تولیم: تفاوت میان نسخه‌ها

'''تولیوم'''(Thulium) از [[عنصرهای شیمیایی]] [[جدول تناوبی]] است. نشانه کوتاه آن Tm و عدد اتمی ۶۹ آن است.است؛ و جزو [[لانتانید|لانتانیدها]]ها می‌باشد. با فلز آن که دارای درخشش نقره‌ای رنگی است، می‌توان به‌راحتی کار کرد و با چاقو بریده می‌شود. همچنین دربرابر فرسایش در هوای خشک تا حدی مقاوم بوده، از خاصیت انعطاف‌پذیری خوبی برخوردار است. تولیم بصورت طبیعی کلاً" از ایزوتوپ پایدار Tm-169 ساخته می‌شود

تولیم، عنصر شیمیایی با نماد Tm و عدد اتمی 69۶۹ است. این (سوم آخرین) عنصر سیزدهم و انتپنولتیماته در گروه لانتانیدها قرار دارد. مانند سایر لانتانیدها، شایع ترینشایع‌ترین حالت اکسیداسیون است 3،۳، در اکسید، هالیدهای و سایر ترکیبات آن دیده می شودمی‌شود. در محلول آبی، مانند ترکیبات دیگر اواخر لانتانیدها، تولیم محلول ترکیبات مجتمع فرم با نه مولکول هایمولکول‌های آب.

در سال 1879،۱۸۷۹، شیمیدان سوئدی آنها Per Theodor Cleve در اربیم خاکی کمیاب از هم جدا یکی دیگر از دو جزء ناشناخته، که او به نام هولمیم و تولیم: این ترتیب اکسیدهای هولمیم و تولیم بود. نمونه نسبتانسبتاً خالص از فلز تولیم برای اولین بار در سال 1911۱۹۱۱ به دست آمد.

تولیم دوم حداقل فراوانی در لانتانیدها پس پرومتیوم، که تنها در مقادیر بسیار ناچیز بر روی زمین یافت می شودمی‌شود. این فلز به راحتی قابل اعمال با درخشش نقرهای رنگی است. آن نسبتانسبتاً نرم است و به آرامی در هوا کدر. با وجود قیمت بالا و نادر بودن آن، تولیم به عنوان منبع تشعشع در دستگاه هایدستگاه‌های قابل حمل اشعه ایکس و در لیزرهای حالت جامد استفاده می شودمی‌شود. این نقش قابل توجهی بیولوژیکی ندارد و به ویژه سمی نیست.

تولیم خالص دارای روشن، درخشش نقرهای، که کدر در مجاورت با هوا. این فلز می توانمی‌توان با چاقو بریده آن را به عنوان سختی موس از 2۲ تا 3؛۳؛ چکش خوار و انعطاف پذیرانعطاف‌پذیر است. تولیم فرومغناطیس زیر 32K، پادفرومغناطش بین 32۳۲ و 56 K، و پارامغناطیس بالای 56 K می باشدمی‌باشد. تولیم دارای دو شکل مختلف عمده: تتراگونال α-TM و با ثبات تر شش ضلعی β-TM.

تولیم کدر به آرامی در هوا و سوختگی به آسانی در 150۱۵۰ درجه سانتی گراد به شکل تولیم (III) اکسید:

'''<span lang="en" dir="ltr">4 Tm + 3 O₂  → 2 Tm₂O₃</span>'''

تولیم کاملاکاملاً الکترون است و واکنش نشان می دهدمی‌دهد به آرامی با آب سرد و کاملاکاملاً به سرعت با آب داغ به فرم هیدروکسید تولیم:

'''<span lang="en" dir="ltr">2 Tm (s) + 6 H₂O (l) → 2 Tm(OH)₃  (aq) + 3 H₂  (g)</span>'''

تولیم با تمام هالوژنها واکنش نشان داده. واکنش آهسته در دمای اتاق هستند، اما شدید بیش از 200۲۰۰ درجه عبارتند از:

