سهمیه‌بندی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''سهمیه‌بندی '''یا''' جیره‌بندی ''' عبارت است از توزیع کنترل شده خدمات یا کمیاب کالا یا خدمات و یا اعمال محدودیت‌های مصنوعی بر تقاضا برای کالاها یا خدمات. به مقدار مجاز سهم روزانه یا دوره‌ای فرد از هرچیز، جیره یا [[سهمیه]] گفته می‌شود.

 

 

=== ریشه ===

[[محاصره نظامی]] در طول تاریخ اغلب منجر به کمبود مواد غذایی و دیگر مواد مصرفی ضروری شده است. در چنین شرایطی سهمیه اختصاص داده شده به یک فرد اغلب بر اساس سن و جنس و نژاد و یا جایگاه اجتماعی وی صورت می‌گرفت است. در طول محاصره لکنو (بخشی از [[شورش‌های سال ۱۸۵۷ میلادی در هند|, شورش ۱۸۵۷]]) هر زن سه چهارم از جیره غذایی یک مرد و کودکان تنها نیمی از سهمیه یک مرد را دریافت می‌کردند.<ref name="Inglis">{{Cite book|url=https://archive.org/details/siegelucknowadi00inglgoog|title=The siege of Lucknow: a diary (1892)|last=Inglis|first=Julia Selina|publisher=James R. Osgood, McIlvaine & Co.|year=1892|location=London}}</ref>{{Rp|71}} در طول محاصره Ladysmith در مراحل اولیه [[جنگ بوئر دوم|جنگ بوئر]] در سال ۱۹۰۰، [[سفیدپوست|سفیدپوستان]] بزرگسال دریافتی شبیه سربازان داشتند ولی کودکان نیمی از آن را می‌گرفتند. جیره غذایی برای [[مردم هند]] و [[سیاه‌پوست|مردم سیاه پوست]] به طور قابل توجهی کمتر بود.<ref name="Nevinson">{{Cite book|url=https://archive.org/details/ladysmithdiarya00nevigoog|title=Ladysmith: The Diary of a Siege (1900)|last=Nevinson|first=Henry Wood|publisher=New Amsterdam Book co.|year=1900}}</ref>{{Rp|266–272}}

 

 

سهمیه بندی در جنگ جهانی دوم رایج شد. کوپن سهمیه برای این مورد رواج یافت که به هر خانواده تخصیص می‌یافت. در دهه ۱۹۴۰ به دلیل کمبود آذوقه، سهمیه بندی در کشورهای جنگزده رایج بود.<ref name="suckingeggs">{{Cite book|url=http://www.vintage-books.co.uk|title=Sucking Eggs|last=Nicol|first=Patricia|publisher=Vintage Books|year=2010|isbn=978-0-09-952112-9}}</ref>

در طول تاریخ سهمیه بندی برای افراد غیرنظامی در زمان صلح نیز وجود داشته است که در اقتصادهای بسیار متمرکز و [[اقتصاد دستوری|برنامه‌ریزی شده]] رایج است.

 

== جستارهای وابسته ==