زبان آبخازی: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
− رده:زبانها، + رده:زبانهای آبازی (هاتکت) |
جز ربات ردهٔ همسنگ (۳۰) +مرتب (۱۴.۹ core): + رده:زبانهای روسیه |
||
خط ۱:
'''زبان آبخازی''' زبان ساکنان بومی جمهوری آبخاز است. این زبان جزو [[زبانهای قفقازی]] و گروه [[قفقازی شمالی]] میباشد.
بیشتر آبخازها در جمهوری آبخاز زندگی میکنند که ۵۰.۷ درصد کل جمعیت
== ساختار ==
زبان آبخازی به دو لهجه تقسیم میشود: ''آبژو'' و ''بزیب'' که عمدتاً به جهت خصوصیات آوایی از یکدیگر قابل تمیزند. نخستین مطالعهٔ جامع و علمی درباره زبان آبخازی توسط محقق و قفقازشناس نامی پ.ک.اوسلار انجام شده است. علاوه بر آن، او مؤلف اولین دستور زبان آبخازی است که حتی امروز قابل استفاده است.
این زبان تعداد زیادی حروف بیصدا دارد که جمعاً ۶۵ حرف بیصدا با گذاشتن نشانههای اضافی بر روی حروف یا ترکیب چند حرف، در نوشتن به کار برده میشود.
== تاریخچه ==
در سال [[۱۸۶۲ (میلادی)|۱۸۶۲م]] [[اوسلار]] خطی برای زبان آبخازی ابداع کرد که بر مبنای [[الفبای سیریلیک]] بود و شیوهٔ نگارش آن بر پایه گویش بزیب استوار شده بود. کتاب درسی مجزا و ترجمهای از کتب مذهبی نیز طی دورهٔ گسترش زبان آبخازی، یعنی اواخر [[سده ۱۹ (میلادی)|سده ۱۹م]] و اوایل [[سده ۲۰ (میلادی)|سده ۲۰م]] منتشر شد. زبان نوشتاری آبخازی، پیش از [[انقلاب اکتبر]]، کمتر توسعه یافته بود و فقط توسط معدودی از افراد باسواد، به کار برده میشد.
پس از برقراری حکومت [[شوروی]] در آبخازیا، کوششهای زیادی در بهبود بیشتر زبان ادبی، خط ملی و نیز معرفی و به کارگیری آن در فضاهای مختلف زندگی فرهنگی و اقتصادی مردم به عمل آمد. در سال [[۱۹۲۸ (میلادی)|۱۹۲۸م]] در کنفرانس آبخاز-آدیگه تصمیم گرفته شد که خط لاتینی به کار برده شود. در نتیجه، [[خط لاتین]] برای مدت ۱۰ سال به کار برده میشد. از سال [[۱۹۳۸ (میلادی)|۱۹۳۸م]] تا [[۱۹۵۴ (میلادی)|۱۹۵۴م]]، آبخازها برای نوشتن از [[خط گرجی]] استفاده میکردند و سپس مجدداً الفبای سیریلیک جایگزین آن شد. در دورهٔ حکومت شوروی، زبان ملی آبخاز توسعه بسیار یافته و به حد کمال رسید.
خط ۲۴:
[[رده:زبان آبخازی]]
[[رده:زبانهای آبازی|آبخازی]]▼
[[رده:زبانهای ایزو ۶۳۹–۱]]
[[رده:زبانهای دارای کد ایزو ۶۳۹–۲]]▼
[[رده:زبانهای پیوندی]]
▲[[رده:زبانهای دارای کد ایزو ۶۳۹–۲]]
[[رده:زبانهای روسیه]]
[[رده:زبانهای فاعل-مفعول-فعل]]
[[رده:زبانهای قفقازی]]
▲[[رده:زبانهای آبازی|آبخازی]]
|