محمد بن حمزه فناری: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
H.mahdavi (بحث | مشارکت‌ها)
H.mahdavi (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
{{بدون پانویس}}
'''محمد بن حمزه فناری''' (زادهٔ ۷۵۱ قمری در [[روم]] - درگذشته ۸۳۴ قمری در بروسا)، معروف به '''ابن فناری'''؛ فرزند حمزه ابن محمد ابن محمد از علمای بزرگ [[عثمانی]] در قرن نهم هجری است و در آن دوران در علوم متداول زمانهٔ خود از جمله هیئت، قراءات، معانی، بیان، فلسفه و عرفان، سرآمد بود.<ref name = sr1>[https://jhic.ut.ac.ir/article_62223_c9f324bd03a8b4e687f7e2558d7bd3aa.pdf از تقابل تا تعامل: بررسی تحلیلی مناسبات یلدرم بایزید و مَدْرسیان؛ مهدی عبادی]</ref>
 
== زندگی ==
ابن فناری پس از آموختن مقدمات، برای ادامه تحصیل به [[مصر]] رفت و پس از چند سال به پایتخت عثمانیان درآن دوره (شهر بروسا در جنوب شرقی [[دریای مرمره]]) بازگشت.
در این دوران وی نزد امپراتور عثمانی - یلدرم بایزید- تقرب یافت و به منصب قضاوت در بروسا گمارده شد. او همچنین به عنوان مشاور سیاسی دربار [[عثمانی]] نیز فعالیت داشت.
با مرگ یلدرم بایزید و رقابت و درگیری شاهزادگان عثمانی برای دست یافتن بر تخت سلطنت، عملاً دوره‌ای از فترت بر حکومت عثمانی حاکم شد و مدارس نیز از بیدادگری‌های سپاهیان تیمور برکنار نماندند؛ در حملهایحمله ای که به بروسه، پایتخت و مهم‌ترین مرکز علمی ـ مدرسی عثمانی صورت گرفت، مدارس مورد تعرض قرار گرفتندو تعدادی از مدرسان از جمله، ابن فناری به اسارت درآمدند و نزد تیمور فرستاده شدند. اگر چه ابن فناری، دعوت امیر گورکانی را برای حضور در دربار وی را نپذیرفت، اما تعدادی از مدرسمامدرسان برجسته، از جمره شمس الدینجمله محمد جزری به ناچار درخواست تیمور را پذیرفتند.<ref name = sr1>[https://jhic.ut.ac.ir/article_62223_c9f324bd03a8b4e687f7e2558d7bd3aa.pdf از تقابل تا تعامل: بررسی تحلیلی مناسبات یلدرم بایزید و مَدْرسیان؛ مهدی عبادی؛ صفحه 50عبادی]</ref>
 
== کتاب‌شناسی ==
خط ۴۴:
شهرت علمی ابن فناری در زمینه عرفان نظری است. وی علم عرفان نظری را به درجه‌ای رساند که حتی کسانی که واجد شهودهای عرفانی نیستند نیز بتوانند در مورد مبانی آن تحقیق و آثار علمی تولید کنند.
از بررسی آثار وی بر می‌آید که به ظاهر خود او دارای مکاشفه‌ها و شهودهای عرفانی نبوده است.<ref>مبانی و اصول عرفان نظری، سید یدالله یردان پناه، صفحهٔ ۵۰</ref>
از جهتی کار او و صائن الدین ترکه اصفهانی بازگشتی به تبیین‌ها و اصطلاحات عرفانی قرن هفتم فرغانی شمرده می‌شود که در قرن هشتم کاشانی و قیصری تا حدی از آنها غفلت کرده بودند.<ref>حکمت عرفانی، علی امینی نژاد، صفحه‌هایصفحه‌ ۲۰۲ و ۲۰۳۵۰</ref>
معروف‌ترین اثر وی که قرن‌ها کتاب درسی حوزه‌های عرفانی بوده است، [[مصباح الانس]] است.
وی در این کتاب مفتاح الغیب صدرالدین قونوی را شرح داده است و از اقوال و آرای عرفای برجسته همچون [[ابن عربی]]، [[جندی]] و در درجه اول [[قونوی]] و [[فرغانی]] استفاده‌های فراوان می‌برد. از این جهت این کتاب دروازه‌ای برای راهیابی و آشنایی با بسیاری از آثار درجه اول عرفانی است.<ref>آشنائی با مجموعه عرفان اسلامی، علی امینی نژاد، صفحهٔ ۱۹۱</ref>