'''زندیان''' یا '''زندیه''' نام سلسله‌ای [[ایران|ایرانی]] از طایفه [[مردم لک|لک]]<ref name="iranica-perry" /><ref name="Cambridge"/> بودند. که برخی آنها را شاخه‌ای از [[مردم لر|لرها]]<ref name="iranica-perry" /><ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://www.iranicaonline.org/articles/karim-khan-zand |عنوان =KARIM KHAN ZAND | ناشر =[[دانشنامه ایرانیکا|Encyclopædia Iranica]] |تاریخ = ۱۵ دسامبر ۲۰۱۵|تاریخ بازدید = ۲ مارس ۲۰۱۶}}</ref> دانستهمحسوب می اندشوند. این ایل میان فروپاشی [[افشاریان]] تا برآمدن [[قاجار]] به درازای چهل و شش سال در [[ایران]] حکومت می‌کردند. این سلسله به سردمداری [[کریم خان زند]] از [[طایفه زند]] از سال ۱۱۶۳ هجری قمری در [[ایران]] به قدرت رسید. کریمخان، ایلخان [[طایفه زند]] بود. پدرش «ایناق خان» نیز ایلخان بود. کریم خان در آغاز یکی از سرلشکران سپاه [[نادرشاه افشار]] بود که پس از مرگ نادر با همراهانش بازگشت. او فردی مدبر<ref>طباطبایی، جواد. ''تأملی دربارهٔ ایران، جلد نخست، دیباچه‌ای بر نظریهٔ انحطاط ایران''. نشر نگاه معاصر. تهران. چاپ پنجم. ۱۳۸۵</ref> بود. او را در برخورد با مردمان نیکوترین فرمانروا پس از [[حمله اعراب به ایران]] دانسته‌اند. کریم خان خود را [[وکیل الرعایا]] نامید و از لقب [[شاه]] پرهیز کرد. او بطور موقتی [[ملایر]] را پایتخت و مقر فرماندهی خود نمود توانست بر کل ایران مسلط شود و سپس<ref>کتاب خواجه تاجدار</ref><ref>تاریخ اجتماعی سیاسی زندیه</ref> [[شیراز]] را پایتخت خود گردانید و در آبادانی آن کوشش نمود. ارگ، بازار، حمام و مسجد وکیل شیراز از [[کریمخان زند وکیل الرعایا]] به یادگار مانده‌است.
[[کریمخان زند وکیل الرعایا]] ([[۱۱۹۳ (قمری)|۱۱۹۳]] – [[۱۱۶۳ (قمری)|۱۱۶۳]] ه. ق) توانست پس از فروپاشی حکومت [[نادرشاه افشار]]، تمام بخش‌های مرکزی، شمالی، غربی و جنوبی ایران را تحت حکومت خود درآورد. همچنین برادر وی، [[صادق‌خان زند]]، نیز موفق شد در سال [[۱۱۸۹ (قمری)|۱۱۸۹]] ق. [[بصره]] را از امپراتوری [[عثمانی]] جدا کرده و به ایران پیوست نماید و از این طریق، نفوذ ایران را بر سراسر [[اروندرود]]، [[بحرین]] و جزایر جنوبی [[خلیج فارس]] مسلم گرداند.