'''<span lang="en" dir="ltr">2 TM (بازدید کنندگان) + Cl2 است 3۳ (گرم) → 2 AlCl3 (بازدید کنندگان) (زرد)</span>'''

تولیم حل آسانی در رقیق اسید سولفوریک به شکل محلول هایمحلول‌های حاوی سبز از Tm رنگ پریده (III) یون، که به عنوان [TM (OH 2) 9] 3+ مجتمع وجود دارد:

'''<span lang="en" dir="ltr">2 Tm (s) + 3 H₂SO₄  (aq) → 2 Tm³⁺  (aq) + 3  SO2−</span>'''

'''<span lang="en" dir="ltr">4  (aq) + 3 H₂  (g)</span>'''

تولیم با فلز هایفلزهای مختلف و عناصر غیر فلزی تشکیل طیف وسیعی از ترکیبات دوتایی، از جمله TMN،TMN, TMS،TMS, TmC2، Tm2C3، TmH2، TmH3، TmSi2، TmGe3، TmB4، TmB6 و TmB12 واکنش نشان می دهدمی‌دهد. در این ترکیبات، تولیم نمایشگاه ایالات ظرفیت 2۲ و 3،۳، با این حال، 3۳ حالت شایع ترینشایع‌ترین است و تنها این دولت در راه حل تولیم مشاهده شده است. تولیم به عنوان یک یون TM3 + در محلول وجود دارد. در این حالت، یون تولیم توسط نه مولکول آب احاطه شده است. یون TM3 + نمایشگاه لومینسانس آبی روشن است.

تولیم اکسید شناخته شده تنها Tm2O3 است. این اکسید است که گاهی اوقات "thulia" نامیده می شودمی‌شود. تولیم (II) ترکیبات ارغوانی مایل به قرمز را می توانمی‌توان با کاهش تولیم (III) ترکیبات ساخته شده است. نمونه هایینمونه‌هایی از تولیم (II) ترکیبات عبارتند از هالیدها (به جز فلوراید). بعضی از ترکیبات تولیم هیدراته، مانند TM3 · 7H2O و TM2 (C2O4) 3 · 6H2O سبز یا مایل به سبز سفید میمی‌باشد. باشد.کلرید تولیم واکنش نشان می دهدمی‌دهد بسیار با شور و نشاط با آب. این نتایج واکنش در گاز هیدروژن و TM (OH) 3 برگزاری نمایشگاه رنگ مایل به قرمز محو شدن است. ترکیبی از تولیم و کالکوژن نتایج در کالکوژنها تولیم. تولیم با کلرید هیدروژن واکنش نشان می دهدمی‌دهد برای تولید گاز هیدروژن و کلرید تولیم. با نیتریک اسید بازده نیترات تولیم، و یا TM (NO3) 3.

=== ایزوتوپ هاایزوتوپ‌ها ===

ایزوتوپ هایایزوتوپ‌های وسیعی تولیم از 145Tm به 179Tm. حالت فروپاشی اولیه قبل از فراوان ترینفراوان‌ترین ایزوتوپ پایدار، 169Tm، جذب الکترون و حالت اولیه بعد از بتا میمی‌باشد. باشد.محصول فروپاشی اولیه قبل از 169Tm عنصر 68۶۸ (اربیم) ایزوتوپها و محصولات اولیه پس از آن ایزوتوپهای عنصر 70۷۰ (ایتربیم) هستند. تولیم-169 thuliums ایزوتوپ طولانی ترینطولانی‌ترین عمر و فراوان است. این تنها ایزوتوپ تولیم است که تصور می شودمی‌شود پایدار است، با وجود آن پیش بینی شده است، دچار تجزیه آلفا به هولمیم-165۱۶۵ با نیمه عمر بسیار طولانی. پس از تولیم-169،۱۶۹، ایزوتوپهای بعدی طولانی ترینطولانی‌ترین عمر می تولیم-171،۱۷۱، که دارای نیمه عمر 1.92۱٫۹۲ سال و تولیم-170،۱۷۰، که دارای نیمه عمر 128.6۱۲۸٫۶ روز است. ترین ایزوتوپهای دیگر آن نیمه عمر چند دقیقه یا کمتر. سی و پنج ایزوتوپ و 26۲۶ ایزومر هستهای تولیم تشخیص داده شده است. ایزوتوپها تولیم سبک ترسبک‌تر از 169۱۶۹ اتمی فروپاشی واحد جرم از طریق جذب الکترون و یا بتا به علاوه پوسیدگی، هر چند برخی از نمایشگاه قابل توجهی فروپاشی آلفا یا پروتون انتشار. ایزوتوپهای سنگین تر، دچار تجزیه بتا منفی است.

