ادو: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Rezabot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات ردهٔ همسنگ (۲۶) +نشانی+املا+مرتب+تمیز (۱۲.۵ core): + رده:انحلال‌های ۱۸۶۸ (میلادی) در ژاپن
جز اصلاح و تمیزکاری مقاله، + ماژول ابرابزار با استفاده از AWB
خط ۱:
[[پرونده:Edo P.jpg|بندانگشتی|چپ|250px|نقشه ادو]]
'''ادو''' {{به ژاپنی|江戸 Edo}} نام قدیم [[توکیو]] پایتخت [[ژاپن]] است. از سال [[۱۶۰۳ (میلادی)|۱۶۰۳]] تا [[۱۸۶۸ (میلادی)|۱۸۶۸]] میلادی مرکز سیاسی دولت [[ادوباکوفو]] در ژاپن بود. این شهر در طول [[دوره ادو]] به عنوان یک پایتخت اداری توسعه پیدا کرد. [[قلعه ادو]] محل اقامت [[توکوگاوا ایه‌یاسو]] بنیان گذاربنیان‌گذار دولت [[ادوباکوفو]] بود. در دوره ادو جلسات دولت در ادو برگزار می‌شد اما در دوران [[باکوماتسو]] یا دورهٔ پایانی ادو مرکز سیاسی ژاپن به [[کیوتو]] منتقل شد. پانزدهمین [[شوگون]] دورهٔ ادو در [[کیوتو]] زندگی می‌کرد و حتی یک بار هم در ادو اقامت نداشته‌است. ادو در سال ۱۸۶۸میلادی توسط [[امپراتور میجی]] به [[توکیو]] تغییر نام داده‌شد. در همان سال نام [[قلعه ادو]] نیز به '''قلعه توکیو''' تغییر نام داده و از آن پس به عنوان محل اقامت امپراتوران ژاپن یا '''کوکیو''' {{به ژاپنی|皇居 kōkyo}} انتخاب شد.
 
== نرخ بالای سواد در ادو ==
نرخ سواد در بین مردان بالغ ادو در دوره [[باکوماتسو]] (بین سال‌های ۱۸۵۳ و ۱۸۶۷ میلادی) حدود ۷۰ درصد تخمین زده می‌شود که نسبت به نرخ سواد در زمان مشابه در سطح جهانی و بطور مثال در [[لندن]] حدود ۲۰ درصد و در [[پاریس]] حدود ۱۰ درصد بسیار فراتر است. <ref group="یادداشت">江戸の成人男性の識字率は幕末には70%を超え、同時期のロンドン(20%)、パリ(10%未満)を遥かに凌ぎ、世界的に見れば極めて高い水準であると言うことができる
}}</ref>
 
در همین رابطه [[هنریک شولمن]] باستان‌شناس آلمانی مطالبی نوشته و تعجب خود را ابراز کرده‌است. پس زمینهٔ این نرخ بالای سواد، گسترش مدارس خصوصی در نظر گرفته می‌شود در ضمن باید این نکته را در نظر داشت که در آن زمان جمعیت بزرگی از شهر را [[سامورایی]] ها‌ها تشکیل می‌دادند و نرخ سواد در بین آنها ۱۰۰ درصد بوده‌است. در این هنگام میانگین نرخ سواد در بین مردان بالغ در کل کشور ژاپن در حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد تخمین زده می‌شود.<ref group="یادداشت">鈴木理恵, "江戸時代における識字の多様性", 史学研究, 209号 (1995), pp. 23-40. 江戸時代の識字率は状況証拠(文書による支配の徹底、年貢村請制の実現、商品経済の浸透、寺子屋の隆盛、欧米人の旅行記の記載、出版業の隆盛、多量多彩な文書の蓄積)から推定されたものであり、批判も多い
}}</ref>
 
