دوازده ایزد المپ‌نشین: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دسته‌بندی جدولی |
|||
خط ۱:
'''دوازده ایزد المپ‌نشین''' یا '''المپ نشینان''' {{انگلیسی|Twelve Olympians}} در [[اساطیر یونان]]، ۱۲ تن بودند که پس از سرنگونی [[تیتان (اساطیر یونان)|تیتان‌ها]] در [[المپ|قله المپ]]، مرتفع‌ترین قلهٔ یونان به حکومت پرداختند. هر چند ایزدان به نقاط دور سفر می‌کردند، همیشه به وطن خود واقع در فراسوی ابرهای المپ بر می‌گشتند. از این رو، آنها را ایزدان المپ یا المپی می‌خوانند. هر ایزدی خانه‌گاه ویژهٔ خود را دارد، اگرچه معمولاً همه در کاخ [[زئوس]]، پادشاه ایزدان گرد می‌آیند. آنها در آنجا ضیافت خوراک بهشتی و شراب لذیذ خدایان یونان یعنی نکتار و امبروزیا که به آنان زندگی جاودانه می‌داد می‌نوشیدند که [[هبه (الهه جوانی)|هبه]]، ایزدبانوی زیبای جوانی در آن خدمت می‌کند و آپولون با چنگ خود پذیرای مهمانان است. این جشن جاودانان برای مباحثه پیرامون امور آسمانی و زمینی است.
کوه المپ محل نبرد تایتان‌ها با المپ‌نشینان بود و بعدها هم به عنوان محل زندگی خدایان از آن نام برده شد. تمام المپ‌نشینان به نوعی با یکدیگر خویشاوندی داشتند و بنا به شرایط زمانه هر از گاهی یک یا چند تن از آنها بیشتر مورد توجه قرار می‌گرفت. برای مثال اگر در زندگی واقعی، همسر حاکم یا شخص قدرتمند منطقه از شخصیت قوی یا خانواده مهم‌تری بود، خدایان زن و به خصوص [[هرا]] که ایزدبانوی مادر بود مورد توجه قرار می‌گرفت؛ اگر جنگی در میان بود، [[معبد]] خدای جنگ بیشتر مورد توجه قرار می‌گرفت. از این قله مرتفع زئوس پادشاه خدایان
== فهرست المپ‌نشینان ==
خدایان المپ‌نشین از این قرار هستند:
* [[زئوس]]<ref>Zeus</ref> (پادشاه خدایان) پدر همه خدایان و شاهی است که بر همه مردمان فرمانروایی دارد. بر تختی نشسته است و تیری از آذرخش به دست دارد و همواره عقابی در کنار اوست. معادل رومی وی [[ژوپیتر]] است.▼
{| class="wikitable"
* [[هرا]]<ref>Hera</ref> (ملکهٔ خدایان) شهبانوی زئوس است و عصای سلطنت به دست دارد و مرغ محبوب وی طاووس است که اغلب با اوست. معادل رومی وی [[یونو]] است.▼
! style="padding:0.5em 0.5em;white-space:nowrap;"|نام یونانی!!style="padding:0.5em 0.5em;white-space:nowrap;"|نام رومی!!style="padding:0.5em 0.5em;white-space:nowrap;"|نگاره!!style="padding:0.5em 0.5em;white-space:nowrap;"|کارکرد و ویژگی|-
* [[پوزئیدون]]<ref>Poseidon</ref> (خدای دریاها) یکی از برادران زئوس و فرمانروای دریاهاست. بر گردونه‌ای که اسبان دریایی آن‌را می‌کشند سوار است و نیزه‌ای سه شاخه همانند دشنه در دست دارد. او می‌تواند در دریاها طوفان برانگیزد، یا نیزه خویش را بر امواج زند وآن‌ها را رام سازد. نام وی در اساطیر رومی [[نپتون (شخصیت افسانه‌ای)|نپتون]] است.▼
▲
* [[دمتر]]<ref>Demeter</ref> (ایزدبانوی کشاورزی) یکی از خواهران زئوس است. معادل رومی وی [[سرس (اساطیر)|سرس]] است.▼
|-
▲
* [[آرس]]<ref>Ares</ref> (خدای جنگ) وی خداوند سهمناک جنگ است و فقط وقتی شادمان می‌شود که جنگی پای گیرد. نام رومی وی [[مارس (اساطیر)|مارس]] است.▼
|-
* [[آتنا]]<ref>Athena</ref> (ایزدبانوی عقل و خرد) آتنا به طرزی شگفت‌انگیز زاده شده است. می‌گویند روزی زئوس سردردی سخت گرفت. درد دم به دم سخت‌تر می‌شد تا آنگاه که زئوس دیگر تاب نیاورد و هفائستوس را فراخواند و گفت تا با پتک بر سر وی بکوبد. هفائستوس نیز ناگزیر بود که فرمان خدای خدایان را گردن نهد. پس ضربتی چنان سهمگین بر سر زئوس نواخت که آتنا سلاح پوشیده از آن بیرون جست و درد زئوس پایان یافت. بدین‌گونه آتنا از مغز زئوس زاده شده و از همین روست که او را الهه خرد و فرزانگی می‌نامند. وی در یونان شهر بزرگی یافت وآن‌را به نام خویش آتن نامید. می‌گویند که وی همچون مادری که از فرزند خویش نگاهداری می‌کند، همواره آتن را زیر چشم دارد. در اساطیر روم از وی با نام [[مینرو]] یاد شده است.▼
▲
* [[هفائستوس]]<ref>Hephaestus</ref> (خدای آتش و آهن) وی آهنگر لنگی است که همواره در کارخانه آهنگری خود کار می‌کند. کوره او در دل کوه است و برخی کوه‌ها را که آتش و دود از دهانه آنها به آسمان می‌رود. رومیان وی را [[وولکان]] می‌نامیدند.▼
|-
* [[هرمس]]<ref>Hermes</ref> (خدای سفر) پیک خدایان است و بر کفش و کلاه خویش بالهایی دارد و به دستش عصای بالداری است که چون آن‌را میان دو تن که با یکدیگر در زد و خوردند بگذارند بیدرنگ آنها را به هم دوست و مهربان می‌سازد. روزی هرمس دو مار دید که باهم نزاع می‌کردند و عصای خود را میان آن دو افکند. دیری نپایید که مارها گرد آن عصا پیچیدند چنانکه به مهربانی یکدیگر را در آغوش گرفته‌اند و از آن روز به همان حال ماندند. این عصا به عصای هرمس معروف است. رومیان وی را [[مرکوری (اسطوره‌شناسی)|مرکوری]] می‌نامیدند.▼
▲
* [[آپولون]]<ref>Apollo</ref> (خدای روشنایی و موسیقی) وی زیباترین مرد در بین همه خدایان است. به گفته یونانیان، هر بامداد گردونه آفتاب خویش یعنی خورشید را به آسمان می‌کشد و از خاور به باختر می‌راند و روز پرفروغ آفتابی از این گردونه‌کشی پدید می‌آید.▼
|-
* [[آرتمیس]]<ref>Artemis</ref> (ایزدبانوی شکار) خواهر همزاد آپولون و الهه شکار و ماه است. نام وی در اساطیر رومی [[دیانا]] است.▼
▲
* [[آفرودیته]]<ref>Aphrodite</ref> (ایزدبانوی عشق و زیبایی) از زیباترین الهه هاست. می‌گویند که آفرودیته از کف دریاها زاده شده است. در اساطیر روم از وی با نام [[ونوس]] یاد شده است.▼
|-
▲
|-
▲
|-
▲
|-
▲
|-
▲
|-
▲
|-
| style="padding-left:1em;"|[[هستیا]] || style="padding-left:1em;"|[[وستا (اساطیر)|وستا]] || [[File:Hestia - Wellesley College - DSC09634.JPG|75px]] || style="padding:0.5em;"|ایزدبانوی باکرهٔ خانه و کانون خانواده، آتشدان و [[معماری یونان باستان|معماری]] بود. او بزرگترین خواهر [[زئوس]]، و همچنین بزرگترین دختر [[کرونوس]] و [[رئا (اسطوره)|رئا]] به شمار می‌رفت. هستیا مسن‌ترین المپ‌نشین است. در تمام مراسم خانوادگی قربانی‌ای برای او انجام می‌شد. ''هستیا'' یکی از سه الههٔ بزرگ نسل اول [[دوازده ایزد المپ‌نشین|المپ نشینان]] ([[هرا]]، [[دمتر]] و هستیا) بود
|-
| style="padding-left:1em;"|[[دیونیسوس]] (یا<br> [[دیونیسوس|باکوس]]) || style="padding-left:1em;"| [[دیونیسوس|باکوس]] || [[File:Dionysos Louvre Ma87 n2.jpg|75px]] || style="padding:0.5em;"|نام ایزدی در [[اساطیر یونان]] که دارای دو ریشه مجزا است، از طرفی او ایزد شراب، زراعت انگور، قداست می، ناظر بر جشن‌های مقدس و حاصلخیزی طبیعت است و از طرفی دیگر ''دیونیسوس'' نشان‌دهندهٔ ویژگی‌های برجسته هنر ادیان مختلف همانند کسانی که در [[الوزیس]] به عبادت می‌پرداختند. [[رومیان]] این خدا را بیشتر با نام '''باکوس''' می‌خواندند.
|}
طبق روایتی [[هستیا]] بعدها جای خود را به [[دیونیسوس]] داد. اگرچه [[هادس]] و [[پرسفونه]] نیز از خدایان مهم هستند و بعضی مواقع جزو المپ نشینان به شمار می‌روند، هادس همواره در زیر زمین جای دارد و هیچ وقت از قلهٔ المپ بازدید نکرده است. [[هرکول]]، [[اسقلبیوس]] و [[هبه (اسطوره‌شناسی)|هبه]] نیز برخی مواقع جزوه آنها به شمار می‌روند.
| |||