جیران (مادر آقامحمدخان قاجار): تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
برای حذف نامزد شد؛ بنگرید به ویکی‌پدیا:نظرخواهی برای حذف/جیران خانم. (T)
Alimohammadi23 (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: حذف منبع
خط ۱۲:
| death_date =
| death_place =
| spouse = [[محمد حسنمحمدحسن خان قاجار]]
| issue = [[آقا محمدخان قاجار]]
| house = [[خاندان قاجار]]
| father = [[اسکندر خان قوانلو]]
| mother =
خط ۲۱:
 
'''جیران خانم''' (زاده؟ - مرگ؟) مادر [[آقامحمدخان قاجار|آقا محمدخان قاجار]] و همسر [[محمدحسن خان قاجار]] بود.{{سخ}}
==نشریات==
جیران خانم زنی آشنا به مهارت‌های جنگی، مسلمان، باسواد، آشنا با سیاست، چابک و کینه دوز بود و تعالیم خویش را به فرزند خود، می‌آموخت.
بخشی از کتاب [[خواجه تاجدار]] نقل می‌کند: «هنگامیهنگامي کهكه محمدحسن خان قاجار در «قرق اشرف» با شیخشيخ علیعلي خان زند می‌جنگید،مي‌جنگيد، آغا محمدخان پسر ارشد ویوي نیزنيز به همراه مادرش جیران،جيران، در جبهه حضور داشته.داشته، محمدحسن خان گریختگريخت و سبزعلیسبزعلي بیکبيك ویوي را دنبال کردكرد تا این‌کهاين‌كه ویوي را به قتل رساند؛ ولیولي آغا محمدخان و جیرانجيران به اسارت درآمدند. شیخشيخ علیعلي خان زند خواست آغا محمدخان را همچو پدرش به قتل برساند ولیولي جیرانجيران مادرش زبان به التماس گشود و خواست کهكه فرزندش را به قتل نرساند. شیخشيخ علیعلي خان زند مجازات خفیف‌تریخفيف‌تري برایبراي تجاوز به دخترش قائل شد و به دژخیمدژخيم دستور داد او را عقیم نمایدنمايد (کهكه مجازاتیمجازاتي معمول در آن تاریختاريخ به حساب می‌آمدهمي‌آمده و این‌گونهاين‌گونه افراد عملاً با گوشه‌گیریگوشه‌گيري از جامعه حذف می‌شدندمي‌شدند) پس از اعمال ایناين مجازات، آغا محمد خان و مادرش جیرانجيران آزاد شدند. تیلورتيلور تامسون می‌گویدمي‌گويد: بعد از این‌کهاين‌كه آغامحمدخان قاجار را خواجه کردندكردند و سر محمدحسن خان اشاقه‌باش را از تن جدا نمودند و برایبراي کریم‌خانكريم‌خان زند بردند، جیرانجيران از فرزند خود آغامحمدخان خواست کهكه به قرآن و شمشیرشمشير سوگند یادياد کندكند کهكه نسل زندیهزنديه را طوریطوري معدوم نمایدنمايد کهكه حتیحتي از هفتمینهفتمين خویشاوندخويشاوند سببیسببي آن‌ها یکيك طفل باقیباقي نماند».<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|وب‌گاه=|نشانی=http://javanenghelabi.ir/news/10347.html|عنوان=مروری برزندگی آقامحمد خان قاجار}}</ref>
او محمد حسن خان را به همسری برگزید و حاصل این پیوند فرزندی به نام، محمد شد و بنابر روایت او بسیار مدافع و پشتیبان خانواده خود بود.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|وب‌گاه=|نشانی=https://fa.wikipedia.org/wiki/آقامحمدخان_قاجار|عنوان=آقامحمدخان قاجار - کودکی و نوجوانی آقا محمدخان}}</ref>
 
بنابراین، یکی از مؤثرترین عاملان مؤثروا برانگیختنداشتن خشمغضب آقا محمدخان قاجار از [[زندیان|دودمان زند]]، قولی بود که بهاز مادر مادرشخود دادهگرفته بود.
کتاب [[خواجه تاجدار]] نقل می‌کند: «هنگامی که محمدحسن خان قاجار در «قرق اشرف» با شیخ علی خان زند می‌جنگید، آغا محمدخان پسر ارشد وی نیز به همراه مادرش جیران، در جبهه حضور داشته. محمدحسن خان گریخت و سبزعلی بیک وی را دنبال کرد تا این‌که وی را به قتل رساند؛ ولی آغا محمدخان و جیران به اسارت درآمدند. شیخ علی خان زند خواست آغا محمدخان را همچو پدرش به قتل برساند ولی جیران مادرش زبان به التماس گشود و خواست که فرزندش را به قتل نرساند. شیخ علی خان زند مجازات خفیف‌تری برای تجاوز به دخترش قائل شد و به دژخیم دستور داد او را عقیم نماید (که مجازاتی معمول در آن تاریخ به حساب می‌آمده و این‌گونه افراد عملاً با گوشه‌گیری از جامعه حذف می‌شدند) پس از اعمال این مجازات، آغا محمد خان و مادرش جیران آزاد شدند. تیلور تامسون می‌گوید: بعد از این‌که آغامحمدخان قاجار را خواجه کردند و سر محمدحسن خان اشاقه‌باش را از تن جدا نمودند و برای کریم‌خان زند بردند، جیران از فرزند خود آغامحمدخان خواست که به قرآن و شمشیر سوگند یاد کند که نسل زندیه را طوری معدوم نماید که حتی از هفتمین خویشاوند سببی آن‌ها یک طفل باقی نماند».<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|وب‌گاه=|نشانی=http://javanenghelabi.ir/news/10347.html|عنوان=مروری برزندگی آقامحمد خان قاجار}}</ref>
 
بنابراین، یکی از عاملان مؤثر برانگیختن خشم آقا محمدخان قاجار از [[زندیان|دودمان زند]]، قولی بود که به مادرش داده بود.
 
== منابع ==