ابوعلی مسکویه: تفاوت میان نسخه‌ها

'''ابوعلی احمد بن محمد بن یعقوب مَسکَوَیه رازی'''(۳۲۰یا۳۲۶ - ۴۲۱ هجری) از اهالی [[ری]] بود (بخشِ آخرِ این نام، مانند آخرِ نام‌های سیبویه و ابن بابویه تلفظ می‌شود، اما در عربی مسکَوَیه Maskawaih گفته می‌شود<ref>{{پک|کوربن|۱۳۵۸|ک=تاریخ فلسفهٔ اسلامی|ص=۲۳۶}}</ref>).وی در دربارِ [[آل بویه]] در [[بغداد]]، [[ری]]، [[شیراز]] و [[اصفهان]] خدمت کرد و در [[اصفهان]] درگذشت.<ref>[http://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/3614 ابن مسکویه دائره المعارف بزرگ اسلامی]</ref> نگارش کتابهای «الفوز الاکبر»، «تجارب الامم»، «انس الفرید»، «ترتیب السعادات»، «جاوذانجاودان خرذخرد» و «الجامع» را به او نسبت داده‌اند. وی علاوه بر [[فلسفه]]، [[طب]] و [[کیمیا]] به شاعری نیز گرایش داشت، و تعدادی از شعرهایِ وی را [[ثعالبی]] نقل کرده است.

'''ابن مسکویه''' در حدود ۳۲۰<ref>[http://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/3614 ابن مسکویه دائره المعارف بزرگ اسلامی]</ref> یا ۳۲۶ هجری در شهر باستانی [[مشکویه]] متولد شد. در همان کودکی علومِ مقدماتی را فراگرفت، و به سرعت در طبیعیات و الهیات و ریاضیات و طب عالمی سرشناس شد. از تحقیقات چنین برمی‌آید که ابن مسکویه تاریخ طبری را نزد '''ابو احمد علی بن کامل قاضی''' آموخته. وی در آغاز زردشتی و بعد اسلام آورد و مدتی در استخدام محمدبن‌المهلبیمحمد بن‌ المهلبی وزیر [[معزالدوله]] بود و سپس نزد [[ابن العمید]]، وزیرِ [[رکن‌الدوله دیلمی]]، بهسمتبه سمت کلیددارِ کتاب‌خانهٔ وی بود. اما پس از کشته‌شدنِ وی، به خدمتِ [[عضدالدوله]] رسید. او در دربارِ دیلمیان صاحبِ مقام و منزلت والایی بود، چنان‌که خود را از [[صاحب بن عباد]] کم‌تر نمی‌دانست.<ref>{{پک|رف=ابن مسکویه|ابن مسکویه}}</ref> ابن مسکویه در ۴۲۱ هجری درگذشت و وی را در [[تخت فولاد]] اصفهان به خاک سپردند.

ابن مسکویه در اخلاق، هم دنباله‌روِ [[افلاطون]] است، و هم ارسطو. وی با برقراریِ تعادل میانِ قوایِ روح و فضائلِ اخلاقی، اعتقاداتش را در [[تهذیب‌الاخلاقتهذیب‌ الاخلاق|تهذیب الاخلاق]] چنین بیان می‌کند که: روان، دارای سه قوه است: '''قوهٔ عاقله'''، '''قوهٔ سبعیه'''، '''قوهٔ بهیمه''' که به ترتیب فضایلِ: '''حکمت'''، '''شجاعت''' و '''عفت''' را دارا می‌باشند. فضیلتِ چهارم که '''عدالت''' نام دارد از ایجاد تعادل میانِ سه فضیلتِ پیشین بوجود می‌آید.<ref>{{پک|صفی‌زاده|۱۳۸۶|ک=تاریخ فلاسفهٔ ایران|ص=۱۱۱}}</ref>

* فی جواب‌المسایلجواب‌ المسایل الثلث

* احوال‌المتقدمین و صفات انبیااسافلینانبیا اسافلین و احوالهم

* آداب‌العربآداب العرب و الفرس

* کتاب مختارالاشعارمختار الاشعار

* کتاب مجموعه‌الخواطرمجموعه‌ الخواطر

* ادب‌ادنیاآداب‌ دنیا و الدین

* صفا، ذبیح‌الله، ''تاریخ علوم عقلی در تمدن اسلامی''، جلداول،جلد اول، ص۲۰۰