، استفاده کننده‌ای که می‌خواست کاربر لینوکس باشد، باید همانند یک حرفه‌ای در یونیکس می‌بود، نه فقط اینکه بداند چه کتابخانه‌ها و برنامه‌های اجرایی‌ای نیاز است تا یک سیستم بتواند راه‌اندازی شود، بلکه حتی جزئیات مهمی
بعد از ازادسازی لینوکس در ذیل GPL، به سرعت توزیعهای اولیه با هدف ارائه هستهٔ لینوکس در قالب سیستم‌عاملی متشکل از بسته‌های آزاد گنو پا به عرصه وجود گذاشتند.
خط ۲۲:
* MCC Interim Linux، که برای بارگذاری بر روی FTP سرور [[دانشگاه منچستر]] در فوریه، ۱۹۹۲ فراهم شده بود.
* TAMU، ساختهٔ افراد مختلف در دانشگاه Texas A&M در حدود یک زمان، و
* SLS که مخفف Softlanding Linux System و محبوب‌ترین توزیع آن سالها به شمار
* و Yggdrasil Linux/GNU/X، اولین توزیع موجود بر روی [[سی‌دی]] را ساخت.
در این میان تمام این توزیعها، توسط توسعه‌دهندگان به فراموشی سپرده شدند. لینوکس SLS که به دلیل تغییر فرمت با عدم رضایت کاربران روبرو شده بود، در قالب توزیع جدید [[اسلکور]]، که [[پتریک وولکردینگ|پَتریک وولکردینگ]] با بهینه‌سازی فرایند نصب (یکسان کردن نصب کرنل، گنو و
در آغاز کاربران به‌عنوان معادلی برای ام‌اس‌داس و سیستم‌عامل [[ویندوز مایکروسافت]]، به سمت توزیعهای لینوکس جذب شدند. اکثر استفاده‌کنندگان اولیه، در سر کارشان یا در مدرسه با یونیکس آشنا بودند. آنها لینوکس را به دلیل پایدار بودنش، هزینهٔ پایین و موجود بودن کد سورس اکثر نرم‌افزارهای آن پذیرفتند.
خط ۵۳:
* پیکربندی شده برای امنیت، قابلیت استفاده بیشتر، [[قابل حمل]] بودن و یا جامعیت داشتن
* پشتیبانی شده برروی سخت‌افزارهای متفاوت
تنوع موجود در توزیعهای لینوکس به نیازهای فنی، سازمانی و اخلاقی
== توزیعهای معروف لینوکس ==
* [[آرچ لینوکس]]، یک توزیع که بر پایهٔ قوانین KISS بنا شده همراه با سیستم انتشار rolling
* [[اسلکور]] اولین توزیع هنوز زندهٔ لینوکس که شاخهٔ بزرگی از توزیعها مانند زوزه از آن اشتقاق یافته‌اند و یا مانند آرچ بعضی دیگر انرا در مواردی مانند اصل KISS الگو قرار دادند. اسلکور با کمترین تغییر در بسته‌های همراه خودش، پایدارترین لینوکس به حساب
* [[سنت‌اواس]]، یک توزیع که از همان سورسی که ردهت استفاده میکند، مشتق شده است، توسط یک گروه داوطلبی که به آن اختصاص داده شدند، نگهداری میشود همراه با سازگاری ۱۰۰٪ با ورژن [[ردهت]] و یک ورژن به روز رسیده شده که همیشه به‌طور ۱۰۰٪ سازگار و همراه نیست.
* [[دبیان]]، یک توزیع غیر تجاری که توسط جامعه‌ای از توسعه دهنده‌های داوطلب نگهداری میشود که تعهد قوی ای به قواعد نرم‌افزارهای آزاد دارند.
