|
|شهر وفات= [[قم]]، {{IRN}}
|مدفن= حرم [[فاطمه معصومه]]
|اساتید= {{سخ}} [[سید محمدرضا گلپایگانی]] {{سخ}} [[سید محمدتقی خوانساری]] {{سخ}} [[سید محمد محقق داماد]] {{سخ}} [[عبدالکریم حائری یزدی]] {{سخ}} [[میرزا خلیل کمره‌ای]] {{سخ}} سید [[محمد حجت کوه‌کمری]] {{سخ}} [[سید حسین بروجردی]] {{سخ}} [[سید روح‌الله خمینی]]
|شاگردان= {{سخ}} سید عباس خاتم یزدی {{سخ}} حسین شب زنده‌دار {{سخ}} [[محمدمهدی ربانی املشی]] {{سخ}} [[محمد محمدی ری‌شهری]] {{سخ}} محمدحسین امراللهی {{سخ}} محمد پیشوایی ترک‌آبادی {{سخ}} محمدحسین بهجتی {{سخ}} [[مصطفی علما]] {{سخ}} و...
|تالیفات= {{سخ}} ابتغاء الفضیلة فی شرح الوسیلة {{سخ}} رساله‌ای در نماز جمعه {{سخ}} کتاب الخمس {{سخ}} پرتوی از انوار آسمانی {{سخ}} مباحثی در تفسیر سوره حمد {{سخ}} رساله‌ای در خلل صلاة {{سخ}} و...
|فعالیتهای اجتماعی=
|فعالیتهای علمی=
|وبگاه رسمی=}}
'''مرتضی حائری یزدی''' فرزند [[عبدالکریم حائری یزدی]] ، از [[فقیه|فقهای]] [[شیعه]] ، در ۱۴ ذیحجه سال ۱۳۳۴ قمری (۱۲۹۵ ش‌ش) در [[ سلطان‌سلطان آباد]] ( اراک‌اراک فعلی‌فعلی) دیده‌دیده به‌به جهان‌جهان گشود. ▼
با هجرت‌هجرت شیخ‌شیخ عبدالکریم حائری‌حائری یزدی ( مؤسس‌مؤسس حوزه‌ی‌حوزه‌ی علمیه‌ی‌علمیه‌ی قم‌قم) در سال‌سال ۱۳۰۱ ش‌ش به‌به [[قم]]، همراه‌همراه پدر به‌به این‌این شهر عزیمت‌عزیمت کرد. در آن‌آن شهر مقدمات‌مقدمات علوم‌علوم دینی‌دینی را نزد [[سید محمدرضا گلپایگانی]] آغاز کرد و فقه‌فقه و اصول‌اصول را در نزد پدرش‌پدرش و آیات‌آیات: [[سید محمد محقق داماد]] ، [[گلپایگانی]] و [[سیّد روح‌الله مصطفوی موسوی خمینی]] پی‌پی گرفت‌گرفت (دفتر ادبیات‌ادبیات انقلاب‌انقلاب اسلامی،اسلامی، <ref name="ReferenceA"> باقری، علی،باقری، علی، خاطرات‌خاطرات ۱۵ خرداد، ج‌ج ۶، تهران،تهران، حوزه‌ی‌حوزه‌ی هنری‌هنری سازمان‌سازمان تبلیغات‌تبلیغات اسلامی،اسلامی، ۱۳۷۶</ref> ▼▲'''مرتضی حائری یزدی''' فرزند [[عبدالکریم حائری یزدی]] ، از [[فقیه|فقهای]] [[شیعه]] ، در ۱۴ ذیحجه سال ۱۳۳۴ قمری (۱۲۹۵ ش) در [[سلطان آباد]] (اراک فعلی) دیده به جهان گشود.