تولیم شیمیدان سوئدی آنها Per Theodor Cleve در سال 1879۱۸۷۹ جستجو برای ناخالصیهای موجود در اکسیدهای سایر عناصر خاکی کمیاب کشف شد (این همان روشی کارل گوستاف موساندر پیش از آن برای کشف برخی از عناصر خاکی کمیاب دیگر).Cleve کار را با از بین بردن تمامی ناخالصیهای شناخته شده سعودی (Er2O3). با فرآیندهای دیگری او به دست آمده دو ماده جدید یکی قهوه ایقهوه‌ای و سبز. ماده قهوه ایقهوه‌ای اکسید هولمیم بود و هولمیم توسط Cleve نامگذاری شد، و ماده سبز اکسید یک عنصر ناشناخته بود.Cleve کار به نام تولیم اکسید و عنصر آن، تولیم پس از Thule که نام مکان یونان باستان در ارتباط با کشورهای اسکاندیناوی و یا ایسلند. تولیم نماد اتمی یک بار توو بود، اما این به TM تغییر یافت.

تولیم بسیار نادر که هیچ کدامهیچ‌کدام از اوایل کارگران اندازه کافی از آن برای پاک کردن به اندازه کافی به واقع رنگ سبز را ببینید بود. آنها تا به حال به محتوای با دستگاه اسپکترومتر مشاهده تقویت دو باند جذب مشخصه، به عنوان اربیم به تدریج برداشته شد. اولین محقق برای به دست آوردن تولیم تقریباتقریباً خالص چارلز جیمز، یک مهاجر انگلیسی کار بر روی یک مقیاس بزرگ در کالج نیوهمپشایر در دورهام بود. در سال 1911۱۹۱۱ او گزارش نتایج خود را، پس از روش کشف خود را از تبلور جزء به جزء برومات مورد استفاده برای انجام تصفیه. او معروف مورد نیاز 15،000۱۵٬۰۰۰ عملیات تصفیه برای ایجاد که ماده همگن بود.

با درجه خلوص بالا اکسید تولیم برای اولین بار به صورت تجاری در اواخر 1950s ارائه شده بود، به عنوان یک نتیجه از تصویب فن آوری جدایی تبادل یونی. لیندسی بخش شیمیایی از آمریکا پتاس و مواد شیمیایی شرکت آن را در نمرات از 99٪۹۹٪ و 99.9٪۹۹٫۹٪ خلوص ارائه شده است. قیمت هر کیلوگرم بین ایالات متحده $ 4600۴۶۰۰ و $ 13،300۱۳٬۳۰۰ در دوره 1959-1998۱۹۵۹–۱۹۹۸ برای خلوص 99.9٪۹۹٫۹٪ در نوسان است، و آن دومین برای لانتانیدها پشت لوتیتم بود.

