اسکناس: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
←در ایران: در مورد چاوه نوشته شده بود چاپ شد که به منتشر شد اصلاحش کردم |
دلیلی برای استفاده از فعل منتشر بجای چاپ وجود دارد؟ |
||
خط ۲۲:
اولین سکهٔ ایرانی در زمان [[داریوش]] و از جنس طلا ضرب شد که نویسندگان یونانی از آن به نام «[[دریکوس]]» یاد می‌کردند.<ref name="از چاو تا اسکناس"/>
تا قبل از انتشار اسکناس در ایران، [[سکه]]، [[بیجک]]، و نیز اسکناس‌های خارجی (به ویژه منات روسی) در این کشور رواج داشت.
در اواخر قرن هفتم هجری (قرن ۱۳ میلادی) و در دوره سلطنت [[گیخاتوخان]] (سال ۶۹۳ ه. ق) پنجمین پادشاه سلسله [[ایلخانیان]]، که از خالی شدن خزانه و کسری بودجه نگران بود، دستور داد مردم زر و سیم خود را به چاوخانه تحویل دهند و به جای آن پول کاغذی (چاوه) بگیرند. این پیشنهاد را ''عزالدین مظفر'' -از نزدیکان [[صدر جهان]] (وزیر کیخاتو)- با الهام از پول کاغذی [[چین]] ارائه داده بود.<ref name="از چاو تا اسکناس"/> بدین ترتیب برای نخستین بار پول کاغذی به نام چاو (موسوم به چاو مبارک) در تبریز منتشر شد اما بلافاصله بر اثر مقاومت شدید مردم مجبور شد این فرمان را لغو کند. اسکناس یک درهمی
نخستین بانکی که به چاپ اسکناس برای ایران پرداخت، [[بانک جدید شرق]] بود که مرکزش در [[لندن]] قرار داشت و اسکناس‌های چاپ‌شده توسط این بانک در [[بانک بازرگانی ایران]] انتشار می‌یافت. اسکناس‌های منتشرشده توسط این بانک از پنج [[قران]] به بالا بود. در سال ۱۲۶۷ هجری قمری، امتیاز چاپ اسکناس از بانک جدید شرق به بانک شاهی واگذار شد. [[بانک شاهنشاهی ایران]] طبق [[قرارداد رویترز]] حق انحصاری نشر اسکناس را داشت، اما چاپ اسکناس همچنان در بانک جدید شرق انجام می‌گرفت و سیاست‌های پولی را نیز همین بانک تعیین می‌کرد. در سال ۱۲۸۵ هجری شمسی، نمایندگان نخستین [[مجلس شورای ملی]] خواستار تأسیس بانک ملی شدند اما تا سال ۱۳۰۶ بانک کلی به تصویب نرسید تا سرانجام در ۱۷ شهریور ۱۳۰۷ شروع به کار کرد. بانک شاهنشاهی تا سال ۱۳۰۹ شمسی به فعالیت خود ادامه می‌داد و در این سال ایران حق انحصاری نشر اسکناس را به مبلغ ۲۰۰ هزار لیرهٔ انگلیس خریداری کرد و مسئولیت چاپ اسکناس به بانک ملی ایران واگذار شد. در سال ۱۳۱۰ هجری شمسی اسکناس‌های چاپ‌شدهٔ قبلی از رده خارج شدند و به موجب مادهٔ ۵ قانون اصلاح (قانون واحد و مقیاس پول) حق انحصاری انتشار اسکناس به مدت ۱۰ سال به بانک ملی واگذار شد. از این تاریخ به بعد تعیین نوع طرح و مبلغ، نوع اسکناس و تعداد آنها را بانک ملی تعیین می‌کرد و اسکناس در لندن چاپ می‌شد. اولین اسکناس بانک ملی در فروردین ۱۳۱۱ چاپ شد. بانک ملی تا سال ۱۳۳۹ اقدام به نشر اسکناس می‌کرد تا اینکه با تأسیس بانک مرکزی، حق نشر اسکناس به [[بانک مرکزی ایران]] داده شد و تا کنون ادامه دارد.<ref name="گزارش جالب">{{یادکرد وب | عنوان=گزارش جالب از چاپ اسکناس درایران | تاریخ=۱/۱/۱۳۸۹ | تاریخ بازبینی=۲۴ فوریه ۲۰۱۲ | ناشر=تبیان | نشانی=http://www.tebyan.net/index.aspx?pid=117981 | کد زبان=fa}}</ref>
| |||