پس‌پس از طی‌طی دوره‌ی‌دوره‌ی سطح‌سطح در سال‌سال ۱۳۱۵ برای‌برای او جواز طلبگی‌طلبگی صادر شد ( فیاضی،فیاضی، ۱۴۲)، ولی‌ولی حاج‌حاج شیخ‌شیخ عبدالکریم‌عبدالکریم یزدی‌یزدی برای‌برای اینکه‌اینکه درخواستی‌درخواستی از حکومت‌حکومت رضا شاه‌شاه نکرده‌نکرده باشد، در مورد صدور جواز طلبگی‌طلبگی وی‌وی تقاضا و اقدامی‌اقدامی نکرد ( بصیرت‌بصیرت منش،منش، ۲۵۱). سپس‌سپس وی‌وی به‌به مدت‌مدت پانزده سال‌سال متمادی‌متمادی در نزد آیات‌آیات: [[سید محمد حجت کوه‌کمری]] و [[محمدتقی خوانساری]] خارج‌خارج فقه‌فقه و اصول فراگرفت‌اصول فراگرفت (دفتر ادبیات‌ادبیات انقلاب‌انقلاب اسلامی،اسلامی، /۴۵۷)<ref name="ReferenceA"/>. او پس‌پس از طی‌طی این‌این دوره‌دوره خود از مدرسین‌مدرسین برجسته‌ی‌برجسته‌ی حوزه‌ی‌حوزه‌ی علمیه‌ی‌علمیه‌ی قم‌قم شد و تا آخر عمر به‌به این‌این امر اشتغال‌اشتغال داشت‌داشت. موقعیت‌موقعیت علمی‌علمی و انتساب‌انتساب او به‌به بنیانگذار حوزه‌ی‌حوزه‌ی علمیه‌ی‌علمیه‌ی قم‌قم موجب‌موجب شد که‌که در زمان‌زمان زعامت‌زعامت آیت‌الله بروجردی‌بروجردی همراه‌همراه [[ امام‌امام خمینی]] و آیات‌آیات [[سید احمد زنجانی]] ، [[ شیخ‌شیخ ابوالقاسم‌ابوالقاسم اصفهانی]] ، حاج‌حاج آقا [[باقر سلطانی]] ، [[سید محمود روحانی]] ،، [[ سیدزین‌العابدین‌سیدزین‌العابدین کاشانی]] و آقا [[ریحان‌الله گلپایگانی]] در هیئت‌هیئت ''' مصلحین‌مصلحین حوزه‌حوزه''' برای‌برای انجام‌انجام اصلاحات‌اصلاحات و ایجاد تحول‌تحول در این‌این مرکز دینی‌‌ـدینیـ علمی‌علمی اقدام‌اقدام کند، اما عدم‌عدم همراهی‌همراهی آیت‌الله بروجردی‌بروجردی با آنان‌آنان کار را در نیمه‌نیمه راه‌راه متوقف‌متوقف گرداند. همین‌همین موضوع‌موضوع سبب‌سبب گردید که‌که حاج‌حاج شیخ‌شیخ مرتضی‌مرتضی به‌به حالت‌حالت قهر قم‌قم را به‌به مقصد مشهد ترک‌ترک کند که‌که با دلجویی‌دلجویی آیت‌الله‌آیت‌الله بروجردی‌بروجردی مجبور به‌به مراجعت‌مراجعت شد. همچنین‌همچنین او پس‌پس از فوت‌فوت آیت‌الله بروجردی‌بروجردی برای‌برای جلوگیری‌جلوگیری از تأخیر در پرداخت‌پرداخت شهریه‌ی‌شهریه‌ی طلاب‌طلاب و سامان‌سامان حوزه‌حوزه جلسه‌ای‌جلسه‌ای با حضور علمای‌علمای قم‌قم تشکیل‌تشکیل داد ( باقری،باقری، /۱۲۹) <ref> روحانی،روحانی، سیدحمید، نهضت نهضت‌امام امام خمینی‌خمینی ( ره‌ره)، ج‌ج ۲، تهران،تهران، مرکز اسناد انقلاب‌انقلاب اسلامی،اسلامی، ۱۳۷۶</ref> . ▼▲با هجرت شیخ عبدالکریم حائری یزدی (مؤسس حوزه‌ی علمیه‌ی قم) در سال ۱۳۰۱ ش به [[قم]]، همراه پدر به این شهر عزیمت کرد. در آن شهر مقدمات علوم دینی را نزد [[سید محمدرضا گلپایگانی]] آغاز کرد و فقه و اصول را در نزد پدرش و آیات: [[سید محمد محقق داماد]] ، [[گلپایگانی]] و [[سیّد روح‌الله مصطفوی موسوی خمینی]] پی گرفت (دفتر ادبیات انقلاب اسلامی، <ref name="ReferenceA">باقری، علی، خاطرات ۱۵ خرداد، ج ۶، تهران، حوزه‌ی هنری سازمان تبلیغات اسلامی، ۱۳۷۶</ref>
