جاویدان خرد: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
داده‌های کتابخانه‌ای
کسترش مقاله
خط ۱۰:
 
اصل کتاب در سال ۱۹۵۲ میلادی، با تحقیق [[عبدالرحمن بدوی]] دانشمند و فیلسوف معاصر مصری با عنوان «الحکمةالخالده» در [[قاهره]] به چاپ رسیده و ترجمهٔ فارسی آن نیز که در اوایل سدهٔ ۱۱ هجری قمری به‌وسیلهٔ [[تقی‌الدین محمد ارجانی شوشتری]] صورت گرفته، به سال ۱۳۵۵ خورشیدی با عنوان '''جاویدان خرد'''، به تصحیح [[بهروز ثروتیان]] توسط مؤسسهٔ مطالعات اسلامی [[دانشگاه تهران]] ـ [[دانشگاه مک گیل]] زیر نظر [[مهدی محقق]] در تهران به چاپ رسیده است.<ref>بنیاد دایرةالمعارف اسلامی، دانشنامهٔ جهان اسلام [http://www.encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=4438 جاویدان خرد (آداب‌العرب و الفرس)]</ref><ref>مؤسسهٔ مطالعات اسلامی دانشگاه تهران – دانشگاه مک گیل [http://www.encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=4438 جاویدان خرد]</ref>
 
== كشف كتاب جاويدان خرد ==
در مورد كشف كتاب جاويدان خرد، "جاحظ" به نقل از "واقدی" چنين آورده است:<blockquote>مردی به نام "ذوبان"، از حکمای ايرانی ساكن شهر کابل بود. ذوبان از وجود كتاب جاويدان خرد در خزاین ایوان‌مدائن مطّلع بوده. روزی بنابر وقايعی، او در خدمت "مامون" خليفه عباسی عملی مستحق پاداش را مرتكب می‌شود. لذا در هنگامی كه مامون از او مي‌خواهد تا طلب پاداشی نمايد، ذوبان از او كتاب جاويدان خرد را طلب مي‌نمايد. پس هيئتی به مداين گسيل يافته و به دستور خلیفه و به راهنمایی ذوبان، کتاب را که صدبرگ داشته و در جعبه‌ای زیر خاک مدفون بود، بیرون آوردند. ذوبان آن را مجموعه‌ای از حکمت باستان وصف کرده که "گنجور وزیر ایران‌شهر" از حکمت باستان گردآورده بوده است. ذوبان كتاب را مطالعه و بسيار به آن به عنوان ميراث باستانی نياكان، علاقمند بود. چندی بعد به خواهش "حسن‌بن‌سهل نويختی"(برادر فضل‌بن‌سهل كه خود ايرانی نژاد و در دربار عباسيان خدمت مي‌كرد)، هر روز يك برگ از اين كتاب را از ذوبان به امانت گرفته، از پهلوی به عربی ترجمه می‌كرد. ليكن ذوبان تنها سي برگ از صد برگ را به او داد و صلاح نديد تا باقي برگ‌ها به دست نامحرمان عرب بيوفتد.</blockquote>به زودی اين سي‌برگ به دست ابوعلی مسكويه، دانشمند و مورخ بزرگ ايرانی رسيده و ابن‌مسكويه آن را در كنار پندها و حكمت‌های عربی و هندی و رومی،‌در قالب كتاب حاضر، نگاشته و به يادگار می‌گذارد. ابن‌مسكويه در بخش مربوط به حمت ايرانيان علاوه بر پندهاي هوشنگ، از پندهای آذرباد، بزرگمهر، انوشيروان، جمشيد و… نيز استفاده شده و در بخش حكمت عرب و روم از نصايخ علی، لقمان، ارسطو، افلاطون و… استفاده كرده است.
 
== جستارهای وابسته ==