اسفند: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Majidhenry (بحث | مشارکت‌ها) بدون خلاصۀ ویرایش برچسب: ویرایش مبدأ ۲۰۱۷ |
جز ابهام‌زدایی پیوند سال‌های خورشیدی با استفاده از AWB |
||
خط ۲۰:
== رویدادها ==
* [[۱۳۸۸ (خورشیدی)|۱۳۸۸]] - فرمانده [[نیروی انتظامی]] تهران بزرگ در جریان اعتراضات مردمی جنبش سبز از کار برکنار شد.
* [[۱۳۸۹ (خورشیدی)|۱۳۸۹]] - ادامه اعتراضات [[جنبش سبز]] در ۱ اسفند ۱۳۸۹.
* [[۱۲۸۹ (خورشیدی)|۱۲۸۹]] - با تنظیم تاریخ رسمی کشور بر اساس گاه‌شماری هجری شمسی، استفاده از تقویم هجری قمری ممنوع شد.<ref>[http://www.farhanggoftego.com/MahiGhermez.html مقاله‌ای از دکتر شاهین سپنتا]</ref>
* [[۱۸۲۸ (میلادی)|۱۸۲۸]] - امضای [[عهدنامه ترکمنچای]] بین [[ایران]] و [[روسیه]].
* [[۱۹۲۱ (میلادی)|۱۹۲۱]] - با '''[[کودتای سوم حوت ۱۲۹۹|کودتای رضاخان]]''' [[تهران]] به اشغال قوای [[قزاق]] درآمد، [[سید ضیاءالدین طباطبایی]] [[نخست وزیر]] و [[رضا خان وزیر جنگ]] و فرمانده کل قوا شد. (۱۲۹۹ شمسی)
خط ۳۶:
* [[۱۹۶۶ (میلادی)|۱۹۶۶]] - [[ایران]] – جمعیت ایران ۲۴٬۸۷۲٬۰۰۰ میلیون نفر است که ۹٬۳ میلیون شهرنشین و ۱۵٬۵ میلیون نفر روستا نشین هستند.
* [[۱۹۷۶ (میلادی)|۱۹۷۶]] - [[داکار]] – [[شهبانو]] از [[سنگال]] دیدن می‌کند. نخستین سنگ بنای یک پالایشگاه نهاده می‌شود.
* [[۱۳۶۳ (خورشیدی)|۱۳۶۳]] - تأسیس [[سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)]]
* [[۱۳۳۱ (خورشیدی)|۱۳۳۱]] ‐ توطئه کشتن [[محمد مصدق]] نخست‌وزیر ایران{{مدرک}}
* [[۱۸۱۳ (میلادی)|۱۸۱۳]] - امضای پیمان اتحاد سیاسی، نظامی میان [[روسیه]] و [[پروس|پادشاهی پروس]] بر علیه [[ناپلئون بناپارت]].
* [[۹۴۴ (خورشیدی)|۹۴۴]] - شهر [[ریو دوژانیرو]] ایجاد شد.
* [[۱۱۶۹ (خورشیدی)|۱۱۶۹]] - [[اوهایو]] به عنوان هفدهمین [[ایالت]] [[آمریکا]]، ثبت شد.
* [[۱۱۹۴ (خورشیدی)|۱۱۹۴]] - [[ناپلئون]] از تبعید گاه خود، جزیره [[البا]]، به [[فرانسه]] گریخت.
* [[۱۳۱۷ (خورشیدی)|۱۳۱۷]] - [[محمدرضا پهلوی]] برای ازدواج با [[فوزیه]]، خواهر [[ملک فاروق]] پادشاه مصر، به این کشور سفر کرد.
* [[۱۳۱۸ (خورشیدی)|۱۳۱۸]] - برای انجام [[سرشماری]] در شهر تهران، مردم شهر از خروج از خانه‌ها منع شدند. جمعیت تهران بر طبق این سرشماری ۵۴۰ هزار نفر اعلام شد.
* ۱۳۸۸ - ماهنامه ایراندخت و نشریه سینا لغو امتیاز و روزنامه اعتماد توقیف شد.
