'''بهاریه''' یا '''بهارانهبهاریه'''<ref name="tebyan.net">{{یادکرد وب| نشانی = http://www.tebyan.net/Poem/Poetry_Iran/Contemporary_Poetry/2007/3/19/38070.html| عنوان = نگاهی گذرا به چند شعر بهارانهبهاریه| تاریخ بازدید = ۴ فروردین ۱۳۸۹| تاریخ = ۲۸ اسفند ۱۳۸۵| ناشر = تبیان | زبان = فارسی}}</ref>، به [[شعر|اشعاری]] که درباره فصل بهار گفته شود، گویند.<ref name="لغتنامهٔ دهخدا، سرواژهٔ «بهاریه»">لغتنامهٔ دهخدا، سرواژهٔ «بهاریه»</ref>
== پیرامون واژه ==
واژهٔ «بهاریه» مرکب است از «بهار» فارسی که به علامت نسبت عربی ملحق شده و غیرفصیح است.<ref name="لغتنامهٔ دهخدا، سرواژهٔ «بهاریه»"/> با این حال «بهارانه» کاملاً پارسی است.
== بهارانهبهاریه در ادبیات فارسی ==
در [[ادبیات فارسی]] هم بهارانه‌هاییبهاریه‌هایی از شاعران ایرانی چون [[مولانای پارسی]]، [[حافظ]]، [[سعدی]]، [[ملک‌الشعرای بهار]]، [[منوچهری]]، [[عطار]]، [[خاقانی]]، [[فروغی]]، [[خواجو]] و [[خمینی]] وجود دارد.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.tebyan.net/index.aspx?pid=38148| عنوان = بهاریه‌های معروف| تاریخ بازدید = ۳۰ اسفند ۱۳۸۷| تاریخ = | ناشر = تبیان | زبان = فارسی}}</ref>
ادبیات فارسی، سرشار از «بهارانهبهاریه»هاست.<ref name=bbc>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.bbc.co.uk/persian/arts/2010/03/100321_l11_bahar_pomes.shtml| عنوان = بهار در شعر فارسی| تاریخ بازدید = ۴ فروردین ۱۳۸۹| تاریخ = | ناشر = بی‌بی‌سی فارسی | زبان = فارسی}}</ref> سرایندگان ایرانی از دیرباز تاکنون در وصف [[نوروز]] و جشن فروردین که همراه مواهب گران‌بهای طبیعت و هنگام تجدید عهد نشاط و شادمانی بود، سروده بودند.
در [[شعر کهن فارسی]]، «بهار» مفهوم گسترده‌ای است که محور تصویر سازی‌های شاعرانه می‌شود.<ref name=bbc /> بهار اگر در شعر کهن ایران بیشتر به خاطر طراوت و خرمی ستوده می‌شود، در [[شعر نو]] علاوه بر آن، بار نمادین معنایی پیدا می‌کند.<ref name="tebyan.net"/>
در «بهاریه»های پس از مشروطه اگرچه تصویرپردازی‌های سنتی حفظ می‌شود ولی «گوشه و کنایه»های سیاسی و اجتماعی نیز برای خود جای چشمگیری پیدا می‌کنند. این کنایه‌ها البته گاه چنان عریان می‌آیند و می‌روند که چیزی را برای تبدیل شدن به نماد باقی نمی‌گذارند. با این همه نشان می‌دهند که توانایی تبدیل شدن به نماد را دارند.<ref name="tebyan.net"/> با اینکه بهارانه‌هایبهاریه‌های دوره [[مشروطیت]] به اقتضای زمانه با اندیشه‌های سیاسی و اجتماعی درآمیخته و زمینه را برای نمادپردازی‌های امروز هموار کرده‌است، اما در شعر نو نمادها از مرحله سادگی‌های بیانی [[دوره مشروطیت]] فراتر رفته و گاه آنچنان پیچیده و چند معنائی شده‌است که بدون توضیح شاعر نمی‌توان آن‌ها را دریافت.<ref name=bbc /> با این همه، شعر نوی ایران شکوه و غنای خود را به ویژه در دو دههٔ سی و چهل قرن خورشیدی، از همین تنوع و پیچیدگی نمادها به دست می‌آورد. با این حال، این حرف بدان معنا نیست که شعر نو یکسره از بهاریه‌های «خالص» خالی است. از این دست نیز نمونه‌ها بسیار است. در این گونه بهاریه‌ها نیز تاثیر فضای تنفسی شاعر را می‌توان در برخورد او با «بهار» دریافت.<ref name="tebyan.net"/>
نمادهای بهاری شاید بیش از همه به شاعران «آرمانگرا» یاری رساندند. برخی از این آرمانگرایان که بیشتر به [[چپ ایران|گروه‌های چپ]] وابسته بودند، در جنگ و گریز با سانسور، این توانایی را یافتند که «ممنوعه»ها را در لابلای نمادهای بهاری پنهان کنند.<ref name="tebyan.net"/>
=== نوروز در بهارانه‌هابهاریه‌ها ===
در ذیل به برخی از بهارانه‌هابهاریه‌ها در پیرامون [[نوروز]] اشاره می‌شود:
