شمال ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

[[پرونده:Shomal-Iran.png|بندانگشتی|چپ|270px|استان‌های شمال ایران]]<ref>{{cite book|title=The Mystery of Mazandaran's Daevas. Volume II:The Rostam's Seven Labours|author=Tahmasbpour, Ali |year=2016|publisher=Tehran.Ashjae|isbn=978-600-97086-1-1}}</ref>

== شمال ایران در عهد اشکانی ==

'''آنچه در ذیل آمده، توصیفی است که استرابو جغرافی دان قرن اول میلادی و عهد اشکانیان، از مردمان حاشیه جنوبی دریای هیرکانی یا کاسپین (دریای مازندران/خزر) بیان نموده است:'''<ref>{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی =طهماسب پور کوتنائی| نام =علی| پیوند نویسنده = | عنوان = راز دیوان مازندران. جلد اول: گفتار اندر پادشاهی کیکاووس و رفتن او به مازندران | سال = ۱۳۹۵| ناشر =اشجع |مکان =[[تهران]] | شابک=۲-۹۲-۲۶۱۳-۹۶۴-۹۷۸| صفحه = 87| تاریخ بازبینی =}}</ref> و <ref> Strabo- Book XI- Chapter 6&7- page 239 to 243</ref>

بخش دوم از آسیای شمالی با دریای کاسپین آغاز می‌شود که به دریای هیرکانی هم معروف است. ما در اینجا از این دریا و ملتهایی که بر ساحل آن زندگی می کنند،می‌کنند، صحبت می‌کنیم. این دریا از اقیانوس به سمت جنوب آغاز می‌شود و در ابتدا بسیار باریک است.است؛ و کم کمکم‌کم تا 500۵۰۰ استادیوم وسیع می شودمی‌شود.

اراستوسن می‌گوید که ناوبری در این دریا برای یونانیان شناخته شده بود. بخشی از سفر در امتداد سواحل آلبانی و کادوسی حدود 5400۵۴۰۰ استادیا می گردید.می‌گردید؛ و سپس بخشی که متعلق بود به سرزمین اناریاکی ،اناریاکی، مَردی و هیرکانی .هیرکانی؛ و تا آنجا که دهانه رودخانه جیحون حدود 4800۴۸۰۰ استادیا و به لگسارتس حدود 2400۲۴۰۰ استادیا. البته این اطلاعات، بخصوص فاصله هافاصله‌ها ممکن است چندان دقیق نباشد.

قبائل نزدیک دریا، همچنین عشایر و قبائل اروپایی، اسکیتیان و سرمتی‌ها هستند. یونانیان باستان تمام قبائل شمالی را با نام مشترک از اسکیت‌ها ،اسکیت‌ها، و کِلتو (سِلتو)- اسکیت‌ها می نامیدندمی‌نامیدند. همچنین قبائل ساکائی و ماساژت‌ها که در طرف شرقی دریای هیرکانی ساکن بوده اندبوده‌اند.

عشایر و یا قبائل سرگردان، که در سمت شرقی دریای کاسپین زندگی می‌کردند، داهه و یا پرنی نامیده می‌شدند. پس از آنجا با کویری روبرو می‌شویم و سپس به هیرکانیا می‌رسیم. در سرزمین هیرکانیا دریای کاسپین عمیق و گسترده می‌شود و این تا سرزمین ماد و کوههایکوه‌های ارمنستان ادامه دارد. دریا، تپه‌ها و کوهستان در اینجا شکلی «هلالی» می‌گیرد.

با فاصله گرفتن از دریا و نزدیک شدن به دامنه کوه‌ها تا رسیدن به ارتفاعات، در بخش کوچکی از این سرزمین برخی قبائل آلبانی و ارمنی و بخش بزرگتری توسط گلائی‌ها، کادوسیانکادوسیان، ،آمردی‌ها، آمردی‌ها ، ویتی ها،ویتی‌ها، و اناریاکائی– که برخی قبائل پرهسی (محتملا پارسی؟) نیز با آنها هستند- ساکن‌اند.

در سرزمین ویتی‌ها، شهری با دیوار در اطرافش توسط آئینیانس ساخته شده است، که اکنون آن را آئینا (آئینیانا) می‌نامند. در این شهر زره‌پوش یونانی، کشتی‌های جنگی (بی باک)، و مقبره هاییمقبره‌هایی مشاهده شده است. همچنین نیز در شهر اناریا، یک اوراکل وجود دارد که مشاوره دربارهدربارهٔ خوابها می‌دهد.می‌دهد؛ و همچنین بقایایی از مهاجرنشین‌های یونانی مشاهده شده است.

اما این قبائل به خاطر طبیعت خشن و ناهموار منطقه، بیشتر به شکارگری و غارتگری می‌پردازند و بیشتر استعداد در جنگیدن دارند تا دامداری و کشاورزی. بخش بزرگتر ساحل در پای منطقه کوهستانی که به 5000۵۰۰۰ استادیا می‌رسد، در تصرف کادوسیان است، اما این سرزمینها، کم حاصل است.

هیرکانیا سرزمینی بسیار حاصلخیز و گسترده است و دربرگیرنده دشتها و شهرستانهای قابل توجهی است. مانند تالابروس ،تالابروس، سمریان و کارتا و محل اقامت خانواده سلطنتی، تِیْپْ (یا تپه)، که گفته می شودمی‌شود کمی بالاتر از سطح دریا واقع شده است و به فاصله 1400۱۴۰۰ استادیوم از کاسپین گیت واقع است. تاک‌های فراوان و درخت‌های انجیر پرمحصول دارد. زنبورهای عسل در میان درختان کندو دارند و قطرات عسل از برگها می‌چکد. در ماتیانه و ماد و سکاسنه و ارکسنه و ارمنیه نیز تقریباتقریباً چنین است.