* ۱۳۸۹ - تظاهرات مردم ایران در شهرهای مختلف در داخل و خارج از کشور برای آزادسازی رهبران [[جنبش سبز]]، [[میرحسین موسوی]] و [[مهدی کروبی]]؛ این تظاهرات توسط پلیس و نیروهای لباس شخصی حکومت به خشونت کشیده شد و تعدادی از شهروندان نیز بازداشت شدند که به دلیل کمبود جا در زندان‌های حکومت آنها را به پادگان‌های نظامی منتقل کردند در این تظاهرات کسی کشته نشد.
* [[۱۷۹۲ (میلادی)|۱۷۹۲]] - تصرف [[رم|شهر رم]] توسط سربازان [[مردم فرانسوی|فرانسوی]].
* [[۱۳۲۱ (خورشیدی)|۱۳۲۱]] - '''شیوع بیماری''' [[تیفوس]] در تهران به دلیل وخامت وضع زندگی مردم هنگام اشغال نظامی [[ایران]] در [[جنگ جهانی اول]]
* ۱۳۸۸ - بازداشت [[جعفر پناهی]].
* ۱۳۸۸ - محمد ولیان فعال دانشجویی دانشگاه دامغان به اعدام محکوم شد.
خط ۵۳:
* [[۱۹۵۹ (میلادی)|۱۹۵۹]] - [[تهران]] - به آگاهی [[مسکو]] رساند پاراگراف ششم [[قرارداد ۱۹۲۱]] که بر اساس آن نیروهای [[شوروی]] می‌توانند در شرایط ویژه‌ای وارد خاک ایران شوند دیگر اعتبار ندارد.
* [[۲۰۰۹ (میلادی)|۲۰۰۹]] - برگزاری اجلاس شرم‌الشیخ در جهت کمک به آسیب‌دیدگان [[جنگ غزه ۲۰۰۸ - ۲۰۰۹|جنگ غزه]] در [[مصر]].
* [[۱۳۲۴ (خورشیدی)|۱۳۲۴]] - [[محمد مصدق|دکتر محمد مصدق]]، نمایندهٔ تهران در [[مجلس شورای ملی]]، شدیداً به [[شوروی]] که حاضر به خارج ساختن نیروهایش از ایران نمی‌شد، اعتراض کرد.
* [[۱۳۲۹ (خورشیدی)|۱۳۲۹]] - اجتماعات مردم تهران برای [[ملی‌شدن صنعت نفت]] و لغو قرارداد نفت با انگلستان، گسترش یافت.
* [[۱۸۴۵ (میلادی)|۱۸۴۵]] - پذیرش [[فلوریدا]] به عنوان ۲۷مین ایالت آمریکا.
* [[۱۸۵۷ (میلادی)|۱۸۵۷]] - دومین [[جنگ تریاک]] و اعلان جنگ [[فرانسه]] و [[بریتانیا]] علیه [[چین]].
خط ۶۵:
* [[۱۹۶۱ (میلادی)|۱۹۶۱]] - به پادشاهی رسیدن '''[[حسن دوم]]''' در مراکش.
* ۱۳۶۳ - انجام سومین '''عملیات هوایی عراق''' برای نابودی [[نیروگاه اتمی بوشهر]].
* [[۱۳۵۷ (خورشیدی)|۱۳۵۷]] ‐ تأسیس '''[[کمیته امداد امام خمینی]]''' به دستور [[سید روح‌الله خمینی]].
* [[۱۹۷۵ (میلادی)|۱۹۷۵]] - قرارداد صلح الجزایر بین ایران و [[عراق]] امضا می‌شود. [[معاهده ۱۹۷۵ الجزایر]] قراردادی میان کشورهای [[ایران]] و [[عراق]] است که خط مرزی ایران و عراق را تعیین می‌کند. [[شاه]] و [[صدام حسین]] بر سر خط مرزی جنوب دو کشور به توافق می‌رسند. از این پس خط تالوگ دهانه [[دجله]] را بین دو کشور تقسیم خواهد نمود. این خط از ژرف‌ترین نقطه [[اروندرود]] می‌گذرد
* [[۱۹۶۴ (میلادی)|۱۹۶۴]]- تهران - '''[[حسنعلی منصور]]''' نخست وزیر می‌شود.
خط ۷۱:
* [[۱۹۱۱ (میلادی)|۱۹۱۱]] - [[روز جهانی زن]] را '''[[کلارا زتکین]]''' در [[کپنهاگ]] اعلام می‌کند.
* [[۵۵۱ (خورشیدی)|۵۵۱]] - ساخت تالار جدیدی در [[کاخ سلطنتی تیسفون]] که به نام [[طاق کسرا]] شهرت یافت، به پایان رسید.
* [[۱۲۹۶ (خورشیدی)|۱۲۹۶]] - گروهی از مردم تهران در [[میدان توپخانه]] اجتماع کردند و بر ضد انگستان و [[موافقتنامه سن‌پترزبورگ، ۱۹۰۷ میلادی|موافقتامهٔ تقسیم ایران]] شعار دادند.
* [[۱۳۸۷ (خورشیدی)|۱۳۸۷]] - نایب قهرمانی تیم کشتی آزاد ایران در مسابقات جام جهانی کشتی تهران با شسکت مقابل تیم کشتی آذربایجان.
* [[۱۱۱۴ (خورشیدی)|۱۱۱۴]] - قراردادی بین [[نادر شاه]] و کشور [[روسیه]] در نزدیکی شهر [[گنجه]] امضاشد، و عقب‌نشینی نیروهای روسیه از [[باکو]] رخ‌داد.
* [[۱۱۸۳ (خورشیدی)|۱۱۸۳]] - مراسم رسمی قرارداد [[خرید لوئیزیانا]] در [[سنت‌لوئیس]] جهت انتقال مالکیت اراضی از [[فرانسه]] به [[آمریکا]] برگزارشد.
* [[۱۱۹۳ (خورشیدی)|۱۱۹۳]] - ارتش [[ناپلئون بناپارت]] در [[نبرد لائون]] شکست‌خورد.
* [[۱۲۵۵ (خورشیدی)|۱۲۵۵]] - [[الکساندر گراهام بل]] اولین مکالمه تلفنی را با گفتن جمله «آقای واتسن بیایید اینجا، می‌خواهم شما را ببینم» با موفقیت انجام‌داد.
* [[۱۳۰۱ (خورشیدی)|۱۳۰۱]] - [[ماهاتما گاندی]] به جرم برهم زدن امنیت در [[هند]] دستگیر و به ۶ سال زندان محکوم‌شد، ولی پس از دو سال برای انجام جراحی [[آپاندیسیت]] آزادشد.
* [[۱۳۱۲ (خورشیدی)|۱۳۱۲]] - [[زمین‌لرزه]]ای در [[لانگ بیچ]] [[کالیفرنیا]] ۱۱۵ کشته و ۴۰ میلیون دلار خسارت برجای‌گذاشت.
* ۱۳۲۴ - نیروی هوایی ارتش آمریکا شهر [[توکیو]] را با [[بمب آتش‌زا]] بمباران کرد که بر اثر آن بیش از یکصدهزار نفر که اغلب آنها غیرنظامی بودند کشته‌شدند.
* ۱۳۳۱ - [[فولخنثیو باتیستا ثالدیوار]] با انجام یک [[کودتا]]ی موفقیت‌آمیز خود را رئیس‌جمهور [[کوبا]] نامید.
* [[۱۳۵۶ (خورشیدی)|۱۳۵۶]] - ستاره‌شناسان، [[حلقه‌های اورانوس]] را کشف‌کردند.
* [[۱۷۳۵ (میلادی)|۱۷۳۵]] - عقد قراردادی بین [[نادر شاه]] و کشور [[روسیه]] در نزدیکی شهر [[گنجه]]، و عقب‌نشینی نیروهای روسیه از [[باکو]]
* [[۱۸۰۴ (میلادی)|۱۸۰۴]] - برگزاری مراسم رسمی قرارداد [[خرید لوئیزیانا]] در [[سنت‌لوئیس]] جهت انتقال مالکیت اراضی از [[فرانسه]] به [[آمریکا]]
خط ۹۱:
* [[۱۹۵۲ (میلادی)|۱۹۵۲]] - [[فولخنثیو باتیستا ثالدیوار]] با انجام یک [[کودتا]]ی موفقیت‌آمیز خود را رئیس‌جمهور [[کوبا]] نامید
* [[۱۹۷۷ (میلادی)|۱۹۷۷]] - ستاره‌شناسان [[حلقه‌های اورانوس]] را کشف‌کردند
* [[۱۲۹۰ (خورشیدی)|۱۲۹۰]] - انتشار '''[[روزنامه بخارای شریف]]''' نخستین روزنامهٔ فارسی [[آسیای میانه]] در [[بخارا]].
