مرصع‌کاری: تفاوت میان نسخه‌ها

'''مرصع کاری'''یا مخراج کاری یا جواهر نگاری یا نگین کاری. یکی از شاخه‌های صنایع دستی سنگی است مرصع به معنی آنچه با [[جواهر]] تزئین شده باشد، است. هنر مرصع کاری عبارت است از نشاندن جواهر (سنگهای قیمتی ونیمه قیمتی) بر روی ظروف، زیور آلات و اشیاء تزئینی دیگر.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=مخراج کاری|وب‌گاه=مؤسسه آموزشی آسمان|پیوند=http://www.asemangem.com/courses.php?id=33|کد زبان=fa|تاریخ بازبینی=2014-09-30}}</ref>

از هزاران سال پیش ساخت زیور آلات و یا ظروف تزئینی و نشاندن [[نگین]] بر روی آنها در ایران رایج بوده است. آثاری چون جام‌ها، کاسه‌ها و زیور آلاتی جواهر نشان که مربوط به دوره‌های [[هخامنشیان]]، [[اشکانیان]]، [[ساسانیان]] و ...… می‌باشد گواه این امر است که هنرمندان از هزاران سال پیش در زمینه نشاندن سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی بر روی این اشیاء تبحر داشته‌اند.

بازمانده اصیلی از آن روزگار شاید زیور آلاتی باشد که زنان قبایل چادرنشین مختلف و زنان روستایی از آن استفاده می‌کردند. اغلب این زیور آلات دارای تزئیناتی زیبا از سنگ‌های زیبا و درخشان هستند. سنگ‌هایی چون عقیق جگری و فیروزه و ...…<ref>{{یادکرد وب | تاریخ بازبینی=۰۲ فوریه ۲۰۱۴ | عنوان=آشنایی با هنر مرصع کاری | ناشر=بیتوته | نشانی=http://www.beytoote.com/art/handicrafts/colorful1-art-work.html}}</ref>

یک نوع تزیین معمول در قرون اولیه [[اسلام]]، ساخت ظروف و یا اشیاء با نقش برجسته می‌باشد، به این ترتیب که نقوش و یا کلماتی را که برای تزیین شیی در نظر می گرفته‌اندمی‌گرفته‌اند قبلاً از فلز دیگری تهیه کرده، بعد آن را روی ظرف و یا شییی منظور، الصاق می نموده‌اندمی‌نموده‌اند.

در دوران [[سلجوقی]]، صنعت ترصیع اشیاء فلزی به منتهای کمال رسید و از این دوران، اشیاء مختلف زیبایی به یادگار باقی مانده است. طرز ساخت و تکنیک معمول در این دوره کاملاً متفاوت است. در این زمان برای تزیین [[مفرغ]] با فلزات دیگر چون [[نقره]] و [[مس]]، ابتدا شیئ منظور را با ابزار مخصوص به هر شکل که می‌خواستند گود نموده بعداً نقاط کنده شده را با فلز مورد نظر پر می نموده‌اندمی‌نموده‌اند.<ref>{{یادکرد وب | تاریخ بازبینی=۰۲ فوریه ۲۰۱۴ | عنوان=http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=235029 | ناشر=تبیان | نشانی=هنر مرصع کاری اسلامی}}</ref>