ایدئالیسم: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۳:
 
[[پرونده:Parmenides.jpg|بندانگشتی|{{نقل قول|... زیرا اندیشیدن و هستی هر دو همان است.|پارمنیدس، ۳<ref>{{پک|خراسانی|ک=نخستین فیلسوفان یونان|ص=۲۷۸}}</ref>}}]]
'''ایدئالیسم''' یا '''آرمان گرایی'''<ref>فرهنگستان زبان و ادب فارسی در حوزهٔ هنرهای تجسمی، برابر فارسی idealism را آرمان‌گرایی برنهاده‌است ولی مفهوم عمومی [[آرمان‌گرایی]] دربارهٔ آرمان‌ها (ایدئال‌ها) است در حالی که فلسفه ایدئالیسم، دربارهٔ ایده‌ها است. همچنین بر اساس دستور خط فرهنگستان (۱۳۸۹) ص ۳۰، املای برگزیدهٔ این واژه «ایدئالیسم» است.{{سخ}}همچنین بنا بر {{پک|صفوی|۱۳۷۵|ک = واژگان علوم آسانی کلمه|ص = ۱۶۶}} دیگر برابرهای فارسی عبارتند از: پنداره‌گرایی، پندارگرایی، ایده‌باوری، اصالت معنی، انگارگرایی، تصورگرایی، انگارآیینی، فلسفه معنویون، اصالت تصور، مذهب اصالت تصور (مکتب اصالت تصور)، مثالی‌گری، مذهب اصالت صور معانی (مکتب اصالت صور معانی)، دیدار انگاری، مینوگروی.</ref><ref group="واژه‌نامه">Ιδεαλισμός</ref> {{به آلمانی|Idealismus}} یا '''مینوگروی'''<ref>{{پک|ادیب‌سلطانی (مترجم)|۱۳۸۷|ک = سنجش خرد ناب|ص = ۱۰۵۰}} معنای واژهٔ مینو نیز چنین است: «عالم علویٰ (در برابر گیتی که عالم سفلیٰ است) و نیز عالم روحانیات در برابر ماده.» ({{یادکرد-دهخدا|عنوان=مینو}})</ref><ref group="واژه‌نامه">mēnōg [mynwḵ | M mynwg | N mīnō] spiritual, heavenly; spirit. ({{یادکرد کتاب | نام خانوادگی = MacKenzie | نام = David Niel|پیوند نویسنده = دیوید نیل مکنزی|عنوان = [[فرهنگ مختصر پهلوی|A Concise Pahlavi Dictionary]] | ناشر = [[انتشارات دانشگاه آکسفرد|Oxford University Press]] | سال = 1971| صفحه = 55| زبان = en}})</ref> نام مجموعه‌ای از دیدگاه‌های [[فلسفه|فلسفی]] با این ادعاست که [[ایده]]‌ها موضوع حقیقی [[معرفت‌شناسی|معرفت]] هستند؛ ایده‌ها بر [[اشیا]] مقدم‌اند و این ایده‌ها هستند که امکانِ [[بودن]] را برای اشیا فراهم می‌کنند. بر مبنای این دیدگاه، ایده‌ها، هم از نظر [[معرفت‌شناسی|معرفت‌شناختی]] و هم از نظر [[متافیزیک|متافیزیکی]] اولویت دارند و واقعیت خارجی، آنچنان که ما درک می‌کنیم، منعکس‌کننده فرایندهای ذهنی است. ایدئالیسم مدّعی نیست [[ذهن]] خالق [[ماده (فیزیک)|ماده]] یا جهان مادی است. همچنین این دیدگاه، «فکر» را با «متعَلَّق فکر» یکی در نظر نمی‌گیرد، بلکه مدعی است [[جهان خارج]] را تنها با توسل به فرایند ایده‌ها می‌توان درک کرد.<ref>{{پک|Bunnin|2004|ک =The Blackwell Dictionary of Western Philosophy|م = Idealism|ص =322|زبان = en}}</ref>
 
ایدئالیسم نقطهٔ مقابل رئالیسم (واقع گرایی یا اصل اصالت واقع) است که معتقدست برای شناخت حقیقت جهان بیرون، چندان نمی‌توان به ذهن انسان متّکی بود.