* [[۱۳۷۹ (خورشیدی)|۱۳۷۹]] - ثبت [[سد کریت]] در فهرست آثار باستانی ایران.
* ۱۳۷۹ - تخریب [[تندیس‌های بودا در بامیان]] توسط رژیم [[طالبان]] در [[افغانستان]]<ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/afghanistan/story/2005/03/050311_v-bamyian-budha.shtml بوداهای بامیان چگونه به خاک نشست، تارنمای بی‌بی‌سی فارسی، نوشتۀ ستار سعیدی، ۱۱ مارس ۲۰۰۵]</ref>
* [[۵۱۵ (پیش از میلاد)]] - ساخت [[نیایشگاه اورشلیم]] به پایان رسید.
* [[۱۲۹۲ (خورشیدی)|۱۲۹۲]] - قانون‌گذاران [[استرالیا]]، به طور رسمی، نام پایتخت آینده خود را [[کانبرا]] گذاشتند.
* [[۱۲۹۷ (خورشیدی)|۱۲۹۷]] - شهر [[مسکو]]، بار دیگر به عنوان پایتخت کشور [[روسیه]]، معرفی شد.
* [[۱۳۰۹ (خورشیدی)|۱۳۰۹]] - [[ماهاتما گاندی]]، راه‌پیمایی ۲۰۰ مایلی‌ای، معرف به [[راه‌پیمایی نمک]] را، در اعتراض به حق انحصاری [[انگلستان]] در تصفیه و فروش [[نمک]]، رهبری کرد.
* [[۱۳۴۵ (خورشیدی)|۱۳۴۵]] - [[محمد سوهارتو]]، در کودتایی، با محاصره و دستگیری [[احمد سوکارنو]]، [[رئیس‌جمهور]] جدید [[اندونزی]] شد.
* [[۱۳۴۷ (خورشیدی)|۱۳۴۷]] - کشور [[موریس]] استقلال خود را بدست آورد.
* [[۱۳۷۳ (خورشیدی)|۱۳۷۳]] - [[کلیسای انگلیس]]، برای اولین بار زنی را به عنوان [[کشیش]] تعیین کرد.
* [[۱۳۷۸ (خورشیدی)|۱۳۷۸]] - سه عضو دیگر [[پیمان ورشو]]، یعنی کشورهای [[جمهوری چک]]، [[مجارستان]] و [[لهستان]]، به سازمان [[ناتو]] پیوستند.
* [[۱۳۸۲ (خورشیدی)|۱۳۸۲]] - [[زوران جینجیچ]]، نخست وزیر [[صربستان]]، در شهر [[بلگراد]] ترور شد.
== مناسبت‌ها ==
خط ۱۳۴:
== زادروزها ==
=== خورشیدی ===
* [[۸۹۲ (خورشیدی)|۸۹۲]] - '''[[شاه تهماسب یکم]]''' در روستای [[شهاباد]] [[اصفهان]].
* [[۱۲۵۶ (خورشیدی)|۱۲۵۶]] - [[رضا شاه]]
* ۱۳۰۱ - '''[[مرتضی حنانه]]'''، (۱۳۰۱ - [[۱۳۶۸ (خورشیدی)|۱۳۶۸]]) [[موسیقی‌دان]] و [[آهنگساز]] [[ایرانی‌ها|ایرانی]].
* [[۱۳۰۳ (خورشیدی)|۱۳۰۳]] - [[امیرحسین آریان‌پور]]، نویسنده، فرهنگ‌نویس، مترجم. (درگذشت
* [[۱۳۰۵ (خورشیدی)|۱۳۰۵]] - [[سیاوش کسرایی]]، شاعر ایرانی
* [[۱۳۰۸ (خورشیدی)|۱۳۰۸]] - [[بیژن ترقی]]، شاعر و ترانه‌سرای [[ایرانی‌ها|ایرانی]].
