جاویدان خرد: تفاوت میان نسخه‌ها

'''جاویدان خرد''' یا '''پندنامه هوشنگ''' یا '''الحکمةالخالده''' یکی از قدیمی‌ترین و کهن‌ترین کتب ایرانی است.<ref>{{یادکرد کتاب|نام خانوادگی = |نام = | پیوند نویسنده = | عنوان = جاویدان خرد| ترجمه =ابن مسکویه به تصحیح بهروز ثروتیان | جلد = | سال = ۱۳۵۵ تهران| ناشر = موسسهٔمؤسسهٔ مطالعات اسلامی دانشگاه تهران ـ دانشگاه مک گیل زیر نظر مهدی محقق|مکان = تهران | شابک = | صفحه = | پیوند = | بازیابی = ۱۰ مارس ۲۰۱۷}}</ref> کتاب جاویدان خرد که ساخته و پرداخته فرهنگ ایرانی است و برپایهٔ جاویدان خرد [[هوشنگ]] پیشدادی نوشته شده است و [[حسن بن سهل]] آن را به عربی ترجمه کرده‌است و [[ابن مسکویه]] آن را به اتمام رسانده است. این کتاب که با عنوان «''آداب‌العرب و الفرس''» نیز شهرت دارد در بیان حکمت‌ها و اندرزهای [[ایران]]یان، [[هند]]یان، [[یونان]]یان و [[مردم عرب|اعراب]] است.<ref>سایت کتابخانهٔ مدرسهٔ فقاهت [http://lib.eshia.ir/23019/1/4438/ جاویدان خرد]</ref>

== كشفکشف كتابکتاب جاويدانجاویدان خرد ==

در مورد كشفکشف كتابکتاب جاويدانجاویدان خرد، "«جاحظ"» به نقل از "«واقدی"» چنينچنین آورده است:<blockquote>مردی به نام "«ذوبان"»، از حکمای ايرانیایرانی ساكنساکن شهر کابل بود. ذوبان از وجود كتابکتاب جاويدانجاویدان خرد در خزاین ایوان‌مدائن مطّلع بوده. روزی بنابر وقايعی،وقایعی، او در خدمت "«مامون"» خليفهخلیفه عباسی عملی مستحق پاداش را مرتكبمرتکب می‌شود.می‌شود؛ لذا در هنگامی كهکه مامونمأمون از او مي‌خواهدمی‌خواهد تا طلب پاداشی نمايد،نماید، ذوبان از او كتابکتاب جاويدانجاویدان خرد را طلب مي‌نمايدمی‌نماید. پس هيئتیهیئتی به مداينمداین گسيلگسیل يافتهیافته و به دستور خلیفه و به راهنمایی ذوبان، کتاب را که صدبرگ داشته و در جعبه‌ای زیر خاک مدفون بود، بیرون آوردند. ذوبان آن را مجموعه‌ای از حکمت باستان وصف کرده که "«گنجور وزیر ایران‌شهر"» از حکمت باستان گردآورده بوده است. ذوبان كتابکتاب را مطالعه و بسياربسیار به آن به عنوان ميراثمیراث باستانی نياكان،نیاکان، علاقمند بود. چندی بعد به خواهش "«حسن‌بن‌سهل نويختی"نویختی» (برادر فضل‌بن‌سهل كهکه خود ايرانیایرانی نژاد و در دربار عباسيانعباسیان خدمت مي‌كردمی‌کرد)، هر روز يكیک برگ از ايناین كتابکتاب را از ذوبان به امانت گرفته، از پهلوی به عربی ترجمه می‌كردمی‌کرد. ليكنلیکن ذوبان تنها سيسی برگ از صد برگ را به او داد و صلاح نديدندید تا باقيباقی برگ‌ها به دست نامحرمان عرب بيوفتدبیوفتد.</blockquote>به زودی ايناین سي‌برگسی‌برگ به دست ابوعلی مسكويه،مسکویه، دانشمند و مورخ بزرگ ايرانیایرانی رسيدهرسیده و ابن‌مسكويهابن‌مسکویه آن را در كنارکنار پندها و حكمت‌هایحکمت‌های عربی و هندی و رومی،‌دررومی، در قالب كتابکتاب حاضر، نگاشته و به يادگاریادگار می‌گذارد. ابن‌مسكويهابن‌مسکویه در بخش مربوط به حمت ايرانيانایرانیان علاوه بر پندهايپندهای هوشنگ، از پندهای آذرباد، بزرگمهر، انوشيروان،انوشیروان، جمشيدجمشید و… نيزنیز استفاده شده و در بخش حكمتحکمت عرب و روم از نصايخنصایخ علی، لقمان، ارسطو، افلاطون و… استفاده كردهکرده است.

{{پانویس|۲}}