== حادثه‌های بزرگ دوره ادو ==
{|class="wikitable"
|-
!style="background: #EEEEEE; color:#000000" | سال
!style="background: #EEEEEE; color:#000000" | نوع حادثه
!style="background: #EEEEEE; color:#000000" | توضیحات
|-" style="width:1em; border-bottom:solid 3px #DDDDDD;" rowspan="3"
|[[۱۶۴۲ (میلادی)|۱۶۴۲]]
| [[قحطی]]
|بنام '''کانئی نو دای‌کیکین''' {{به ژاپنی|寛永の大飢饉}} نامیده می‌شود. یکی از چهار قحطی بزرگ [[دوره ادو]] ست.
|-" style="width:1em; border-bottom:solid 3px #DDDDDD;" rowspan="3"
| [[۱۶۵۷ (میلادی)|۱۶۵۷]]
| [[آتش‌سوزی]] بزرگ
|این آتش سوزیآتش‌سوزی بنام '''مِه‌ئی‌رِئیمِه‌ای‌رِئی نو دای‌کا''' {{به ژاپنی|明暦の大火}} نامیده می‌شود. بیشتر از نیمی از شهر و قسمت‌هایی از [[قلعه ادو]] در اثر این آتش سوزیآتش‌سوزی از بین رفت. تعداد کشته‌شدگان ۱۰۷٬۰۰۰ هزار نفر برآورد می‌شود. این آتش سوزیآتش‌سوزی به عنوان یکی از سه آتش‌سوزی بزرگ جهان و بزرگترین آتش سوزیآتش‌سوزی در تاریخ ژاپن شناخته می‌شود.
|-" style="width:1em; border-bottom:solid 3px #DDDDDD;" rowspan="3"
| [[۱۶۵۹ (میلادی)|۱۶۵۹]]
| [[سیل]]
|منطقهٔ آسیب دیده [[آساکوسا]]
|-" style="width:1em; border-bottom:solid 3px #DDDDDD;" rowspan="3"
| [[۱۶۸۲ (میلادی)|۱۶۸۲]]
| [[آتش‌سوزی]] بزرگ
|این آتش سوزیآتش‌سوزی بنام '''تِننا دای‌کا''' {{به ژاپنی|天和の大火}} نامیده می‌شود. تعداد کشته‌شدگان ۳۵۰۰ نفر برآورد می‌شود.
|-" style="width:1em; border-bottom:solid 3px #DDDDDD;" rowspan="3"
| [[۱۶۹۸ (میلادی)|۱۶۹۸]]
| [[آتش‌سوزی]] بزرگ
|این آتش سوزیآتش‌سوزی بنام '''چوکوگاکو کاجی''' {{به ژاپنی|勅額火事}} نامیده می‌شود. تعداد کشته‌شدگان بیش از ۳۰۰۰ نفر برآورد می‌شود.
|-" style="width:1em; border-bottom:solid 3px #DDDDDD;" rowspan="3"
| [[۱۷۰۳ (میلادی)|۱۷۰۳]]
| [[زمین لرزه]]
|این زمین لرزه بنام '''گنروکو دای‌جیشین''' {{به ژاپنی|元禄大地震}} نامیده می‌شود. تعداد کشته‌شدگان بیش از ۲۳۰۰ نفر برآورد می‌شود.
|-" style="width:1em; border-bottom:solid 3px #DDDDDD;" rowspan="3"
| [[۱۷۰۴ (میلادی)|۱۷۰۴]]
| [[آتش‌سوزی]] بزرگ
|این آتش سوزیآتش‌سوزی بنام '''گنروکو دای‌کا''' {{به ژاپنی|元禄大火}} نامیده می‌شود.
|-" style="width:1em; border-bottom:solid 3px #DDDDDD;" rowspan="3"
|[[۱۷۰۷ (میلادی)|۱۷۰۷]]
| [[آتشفشان]]
|بنام '''هواِیی دای‌فونکا''' {{به ژاپنی|宝永大噴火}} نامیده می‌شود. در این سال [[کوه فوجی]] فوران کرد.
|-" style="width:1em; border-bottom:solid 3px #DDDDDD;" rowspan="3"
|[[۱۷۳۲ (میلادی)|۱۷۳۲]]
| [[قحطی]]
|بنام '''کئوهو نو دای‌کیکین ''' {{به ژاپنی|享保の大飢饉}} نامیده می‌شود. این قحطی تا یکسال ادامه داشت.