* ۱۳۱۲ - [[یوری گاگارین]] نخستین [[فضانورد]] جهان
* [[۱۳۱۶ (خورشیدی)|۱۳۱۶]] - [[بهروز وثوقی]]، بازیگر ایرانی پر سابقه و سرشناس سینما و تئاتر [[ایرانی‌ها|ایرانی]].
* ۱۳۱۸ - '''[[بهمن رجبی]]'''، نوازنده تنبک و مؤلف موسیقی [[ایرانی‌ها|ایرانی]].
* [[۱۳۲۰ (خورشیدی)|۱۳۲۰]] - '''[[میرحسین موسوی]]'''، [[سیاست‌مدار]]، [[نقاش]] و [[معمار]] [[ایرانی‌ها|ایرانی]]<ref>[//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/6/67/Mosavi.jpg تصویر شناسنامه مهندس موسوی]</ref>
* [[۱۳۲۶ (خورشیدی)|۱۳۲۶]] - '''[[مجید انتظامی]]'''، [[آهنگساز]] و نوازنده [[ابوا]] [[ایرانی‌ها|ایرانی]].
* ۱۳۳۵ - '''[[محمد خردادیان]]'''
* [[۱۳۴۹ (خورشیدی)|۱۳۴۹]] - [[حسن محمودی]]؛ روزنامه‌نگار و منتقد ادبی ایرانی.
* [[۱۳۶۷ (خورشیدی)|۱۳۶۷]] - '''[[عالیه صبور]]''' دکترای [[متالورژی]] و جوان‌ترین استاد دانشگاه در جهان.
خط ۲۰۵:
* [[۱۲۳۵ (شمسی)|۱۲۳۵]] - [[نیکلای ایوانویچ لباچفسکی]]، [[ریاضی‌دان]] روس
* [[۱۹۴۵ (میلادی)|۱۹۴۵]] - '''[[آلکسیی نیکالایویچ تالستوی]]'''، {{به روسی|Алексей Николаевич Толстой}}[[شاعر]] و [[رماننویس]][[روس]]
* [[۲۰۰۴ (خورشیدی)|۲۰۰۴]] - '''[[ویجای آناند]]'''، کارگردان هندی
* ۲۰۰۴ - '''[[کارل اندرسون]]'''، خواننده آمریکایی
* [[۱۸۵۶ (میلادی)|۱۸۵۶]] - '''[[نیکلای ایوانویچ لباچفسکی]]''' ریاضی‌دان [[روس]].
* [[۲۰۰۱ (میلادی)|۲۰۰۱]] - '''[[کلود شانون]]''' ریاضی‌دان [[آمریکایی‌ها|آمریکایی]] و پدر [[نظریه اطلاعات]].
* [[۱۳۷۷ (خورشیدی)|۱۳۷۷]] - [[ابوالحسن ابتهاج]] بانکدار و از رؤسای [[سازمان برنامه]]
* [[۱۳۳۴ (خورشیدی)|۱۳۳۴]] - '''[[علی اکبر دهخدا]]'''، ([[۱۲۵۷ (خورشیدی)|۱۲۵۷]] - ۱۳۳۴) نویسنده و پژوهشگر ایرانی.
* [[۱۳۵۲ (خورشیدی)|۱۳۵۲]] - '''[[حسین تهرانی]]'''، (۱۲۹۰–۱۳۵۲) نوازنده تنبک [[ایرانی‌ها|ایرانی]].
* [[۱۳۷۱ (خورشیدی)|۱۳۷۱]] - '''[[هاشم آملی]]'''، ([[۱۲۷۸ (خورشیدی)|۱۲۷۸]] - ۱۳۷۱) مرجع تقلید [[ایرانی‌ها|ایرانی]].
* ۱۳۸۹ - '''[[عباس امیری]]'''، (۱۳۲۹–۱۳۸۹) بازیگر سینما و تلویزیون [[ایرانی‌ها|ایرانی]]
* ۱۳۸۸ - [[فرمان بهبود]]، نوازنده و مدرس [[پیانو]].
* [[۱۹۹۸ (میلادی)|۱۹۹۸]] - [[آلیس ریوا]]، نویسنده سوئیسی و [[فمنیست]]
* ۱۳۰۸ ‐ [[احمدشاه قاجار]]، آخرین شاه [[سلسله قاجار]] (زاده [[۱۲۷۶ (خورشیدی)|۱۲۷۶]]){{مدرک}}
* ۱۳۸۹ - [[مهری ودادیان]]، بازیگر سینما و تلویزیون ایرانی.
