سید حبیبالله برهانی معروف به آیتالله برهانی از علمای مشهور و خوشنام [[مازندران]] بشمار میآید که علاوه بر طی مدارج عالی [[علوم حوزوی]] در فعالیتهای سیاسی، اجتماعی و خدمات عامالمنفعه فعال بود. ایستادگی وی در برابر تصرف اراضی زراعی مازندران توسط [[رضاشاه پهلوی]] و همراهی مقطعی او با [[محمدرضا شاه پهلوی]] در مبارزه علیه [[حزب توده]] بخش عمده دیگری از اهمیت نقش وی در منطقه بحساب میآید.<ref name=ToolAutoGenRef1> برهانی بر تارک زمان، سید نصرالله برهانی، اندیکا، تهران، ۱۳۸۹</ref>
== سابقه خانوادگی ==
سید حبیبالله برهانی فرزند حاج سید کریم رستمکلایی، فرزند حاج سید رضا، فرزند حاج سید تقی، فرزند حاج سید محمدرضا میباشد که همگی مقیم [[رستمکلا]] بودند. سید ساره که مزار وی زیارتگاه اهالی منطقه است با سید محمدرضا جد اعلای آیتاللهبرهانیوی رابطه خویشاوندی داشته است. گفته میشود همه سادات مزبور از خویشان امامزاده عبدالله رستمکلا میباشند.<ref> برهانی بر تارک زمان، سید نصرالله برهانی، اندیکا، تهران، ۱۳۸۹، صفحهٔ ۱۳۲</ref>
مادر او فاطمه نام داشت و به حاج ننه معروف بود. پدر آیتاللهبرهانی،وی، حاج سید کریم، از تجار، ملاکین و ثروتمندان موفق منطقه بود که علاوه بر توفیقات اقتصادی، منشأ خدمات شایانی بویژه برای مردم رستمکلا گردید.<ref> رستمکلا: از دیروز تا امروز، سید کریم شباهنگ، انتشارات پرهیب، ۱۳۸۵، صفحه ۸۱</ref> بخشی از خدمات وی در رستمکلا بشرح زیر میباشد:
* احداث جاده سنگفرش رستمکلا - تروجن که راه ارتباطی رستمکلا و سایر روستاهای منطقه ([[گرجیمحله]]، کوهستان، [[آسیابسر]]) با شهر مرکزی منطقه، [[بهشهر]]، بود.<ref> برهانی بر تارک زمان، سید نصرالله برهانی، اندیکا، تهران، ۱۳۸۹، صفحه ۱۴۵</ref><ref> رستمکلا: از دیروز تا امروز، سید کریم شباهنگ، انتشارات پرهیب، ۱۳۸۵، صفحه ۱۹۹</ref>
* احداث [[قنات]] آب در رستمکلا که دچار کم آبی بود. این [[قنات]] منبع اصلی آب شرب اهالی رستمکلا بشمار میرفت.<ref> برهانی بر تارک زمان، سید نصرالله برهانی، اندیکا، تهران، ۱۳۸۹، صفحه ۱۴۳</ref><ref> رستمکلا: از دیروز تا امروز، سید کریم شباهنگ، انتشارات پرهیب، ۱۳۸۵، صفحه ۲۱۹</ref>
سطر ۴۱ ⟵ ۴۲:
== زندگی ==
آیتسید اللهحبیبالله برهانی در سال ۱۲۷۴ هجری شمسیخورشیدی در [[رستمکلا]] متولد شد.<ref> برهانی بر تارک زمان، سید نصرالله برهانی، اندیکا، تهران، ۱۳۸۹، صفحهٔ ۸۷</ref> پس از تحصیلات مقدماتی در [[رستمکلا]] به [[حوزه علمیه]] [[ساری]] نقل مکان نمود. متعاقباً در حوزههای [[مشهد]]، [[قم]] و [[نجف]] از محضر اساتید حوزه برخوردار گردید و در نهایت با تأئید علمای عالیرتبه آن زمان آیات عظام [[سید ابوالحسن اصفهانی]]، [[آقا ضیاء الدین عراقی]]، [[میرزای شیرازی]] و نعمت الله دامغانی به درجه [[اجتهاد]] نائل آمد.<ref> برهانی بر تارک زمان، سید نصرالله برهانی، اندیکا، تهران، ۱۳۸۹، صفحهٔ ۹۲</ref> پس از پایان [[تحصیلات حوزوی]] به زادگاه خود [[رستمکلا]] بازگشت و بجز ایام تبعید به [[تهران]] در [[رستمکلا]] باقیماند و در سال ۱۳۳۸ هجری شمسی در همین مکان از دنیا رفت. برپیکر ایشانوی آیتالله کوهستانی، یار دیرینه وی و از علما و عرفای مشهور [[مازندران]]، نماز گذارد.<ref> برهانی بر تارک زمان، سید نصرالله برهانی، اندیکا، تهران، ۱۳۸۹، صفحهٔ ۳۸۶</ref>