|-" style="width:1em; border-bottom:solid 3px #DDDDDD;" rowspan="3"
|[[۱۷۴۲ (میلادی)|۱۷۴۲]]
| [[سیل]]
|خسارات ناشی از این سیل بسیار زیاد بود.
|-" style="width:1em; border-bottom:solid 3px #DDDDDD;" rowspan="3"
|[[۱۷۷۲ (میلادی)|۱۷۷۲]]
| [[آتش‌سوزی]] بزرگ
|بنام '''میوا نو تایکا''' {{به ژاپنی|明和の大火}} نامیده می‌شود. تعداد کشته‌شدگان حدود ۱۴٬۷۰۰ نفر همچنین تعدادمفقود شدگان ۴۰۶۰ نفر برآورد شده‌است.
|-" style="width:1em; border-bottom:solid 3px #DDDDDD;" rowspan="3"
|[[۱۷۷۹ (میلادی)|۱۷۷۹]]
| [[آتشفشان]]
| در این سال [[کوه میهارا]] در جزیره [[ایزواوشیما]] فوران کرد.
|-" style="width:1em; border-bottom:solid 3px #DDDDDD;" rowspan="3"
|[[۱۷۸۲ (میلادی)|۱۷۸۲]]
| [[قحطی]]
|بنام '''تِن مِی نو دای‌کیکین''' {{به ژاپنی|天明の大飢饉}} نامیده می‌شود. یکی از چهار قحطی بزرگ [[دوره ادو]] ست که ۵ سال ادامه داشته‌است.
|-" style="width:1em; border-bottom:solid 3px #DDDDDD;" rowspan="3"
|[[۱۷۸۳ (میلادی)|۱۷۸۳]]
| [[آتشفشان]]
|کوه '''سنگن یاما''' {{به ژاپنی|浅間山}} فوران کرد.
|-" style="width:1em; border-bottom:solid 3px #DDDDDD;" rowspan="3"
|[[۱۷۸۶ (میلادی)|۱۷۸۶]]
| [[سیل]]
|[[رود سومیدا]] طغیان کرد.
|-" style="width:1em; border-bottom:solid 3px #DDDDDD;" rowspan="3"
|[[۱۸۰۶ (میلادی)|۱۸۰۶]]
| [[آتش‌سوزی]] بزرگ
|بنام '''یونکا نو تای‌کا''' {{به ژاپنی|文化の大火}} نامیده می‌شود. تعداد کشته‌شدگان حدود ۱۲۰۰ نفر برآورد می‌شود.
|-" style="width:1em; border-bottom:solid 3px #DDDDDD;" rowspan="3"
|[[۱۸۳۳ (میلادی)|۱۸۳۳]]
| [[قحطی]]
|بنام '''تِنپو نو دای‌کیکین''' {{به ژاپنی|天保の大飢饉}} نامیده می‌شود. این قحطی به مدت ۴ سال ادامه داشت.
|-" style="width:1em; border-bottom:solid 3px #DDDDDD;" rowspan="3"
|[[۱۸۴۶ (میلادی)|۱۸۴۶]]
| [[سیل]]
|چندین نقطه از شهر ادو به زیر آب فرو رفتفرورفت.
|-" style="width:1em; border-bottom:solid 3px #DDDDDD;" rowspan="3"
|[[۱۸۵۵ (میلادی)|۱۸۵۵]]
| [[زلزله]]
|بنام '''آنسِی نو دای‌جیشین''' {{به ژاپنی|安政の大地震}} نامیده می‌شود. قدرت زلزله ۶٫۹ [[ریشتر]] بود.
|-" style="width:1em; border-bottom:solid 3px #DDDDDD;" rowspan="3"
|[[۱۸۵۹ (میلادی)|۱۸۵۹]]
| [[سیل]]
|سیل در اثر طغیان [[رود تاما]] بوجود آمده و در اثر آن [[آب‌راه تاماگاوا]] که یکی از آبراه‌هایی بود که آب آشامیدنی شهر ادو را تأمین می‌کرد، مسدود شد.
|}
سطر ۱۰۵ ⟵ ۱۰۶:
 
{{یادکرد-ویکی
|پیوند = http://ja.wikipedia.org/wiki/江戸
|عنوان = 江戸
|زبان = ژاپنی
|بازیابی = ۲۰۱۰-۹-۸}}
 
== پانویس ==
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/wiki/ادو»