آیت‌الله حاج‌حاج شیخ‌شیخ مرتضی‌مرتضی حائری‌حائری یزدی‌یزدی با [[ امام‌امام خمینی]] رابطه‌ای‌رابطه‌ای دیرینه‌دیرینه داشت؛داشت؛ آنان‌آنان به‌به جز همکاری‌همکاری در هیئت‌هیئت مصلحین‌مصلحین حوزه‌حوزه هر روز هنگام‌هنگام غروب‌غروب آفتاب‌آفتاب در مقبره‌ی‌مقبره‌ی [[شیخ فضل‌الله نوری]] در [[حرم فاطمه معصومه]] ( س‌س) با یکدیگر ملاقات‌ملاقات و گفتگو می‌کردند ( دوانی،دوانی، ۳۱۳). ازدواج‌ازدواج دخترش‌دخترش با آیت‌الله سید مصطفی‌مصطفی فرزند امام‌امام در سال‌سال ۱۳۳۵ ش‌ش بر این‌این پیوند و ارتباط‌ارتباط صحه‌صحه گذاشت‌گذاشت (دفتر ادبیات‌ادبیات انقلاب‌انقلاب اسلامی،اسلامی، /۱۲۲) )<ref name="ReferenceA"/>. با اعلام‌اعلام لایحه‌ی‌لایحه‌ی انجمن‌های‌انجمن‌های ایالتی‌ایالتی و ولایتی،ولایتی، منزل‌منزل آیت‌الله حائری‌حائری محل‌محل اجتماع‌اجتماع علما برای‌برای اعتراض‌اعتراض به‌به این‌این اقدام‌اقدام شد که‌که توسط‌توسط امام‌امام خمینی‌خمینی دعوت‌دعوت شده‌شده بودند ( باقری،باقری، <ref name="ReferenceB"> دوانی، علی،دوانی، علی، زندگانی‌زندگانی زعیم‌زعیم بزرگ‌بزرگ عالم‌عالم تشیع‌تشیع آیت‌الله بروجردی،بروجردی، تهران، نشر مطهر، ۱۳۷۲</ref>). همراهی‌همراهی با نهضت‌نهضت امام‌امام خمینی‌خمینی در ماجرای‌ماجرای ''' دوم‌دوم فروردین‌فروردین (کشتار فیضیه‌فیضیه)''' ادامه‌ادامه یافت‌یافت و آیت‌الله حائری‌حائری همراه‌همراه امام‌امام و آیات‌آیات حاج‌حاج شیخ‌شیخ عبدالنبی‌عبدالنبی لنگرودی ،، ریحان‌الله گلپایگانی‌گلپایگانی ،، [[سید محمد محقق داماد]] ، [[شریعتمداری]] ، [[ مرعشی‌مرعشی نجفی]] ، [[ میرزاهاشم‌میرزاهاشم آملی]] و علامه [[سید محمدحسین طباطبایی]] اعلامیه‌ای‌اعلامیه‌ای علیه‌علیه شاه‌شاه صادر کردند ( همان،همان، <ref name="ReferenceB"/> /۱۹۹). او پس‌پس از سخنرانی‌سخنرانی ۱۴ خرداد ۱۳۴۲ رهبر فقید انقلاب‌انقلاب به‌به نزد وی‌وی رفت‌رفت و از وی‌وی تجلیل‌تجلیل کرد. با دستگیری‌دستگیری رهبر کبیر انقلاب‌انقلاب در ۱۵ خرداد، در اعتراض‌اعتراض به‌به این‌این اقدام‌اقدام به‌به حضرت‌حضرت عبدالعظیم‌عبدالعظیم ( ع‌ع) مهاجرت‌مهاجرت کرد و در آنجا برای‌برای جلوگیری‌جلوگیری از محاکمه‌ی‌محاکمه‌ی امام،امام، استناد به‌به مصونیت‌مصونیت مراجع‌مراجع در قانون‌قانون اساسی‌اساسی مشروطه‌مشروطه را به‌به علمای‌علمای مهاجر پیشنهاد نمود ( باقری،باقری، ۸/۱۱۲). پس‌پس از تبعید امام‌امام فعالیت‌فعالیت حائری‌حائری متوقف‌متوقف نشد و او در مراحل‌مراحل مختلف‌مختلف پشتوانه‌ای‌پشتوانه‌ای برای‌برای نیروهای‌نیروهای انقلابی‌انقلابی بود؛ به‌به طوری‌طوری که‌که در برگزاری‌برگزاری مراسم‌مراسم بزرگداشت‌بزرگداشت برای‌برای آیت‌الله [[ سعیدی‌سعیدی خراسانی]] در روز جمعه،جمعه، ۲۲ خرداد ۱۳۴۹ شخصاً به‌به پهن‌کردن‌پهن‌کردن فرش‌فرش در [[مدرسه فیضیه]] اقدام‌اقدام کرد <ref name="ReferenceA"/>. همچنین‌همچنین در سال‌سال ۱۳۵۳ در جریان‌جریان کشته‌شدن آیت‌الله [[حسین غفاری]] روحانیون‌روحانیون انقلابی‌انقلابی با حمایت‌حمایت وی‌وی حوزه‌حوزه را تعطیل‌تعطیل کردند (آرشیو مرکز اسناد انقلاب‌انقلاب اسلامی،اسلامی، ۱۰۴۵/<ref name="ReferenceB"/>). ▼▲پس از طی دوره‌ی سطح در سال ۱۳۱۵ برای او جواز طلبگی صادر شد (فیاضی، ۱۴۲)، ولی حاج شیخ عبدالکریم یزدی برای اینکه درخواستی از حکومت رضا شاه نکرده باشد، در مورد صدور جواز طلبگی وی تقاضا و اقدامی نکرد (بصیرت منش، ۲۵۱). سپس وی به مدت پانزده سال متمادی در نزد آیات: [[سید محمد حجت کوه‌کمری]] و [[محمدتقی خوانساری]] خارج فقه و اصول فراگرفت (دفتر ادبیات انقلاب اسلامی، /۴۵۷)<ref name="ReferenceA"/>. او پس از طی این دوره خود از مدرسین برجسته‌ی حوزه‌ی علمیه‌ی قم شد و تا آخر عمر به این امر اشتغال داشت. موقعیت علمی و انتساب او به بنیانگذار حوزه‌ی علمیه‌ی قم موجب شد که در زمان زعامت آیت‌الله بروجردی همراه [[امام خمینی]] و آیات [[سید احمد زنجانی]] ، [[شیخ ابوالقاسم اصفهانی]] ، حاج آقا [[باقر سلطانی]] ، [[سید محمود روحانی]] ، [[سیدزین‌العابدین کاشانی]] و آقا [[ریحان‌الله گلپایگانی]] در هیئت '''مصلحین حوزه''' برای انجام اصلاحات و ایجاد تحول در این مرکز دینی‌‌ـ علمی اقدام کند، اما عدم همراهی آیت‌الله بروجردی با آنان کار را در نیمه راه متوقف گرداند. همین موضوع سبب گردید که حاج شیخ مرتضی به حالت قهر قم را به مقصد مشهد ترک کند که با دلجویی آیت‌الله بروجردی مجبور به مراجعت شد. همچنین او پس از فوت آیت‌الله بروجردی برای جلوگیری از تأخیر در پرداخت شهریه‌ی طلاب و سامان حوزه جلسه‌ای با حضور علمای قم تشکیل داد (باقری، /۱۲۹) <ref>روحانی، سیدحمید، نهضت امام خمینی (ره)، ج ۲، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ۱۳۷۶</ref> .
یک سال بعد، پس از سرکوبی '''راهپیمایی ۱۵ خرداد''' و طلاب مدرسه‌ی فیضیه و اشغال مدرسه توسط نیروهای نظامی، منزل آیت‌الله حائری محل اجتماع آیات: گلپایگانی ، مرعشی نجفی و شریعتمداری در اعتراض به این اقدام شد که پس از تبادل نظر این چهار تن بنا شد مدارس '''فیضیه''' و '''دارالشفا''' در اختیار طلاب قرار گیرد (یاران امام به روایت اسناد ساواک، ۹/۵۷۷).