این عنصر هرگز در طبیعت به شکل خالص یافت می شود،می‌شود، اما آن را در مقادیر کوچک در مواد معدنی با سایر عناصر خاکی کمیاب یافت می شودمی‌شود. تولیم است که اغلب با مواد معدنی حاوی ایتریم و گادولینیوم پیدا شده است. به طور خاص، تولیم در گادولینیت معدنی در رخ می دهدمی‌دهد. با این حال، تولیم نیز در مواد معدنی مونازیت، زنوتایم، و euxenite رخ می دهدمی‌دهد. فراوانی آن در پوسته زمین دوز mg / kg 0.5 وزن و 50۵۰ قسمت در میلیارد مول است. تولیم باعث می شودمی‌شود تا حدود 0.5۰٫۵ در میلیون از خاک، اگر چه این مقدار میمی‌تواند تواند 0.4-0.8۰٫۴–۰٫۸ قسمت در میلیون متغیر است. تولیم باعث می شودمی‌شود تا 250۲۵۰ قسمت در بیلیون از آب دریا.<gallery mode="packed" widths="300" heights="300">

[[پرونده:Ultrapure piece of lutetium, 3 grams. Original size in cm - 1 x 1.jpg|تولیم در مونازیت معدن یافت.|150px]]

</gallery>'''در منظومه شمسی، تولیم در غلظت 200۲۰۰ قسمت در تریلیون وزن و 1۱ قسمت در تریلیون مول وجود دارد. سنگ تولیم اغلب در چین رخ می دهدمی‌دهد. با این حال، استرالیا، برزیل، گرینلند، هند، تانزانیا، و ایالات متحده نیز ذخایر بزرگ تولیم دارند. کل ذخایر تولیم حدود 100،000۱۰۰٬۰۰۰ تن می باشدمی‌باشد. تولیم حداقل لانتانیدها فراوان بر روی زمین به جز برای پرومتیوم است.'''

تولیم عمدتاعمدتاً از سنگ معدن مونازیت (~ 0.007٪۰٫۰۰۷٪ تولیم) موجود در رودخانه ماسه، از طریق تبادل یونی استخراج شده است. تکنیک هایتکنیک‌های جدیدتر تبادل یونی و حلال استخراج، موجب جداسازی آسانتر عناصر خاکی کمیاب شده که هزینه بسیار پایین ترپایین‌تر برای تولید تولیم. منابع اصلی امروز رس جذب یون از جنوب چین می باشدمی‌باشد. در این، که در آن حدود دو سوم از کل محتوای خاکی کمیاب ایتریم است تولیم حدود 0.5٪۰٫۵٪ (یا در مورد با لوتیتم برای نادر بودن گره خورده است) است. این فلز می تواندمی‌تواند از طریق کاهش اکسید آن با فلز لانتانیم یا بوسیله کاهش کلسیم در ظروف در بسته جدا شده است. هیچ یکهیچ‌یک از ترکیبات طبیعی تولیم تجاری مهم نیستند. حدود 50۵۰ تن در سال از اکسید تولیم تولید می شوندمی‌شوند. [3۳] در سال 1996،۱۹۹۶، اکسید تولیم ایالات متحده هزینه 20۲۰ $ در هر گرم، و در سال 2005،۲۰۰۵، 99۹۹ درصد پودر -pure تولیم ایالات متحده هزینه 70۷۰ $ در هر گرم است.

== برنامه هایبرنامه‌های کاربردی ==

با وجود نادر و گران قیمتگران‌قیمت بودن، تولیم دارای چند برنامه هایبرنامه‌های کاربردی است.

هولمیم کروم تولیم سه دوپ گارنت ایتریوم آلومینیومی (هو: کروم: TM: YAG، یا هو، کروم، TM: YAG) مواد محیط فعال لیزر با بازده بالا است. آن را در 2097۲۰۹۷ نانومتر از دست می دهدمی‌دهد و به طور گسترده در کاربردهای نظامی، پزشکی، و هواشناسی استفاده می شودمی‌شود. تک عنصری تولیم دوپ YAG (TM: YAG) لیزر بین سالهای 1930۱۹۳۰ تا 2040۲۰۴۰ نانومتر به کار گیرند. طول موج لیزر مبتنی بر تولیم برای تخریب سطحی از بافت، با عمق انعقاد حداقل در هوا یا در آب بسیار موثرمؤثر است. این باعث می شودمی‌شود لیزر تولیم جذاب برای جراحی مبتنی بر لیزر.