* [[۱۸۶۹ (میلادی)|۱۸۶۹]] - '''[[آلفونس دولامارتین]]''' [[شاعر]]، [[نویسنده]] و [[سیاست‌مدار]] [[فرانسه|فرانسوی]].
خط ۲۳۱:
* [[۱۹۹۹ (میلادی)|۱۹۹۹]] - '''[[گرهارد هرتزبرگ]]'''، فیزیکدان و دانشمند [[شیمی فیزیک]] آلمانی و برنده [[جایزه نوبل شیمی]]
* [[۱۸۳۲ (میلادی)|۱۸۳۲]] - '''[[ژان فرانسوا شامپولیون]]''' [[دانشمند]]، [[زبان‌شناس]] و [[شرق‌شناس]] [[مردم فرانسوی|فرانسوی]].
* ۱۳۴۵ ‐ '''[[محمد مصدق]]'''، دولت‌مرد و نخست‌وزیر ایرانی (زادهٔ [[۱۲۶۱ (خورشیدی)|۱۲۶۱]]).<ref name="mosadegh">[http://www.assaluyeh.com/articles.php?190-fa محمد مصدق و ملی شدن صنعت نفت]</ref>
* [[۱۹۶۶ (میلادی)|۱۹۶۶]]- '''[[آنا آخماتووا]]'''، با نام اصلی ''آنا آندریوا گورنکو'' {{به روسی|А́нна Ахма́това، نام واقعی А́нна Андре́евна Горе́нко}} {{رچ}} ([[۱۸۸۹ (میلادی)|۱۸۸۹]]-[[۱۹۶۶ (میلادی)|۱۹۶۶]]) [[شاعر]] [[روس]].
* ۱۳۲۹ - ترور سپهبد [[حاجیعلی رزم‌آرا]]، نخست‌وزیر [[محمدرضا پهلوی|محمدرضا شاه پهلوی]] به دستور [[نواب صفوی]].<ref>[http://www.irdc.ir/article.asp?id=97 مرکز اسناد انقلاب اسلامی]</ref>
* [[۱۲۷۵ (خورشیدی)|۱۲۷۵]] - [[سید جمال‌الدین اسدآبادی]]، متفکر سیاسی
* [[۱۹۸۹ (میلادی)|۱۹۸۹]]- '''[[رابرت مپل‌تورپ]]'''، عکاس [[آمریکایی‌ها|آمریکایی]].
* [[۱۳۶۰ (خورشیدی)|۱۳۶۰]] - '''[[تاج‌الملوک|تاج‌الملوک آیرُملو]]''' معروف به «ملکه مادر» دومین همسر رضاشاه پهلوی (زادروز
* [[۱۷۶۰ (میلادی)|۱۷۶۰]] - '''[[کریستف گراپنر]]'''، آهنگساز آلمانی (زادهٔ [[۱۳ ژانویه]] [[۱۶۸۳ (میلادی)|۱۶۸۳]])
* ۱۳۲۴ ‐ [[احمد کسروی]]، تاریخ‌نویس و پژوهشگر ایرانی. به قتل رسید.
* [[۱۳۰۴ (خورشیدی)|۱۳۰۴]] - [[ایرج میرزا]]، شاعر و طنزپرداز معاصر [[ایران]].
* ۱۳۷۸ - [[یهودی منوهین]]، نوازندهٔ [[ویولن]] و [[ویولا]] مشهور [[آمریکا]].
* ۱۳۸۲ - [[زوران جینجیچ]]، نخست وزیر [[صربستان]].
* ۱۳۸۲ - [[هاوارد فاست]]، نویسندهٔ مشهور [[آمریکایی‌ها|آمریکایی]]
* [[۱۳۹۰ (خورشیدی)|۱۳۹۰]] - '''[[سیمین دانشور]]'''، [[نویسنده]]، [[شاعر]]، [[ترجمه|مترجم]] ایرانی و همسر [[جلال آل‌احمد]] (زاده
== جستارهای وابسته ==
| |||