▲آیت‌الله حاج شیخ مرتضی حائری یزدی با [[امام خمینی]] رابطه‌ای دیرینه داشت؛ آنان به جز همکاری در هیئت مصلحین حوزه هر روز هنگام غروب آفتاب در مقبره‌ی [[شیخ فضل‌الله نوری]] در [[حرم فاطمه معصومه]] (س) با یکدیگر ملاقات و گفتگو می‌کردند (دوانی، ۳۱۳). ازدواج دخترش با آیت‌الله سید مصطفی فرزند امام در سال ۱۳۳۵ ش بر این پیوند و ارتباط صحه گذاشت (دفتر ادبیات انقلاب اسلامی، /۱۲۲) )<ref name="ReferenceA"/>. با اعلام لایحه‌ی انجمن‌های ایالتی و ولایتی، منزل آیت‌الله حائری محل اجتماع علما برای اعتراض به این اقدام شد که توسط امام خمینی دعوت شده بودند (باقری، <ref name="ReferenceB">دوانی، علی، زندگانی زعیم بزرگ عالم تشیع آیت‌الله بروجردی، تهران، نشر مطهر، ۱۳۷۲</ref>). همراهی با نهضت امام خمینی در ماجرای '''دوم فروردین (کشتار فیضیه)''' ادامه یافت و آیت‌الله حائری همراه امام و آیات حاج شیخ عبدالنبی لنگرودی ، ریحان‌الله گلپایگانی ، [[سید محمد محقق داماد]] ، [[شریعتمداری]] ، [[مرعشی نجفی]] ، [[میرزاهاشم آملی]] و علامه [[سید محمدحسین طباطبایی]] اعلامیه‌ای علیه شاه صادر کردند (همان، <ref name="ReferenceB"/> /۱۹۹). او پس از سخنرانی ۱۴ خرداد ۱۳۴۲ رهبر فقید انقلاب به نزد وی رفت و از وی تجلیل کرد. با دستگیری رهبر کبیر انقلاب در ۱۵ خرداد، در اعتراض به این اقدام به حضرت عبدالعظیم (ع) مهاجرت کرد و در آنجا برای جلوگیری از محاکمه‌ی امام، استناد به مصونیت مراجع در قانون اساسی مشروطه را به علمای مهاجر پیشنهاد نمود (باقری، ۸/۱۱۲). پس از تبعید امام فعالیت حائری متوقف نشد و او در مراحل مختلف پشتوانه‌ای برای نیروهای انقلابی بود؛ به طوری که در برگزاری مراسم بزرگداشت برای آیت‌الله [[سعیدی خراسانی]] در روز جمعه، ۲۲ خرداد ۱۳۴۹ شخصاً به پهن‌کردن فرش در [[مدرسه فیضیه]] اقدام کرد <ref name="ReferenceA"/>. همچنین در سال ۱۳۵۳ در جریان کشته‌شدن آیت‌الله [[حسین غفاری]] روحانیون انقلابی با حمایت وی حوزه را تعطیل کردند (آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ۱۰۴۵/<ref name="ReferenceB"/>).
با مرگ مشکوک آیت‌الله [[سید مصطفی خمینی]] در اول آبان ۱۳۵۶ آیت‌الله حائری در سوگ فقدان دامادش پیام تسلیتی به رهبر کبیر انقلاب ارسال نمود. همچنین با چاپ مقاله‌ی توهین‌آمیز '''روزنامه اطلاعات''' به ساحت امام خمینی به آن نویسندگان مقاله اعتراض کرد و بدین مناسبت در ۱۸ دی ۱۳۵۶ در مسجد اعظم قم سخنرانی نمود که پس از آن راهپیمایی اعتراض‌آمیزی علیه رژیم توسط طلاب انجام شد (روزشمار انقلاب اسلامی، /۴۳۷)<ref name="ReferenceA"/>. و پس از فاجعه‌ی ۱۹ دی قم همراه آیات: شریعتمداری ، مرعشی نجفی و سید صادق روحانی در منزل آیت‌الله ابوالقاسم دانش آشتیانی برای ایجاد آرامش در شهر و جلوگیری از کشتار مردم تبادل نظر نمود.<ref name="ReferenceA"/>.
یک سال بعد، پس از سرکوبی '''راهپیمایی ۱۵ خرداد''' و طلاب مدرسه‌ی فیضیه و اشغال مدرسه توسط نیروهای نظامی، منزل آیت‌الله حائری محل اجتماع آیات: گلپایگانی ، مرعشی نجفی و شریعتمداری در اعتراض به این اقدام شد که پس از تبادل نظر این چهار تن بنا شد مدارس '''فیضیه''' و '''دارالشفا''' در اختیار طلاب قرار گیرد (یاران امام به روایت اسناد ساواک، ۹/۵۷۷).