== خدمات و فعالیتهای اجتماعی ==
یک فراز عمده از فعالیتهای اجتماعی - سیاسی نامبرده ایستادگی در برابر تصرف غاصبانه اراضی زراعی [[مازندران]] بود که به درگیری سخت وی با [[رضاشاه]] و مقامات محلی انجامید. به همین دلیل آیتاللهوی در سال ۱۳۱۲ دستگیر گردید و در زندان شاهی ([[قائم شهر]]) زندانی شد. اعتراض علما و مردم منطقه به دستگیری وی که در [[بهشهر]] به تحصن برای آزادی آیتاللهوی انجامید، به حبس سهماهه او پایان داد.<ref> برهانی بر تارک زمان، سید نصرالله برهانی، اندیکا، تهران، ۱۳۸۹، صفحهٔ ۱۴۳</ref> تداوم اعتراضات شجاعانهسید آیتاللهحبیبالله برهانی علیه تصاحب اراضی مازندران به تبعید وی و خانواده به [[تهران]] انجامید (سال ۱۳۱۴).<ref> برهانی بر تارک زمان، سید نصرالله برهانی، اندیکا، تهران، ۱۳۸۹، صفحهٔ ۱۴۷</ref> اعتراضات آیتاللهوی موجب شد اراضی رستمکلا از تصرف رضاشاهی مصون بماند. پس از روی کار آمدن [[محمدرضا پهلوی]]، آیتاللهسید برهانیحبیبالله با پرداخت پنج هزار تومان همه اراضی [[رستمکلا]] را بطور کامل از شمول اراضی [[بنیاد پهلوی]] خارج نمود.<ref> برهانی بر تارک زمان، سید نصرالله برهانی، اندیکا، تهران، ۱۳۸۹، صفحهٔ ۱۹۴</ref><ref> رستمکلا: از دیروز تا امروز، سید کریم شباهنگ، انتشارات پرهیب، ۱۳۸۵، صفحه ۱۷۳</ref> به همین دلیل اراضی رستمکلا بطور استثنایی در مالکیت صاحبان آن باقیماند. همچنین ایشان در تحصن بزرگان و [[مردم مازندران]] در [[مجلس شورای ملی]] که به تصویب قانون [[استرداد املاک سلطنتی]] انجامید نقش فعالی داشت.<ref> برهانی بر تارک زمان، سید نصرالله برهانی، اندیکا، تهران، ۱۳۸۹، صفحهٔ ۱۶۳</ref> علاوه بر این خاطرات اهالی [[رستمکلا]] از سایر خدمات ایشان حاکی از توجه جدی وی به امور مردم و تلاش در جهت حل مشکلات آنهاست. موارد متعددی از کمکهای مالی و میهمان نوازیهای وی گزارش شده که موید سخاوت کمنظیر ایشان است. یک نمونه آن تأمین هزینه و برپایی [[جشن ازدواج]] یازده زوج رستمکلایی بمناسبت جشن ازدواج اولین فرزند ایشان (مرحوم سید جواد برهانی) میباشد.<ref> برهانی بر تارک زمان، سید نصرالله برهانی، اندیکا، تهران، ۱۳۸۹، صفحهٔ ۲۳۰</ref> موارد دیگری از اهدای زمین، خانه و کمکهای مختلف مالی وجود دارد که نیازمندان [[رستمکلا]] از آن برخوردار شدند. یک مورد عمده از خدمات اجتماعی ایشان احداث جاده [[رستمکلا]] تا جاده اصلی کناره ([[ساری]]- [[بهشهر]]) میباشد. این جاده پیشتر جادهای مالرو و پرپیچ و خم و نامناسب بود. آیتاللهسید برهانیحبیبالله با اهدای زمین و همچنین خرید زمین از مالکان دیگر جادهای شوسه بطول یک کیلومتر احداث نمود<ref> رستمکلا: از دیروز تا امروز، سید کریم شباهنگ، انتشارات پرهیب، ۱۳۸۵، صفحه ۱۹۹ و ۲۰۶</ref> که امر عبور و مرور اهالی را آسان نمود. این جاده اکنون خیابان مرکزی شهر رستمکلا (خیابان امام خمینی) و همچنان راه ارتباطی اصلی اهالی رستمکلا با سایر شهرهای منطقه است.<ref> برهانی بر تارک زمان، سید نصرالله برهانی، اندیکا، تهران، ۱۳۸۹، صفحهٔ ۲۹۷</ref>