خط ۷۰:
== نصب لینوکس ==
راه‌های خیلی زیادی برای نصب یک توزیع لینوکس وجود دارد:
* معمول‌ترین راه نصب لینوکس بوت کردن از روی سی‌دی یا دی‌وی‌دی ای است که برنامه نصب و نرم‌افزارهای قابل نصب را دارا باشد. این سی‌دی‌ها را می‌توان با رایت کردن ISO Imageهای دانلود شده، نسخه‌های خریده شده به قیمت ارزان یا عرضه شده همراه یک مجله به‌عنوان دیسک ضمیمه، به‌دست‌آورد. در بعضی موارد هم می‌توان این دیسک‌ها را به صورت رایگان دریافت کرد و یا گاهی هم به‌عنوان بخشی از یک بسته‌ای خریداری شده به‌همراه راهنما و نرم‌افزارهای تجاری می‌باشد. کاربران تازه تمایل دارند کار را با پارتیشن‌بندی [[دیسک سخت]] شروع کنند تا سیستم‌عامل موجود را حفظ کنند. بعد از آن توزیع لینوکس را می‌توان روی پارتیشن جدید نصب کرد بدون آنکه روی اطلاعات ذخیره شده قبلی
* توزیعهای اولیه با بهره‌گیری از تعدادی [[فلاپی دیسک]] نصب می‌شدند، روشی که امروزه توسط بسیاری از توزیعهای عمده منسوخ شده است. امروزه اغلب توزیعها از سی‌دی و دی‌وی‌دی برای انتشار استفاده میکنند. مهمترین برنامه‌ها و بسته‌ها در اولین دیسک، و برنامه‌ها و بسته‌های
* روش دیگر نصب لینوکس، نصب آن روی یک کامپیوتر پرقدرت به‌عنوان سرور و استفاده از تعدادی رایانه ضعیف (شاید بدون دیسک سخت و حافظه کم و قدرت پردازش پایین) به‌عنوان [[تین‌کلاینت]] روی شبکه است. کلاینت‌ها می‌توانند از طریق شبکه از روی سرور بوت شوند و نتایج را نمایش دهند و اطلاعات را به سرور که تمام برنامه‌ها را اجرا میکند ارسال کند. کلاینت‌ها می‌توانند رایانه‌های معمولی باشند که یک بوت‌لودر شبکه روی درایو یا کنترلر کارت شبکه‌اش نصب شده است و در صورت نیاز می‌توان فضای دیسک و قدرت پردازش را بر روی ماشین کلاینت آفلود کرد. از محل صرفه‌جویی در هزینه‌ها ناشی از استفاده از تین‌کلاینت، می‌توان برای تهیه قدرت بیشتر محاسباتی و یا فضای ذخیره بیشتر روی سرور استفاده کرد.
* در نصب [[دیسک زنده]] پروسه بوت کامپیوتر بدون نیاز به نصب اولیه سیستم‌عامل، از روی سی‌دی به‌صورت کامل انجام میشود. در بعضی از توزیعها دیسک‌های زنده نصابی دارند که بعد از بوت اجرا می‌شوند و کامپیوتر را قادرمی‌سازند که از روی دیسک سخت بوت شود. این نوع نصب یکپارچه انتقال به سیستم‌عامل اجرا شده از روی سی‌دی به سیستم‌عامل اجرا شده روی هارددیسک را ممکن می‌سازد.
خط ۸۱:
=== نصب از یک سیستم‌عامل موجود ===
بعضی از توزیعها مثل WinLinux اجازه می‌دهند که کاربر لینوکس روی سیستم موجود نصب شود. لینوکس روی پارتیشنی که ویندوز نصب شده است قرار می‌گیرد و از آنجا و داخل ویندوز شروع به کار میکند. یک نمونه دیگر coLinux است.
ابزارهای مختلفی برای ایجاد یک بوت دوگانه کامل، روی سیستم‌هایی که سی‌دی‌درایو ندارند وجود دارد. قابل‌توجه‌ترین آنها عبارتند از:
* Wubi Installer که به کاربران ویندوز اجازه دانلود و نصب Ubuntu و توزیعهای مشتق‌شده از
* Win32-loader به کاربران ویندوز اجازه می‌دهد که Debian را بدون CD نصب کنند. این یک نصب شبکه‌ای است و در نتیجه نیاز به پارتیشن‌بندی مجدد دارد. این ابزار در حال قرار گرفتن در سی‌دی/دی‌وی‌دی رسمی Debian است.
* Unetbootin به کاربران ویندوز و لینوکس اجازه نصب بدون سی‌دی شبکه‌ای مشابهی را برای طیف گسترده‌ای از توزیعهای لینوکس فراهم می‌سازد. به‌علاوه از ساخت دیسک نصب زنده USB پشتیبانی میکند.
خط ۹۱:
== توزیع زنده ==
توزیع لایو یک توزیع لینوکس است که
بسیاری از توزیعهای لینوکس نسخه لایو را علاوه بر نسخه موجود فراهم
'''مسائل درون توزیعی'''
گروه استانداردهای رایگان یک سازمانی است که توسط فروشندگان عمده
این
تنوع توزیعهای لینوکس بدان معنی است که همه
'''
'''قرارداد OEM'''
توافقنامه مجوز کاربر نهایی (EULA) در اپل به
'''نگارخانه'''
<gallery perrow="۴">
پرونده:Debian-8-desktop-background.png|[[دبیان]] ۷٫۰ (ویزی)
| |||