با وجود هزینه هایهزینه‌های بالای آن، دستگاه هایدستگاه‌های قابل حمل اشعه ایکس استفاده تولیم است که در یک راکتور هسته ایهسته‌ای به عنوان یک منبع تشعشع بمباران شده است. این منابع دارای عمر مفید حدود یک سال، به عنوان ابزار در تشخیص پزشکی و دندان پزشکی، و همچنین برای تشخیص نقص در قطعات مکانیکی و الکترونیکی غیر قابلغیرقابل دسترس. تنها یک فنجان کوچک سرب - منابع انجام حفاظت در برابر تشعشع گسترده نیاز ندارد.

تولیم-170۱۷۰ در حال کسب محبوبیت به عنوان یک منبع اشعه ایکس برای درمان سرطان از طریق براکی تراپی. این ایزوتوپ نیمه عمر 128.6۱۲۸٫۶ روز و پنج خط اصلی تصاعد شدت قابل مقایسه (در 7.4،۷٫۴، 51.354،۵۱٫۳۵۴، 52.389،۵۲٫۳۸۹، 59.4۵۹٫۴ و 84.253۸۴٫۲۵۳ کو). تولیم-170۱۷۰ یکی از چهار ایزوتوپ رادیو اکتیو محبوب ترینمحبوب‌ترین برای استفاده در رادیوگرافی صنعتی است.

تولیم شده است در ابررساناهای دمای بالا به طور مشابه به ایتریم استفاده می شودمی‌شود. تولیم بالقوه در فریت مواد مغناطیسی سرامیکی است که در تجهیزات مایکروویو استفاده می شودمی‌شود استفاده کنید. تولیم نیز شبیه به اسکاندیم در آن است که در روشنایی قوس برای طیف غیر معمول خود را استفاده می شود،می‌شود، در این مورد، خطوط انتشار سبز آن، که توسط عناصر دیگر نمی شودنمی‌شود. از آنجا که تولیم fluoresces با رنگ آبی زمان رای نظارت تصویری از اشعه استفاده می شودمی‌شود.

تنها مقدار بسیار کمی از تولیم در بدن انسان وجود دارد، اما مقدار دقیق آن ناشناخته است. تولیم مشاهده نشده است به نقش بیولوژیکی داشته باشد، اما مقدار کمی از نمک تولیم محلول تحریک سوخت و ساز بدن. نمک تولیم محلول هستند خفیف سمی، اما نمکهای تولیم غیر قابلغیرقابل حل هستند به طور کامل غیر سمی است.<gallery mode="packed" widths="300" heights="300">

[[پرونده:Metabolism pathways partly labeled-es.svg| تولیم سوخت و ساز بدن|150px]]

</gallery>در صورت تزریق، تولیم می توانیدمی‌توانید انحطاط کبد و طحال منجر شده و می تواندمی‌تواند باعث غلظت هموگلوبین در نوسان باشد. آسیب کبدی از تولیم در موش سوری نر از موش هایموش‌های ماده بیشتر شایع است. با وجود این، تولیم دارای میزان پایین سمی بودن. در انسان، تولیم در بالاترین مقدار در کبد، کلیه و استخوان رخ می دهدمی‌دهد. انسان به طور معمول چند میکروگرم تولیم در سال مصرف می کندمی‌کند. ریشه هایریشه‌های گیاهان ندارند تا تولیم، و وزن خشک سبزیجات معمولامعمولاً شامل یک قسمت در میلیارد تولیم. گرد و غبار تولیم و پودر بر استنشاق یا بلع سمی هستند و می توانیدمی‌توانید انفجار شود. ایزوتوپ رادیواکتیو تالیوم می تواندمی‌تواند مسمومیت تابش شود.

#* '''ویکی پدیایویکی‌پدیای انگلیسی'''