در پی پیروزی انقلاب اسلامی، آیت‌الله شیخ مرتضی حائری یزدی به عنوان نماینده‌ی مردم '''استان مرکزی''' در '''مجلس خبرگان''' رهبری برگزیده شد و در آن مجلس در گروه '''قوه‌ی مجریه''' عضویت داشت. ایشان پس از این مسئولیت تا هنگام فوت در اسفند ۱۳۶۴ به جز تدریس سمتی نداشت. وی علاوه بر سال‌ها تدریس در حوزه‌ی علمیه‌ی قم به تألیف و ترجمه نیز اشتغال داشت.
با مرگ مشکوک آیت‌الله [[سید مصطفی خمینی]] در اول آبان ۱۳۵۶ آیت‌الله حائری در سوگ فقدان دامادش پیام تسلیتی به رهبر کبیر انقلاب ارسال نمود. همچنین با چاپ مقاله‌ی توهین‌آمیز '''روزنامه اطلاعات''' به ساحت امام خمینی به آن نویسندگان مقاله اعتراض کرد و بدین مناسبت در ۱۸ دی ۱۳۵۶ در مسجد اعظم قم سخنرانی نمود که پس از آن راهپیمایی اعتراض‌آمیزی علیه رژیم توسط طلاب انجام شد (روزشمار انقلاب اسلامی، /۴۳۷)<ref name="ReferenceA"/>. و پس از فاجعه‌ی ۱۹ دی قم همراه آیات: شریعتمداری ، مرعشی نجفی و سید صادق روحانی در منزل آیت‌الله ابوالقاسم دانش آشتیانی برای ایجاد آرامش در شهر و جلوگیری از کشتار مردم تبادل نظر نمود.<ref name="ReferenceA"/>.
در پی پیروزی انقلاب اسلامی، آیت‌الله شیخ مرتضی حائری یزدی به عنوان نماینده‌ی مردم '''استان مرکزی''' در '''مجلس خبرگان''' رهبری برگزیده شد و در آن مجلس در گروه '''قوه‌ی مجریه''' عضویت داشت. ایشان پس از این مسئولیت تا هنگام فوت در اسفند ۱۳۶۴ به جز تدریس سمتی نداشت. وی علاوه بر سال‌ها تدریس در حوزه‌ی علمیه‌ی قم به تألیف و ترجمه نیز اشتغال داشت.
== استادان ==
* [[سید روح‌الله خمینی]]
== شاگردان ==
* [[سید علی حسینی میلانی]]
* [[محمدمهدی ربانی املشی]]
* مباحثی در تفسیر سوره حمد
* رساله‌ای در خلل صلاة
* رساله‌ای در حدیث رفع
* رساله‌ای در حدیث رفع
* رساله‌ای‌رساله‌ای در مسئله‌ی‌مسئله‌ی تعاقب‌تعاقب ایادی
* کتاب‌کتاب ابتغاء الفضیله،الفضیله،
* دوره‌ی سه جلدی شرح بر عروةالوثقی
* دوره‌ی سه جلدی شرح بر عروةالوثقی
* دوره‌ی اصول به نام مبانی الاحکام فی اصول الشرایع الاسلام و حاشیه بر کفایه و مکاسب.
* دوره‌ی اصول به نام مبانی الاحکام فی اصول الشرایع الاسلام و حاشیه بر کفایه و مکاسب.
== مرگ ==
{{پانویس}}
== منبعمنابع ==
* [http://www.hawzah.net/hawzah/Magazines/MagArt.aspx?MagazineNumberID=4201&id=27011 وبگاه حوزه نت]
* [http://www.tebyan.net/religion_thoughts/thelearned/religiousscientists/contemporary/2009/3/5/86788.html وبگاه تبیان]
{{ترتیب‌پیش‌فرض:حائری میبدی یزدی، مرتضی}}
[[رده:زادگاناسلام‌شناسان ۱۳۳۴مسلمان (قمری)شیعه]]
[[رده:درگذشتگان ۱۴۰۶ (قمری)]] ▼[[رده:اهالی اراک]]
[[رده:اهالی قم]]
▲[[رده:درگذشتگان ۱۴۰۶ (قمری)]]
[[رده:درگذشتگان ۱۹۸۶ (میلادی)]]
[[رده:روحانیان شیعه اهل ایران]]
[[رده:زادگان ۱۳۳۴ (قمری)]]
[[رده:زادگان ۱۹۱۶ (میلادی)]]
[[رده:عالمان شیعه]]
[[رده:نمایندگان مجلس خبرگان قانون اساسی]] ▼[[رده:مدفونان در حرم فاطمه معصومه]]
▲[[رده:نمایندگان مجلس خبرگان قانون اساسی]]
| 