الکل: تفاوت میان نسخه‌ها

{{درباره|الکل در شیمی|مشروبات|نوشیدنی‌های الکلی}}

در [[شیمی]] به هر ترکیب شیمیایی که یک [[گروه عاملی|گروهِ]] [[هیدرکسیل]] ({{چر}}-OH{{رچ}}) متصل به کربن یک [[آلکیل]] داشته‌باشد، '''الکل''' گویند. فرمول کلی یک الکل سادهٔ [[ترکیب آلیفاتیک|غیر حلقه‌ای]] {{چر}}C_nH_2n+1OH{{رچ}} است. در شیمی الکل‌ها در شمار گروه مهمی از ترکیب‌های شیمیایی هستند و در واکنش‌های گسترده‌ای شرکت می‌کنند و بسیاری از ترکیب‌های شیمیایی از آن‌ها به دست می‌آیند، به طوری در کتاب شیمی آلی موریسن و بوید آمده‌است که اگر به شیمی‌دانی بگویند او را با ده ترکیب شیمیایی دریک جزیره تنها خواهند گذاشت الکل یکی از آن‌ها خواهدبود.

 

== ساختار و دسته‌بندی ==

الکل‌ها بسته به نوع کربن<ref>به کربنی که به کربن دیگر متصل نباشد، کربن نوع صفرم و به کربنی که تنها به یک کربن دیگر متصل باشد، کربن نوع اول می‌گویند. کربن نوع دوم و نوع سوم نیز بر همین اساس نامگذاری می‌شود.</ref> که به گروه OH- پیوند دارد، به سه دسته نوع اول، نوع دوم یا نوع سوم طبقه‌بندی می‌شوند:

 

=== نمایش کلی انواع الکل ===

{{بخش خرد}}

در نامگذاری الکل‌ها به روش [[آیوپاک]]، تنها در آخر نام آلکان یک «ول» افزوده می‌شود و زمانی که نیاز ذکر شمارهٔ کربنی که عامل الکلی بر روی آن قرار دارد باشیم، عدد بین نام آلکان و پسوند «ول» قرار می‌گیرد. مانند «پروپان-۱-ول» برای {{چر}}CH₃CH₂CH₂OH{{رچ}} و «پروپان-۲-ول» برای {{چر}}CH₃CH(OH)CH₃{{رچ}}.

 

== روش‌های فرآوری صنعتی الکل‌ها ==

=== هیدروژن‌زدایی ===

از راه هیدروژن‌زدایی الکل‌ها می‌توان اتر به دست آورد.

 

=== واکنش‌های هسته‌دوستی ===

الکل‌های نوع اول می‌توانند در واکنش‌های اکسایش تبدیل به [[آلدهید]] و پس از آن تبدیل به [[کربوکسیلیک اسید]] شوند هرچند که الکل‌های نوع دوم در واکنش‌های اکسایش تنها تبدیل به [[کتون]] می‌شوند ولی الکل‌های نوع سوم در واکنش‌های اکسایش شرکت نمی‌کنند.

 

{{-}}

 

الکل‌های نوع اول می‌توانند بدون واسطه نیز به روش‌های زیر به کربوکسیلیک اسیدها تبدیل شوند: