امپراتوری آشور: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
←‏امپراتوری قدیم آشور: پیروزی دوباره بابلی‌ها
Rezabot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات ردهٔ همسنگ (۳۰) +مرتب+تمیز (۱۴.۹ core): + ۵ رده
خط ۱۲۰:
== امپراتوری قدیم آشور ==
 
دولت آشور دولت مهمی بود که در [[خاورمیانه]] قدیم تشکیل شد و در آغاز تابع [[تمدن بابل|بابل]] بود. در سال ۱۸۰۰ پ.م فرمانروایان اولیه آشوری شهرهای آشور، [[نینوا]] و [[اربیل]] را متحد کردند و سلسله‌های پادشاهی آشور بعد از سال ۱۴۲۰ پ.م شکل گرفتند. آشور حدود هزار سال دوام کرد. آشوری‌ها چون سرزمینشان مانند بابل حاصلخیز نبود باج گیری و دست اندازی به سرزمین‌های دیگر را در پیش گرفتند. نتیجتاً دولت آشور یک دولت حرفه‌ای جنگجو و متجاوز شد.{{سرخطسخ}} بزرگترین پادشاه این دوره [[تیگلات پالسر اول]] است که فتوحات زیادی در ایران و بابل انجام داد. اما پس از مدتی بابل دوباره موفق شد آشور را مطیع خود کند.<ref>{{یادکرد کتاب| نام خانوادگی=پیرنیا|نام=حسن|عنوان=تاریخ ایران باستان|سال=۱۳۹۱|ناشر=موسسه انتشارات نگاه|مکان=تهران|شابک=۹۷۸-۹۶۴-۳۵۱-۱۹۲-۰}}</ref>از وقایع مهم این دوره پیدا شدن قومی صحراگرد و تازه نفس از عربستان بود که آشور و بابل را تحت فشار قرار دادند، این مردمان در تاریخ به [[آرامی‌ها]] مشهور هستند.<ref>{{پک|پیرنیا|۱۳۹۱|ک=تاریخ ایران باستان|ج=۱|ص=۱۱۷}}</ref>
 
== امپراتوری میانه آشور ==
شهر آشور اولین پایگاه آشوری‌ها به‌شمار می‌آید و توسعه قدرت آنان از همین شهر آغاز شد، به طوری‌که [[امپراتوری میانه آشور]] را بنیاد نهادند و گستره قدرت آشوری‌ها در زمان فرمانروایی [[نیکولته نیتورتا]] (۱۲۰۷ - ۱۲۴۴پ. م) به منتهای اوج خود رسید و آشوری‌ها حاکم مطلق سراسر [[میانرودان]] شدند. و حدود کشور از خاور و غرب توسعه یافت و لبنان و سوریه و فلسطین و مصر امروزی در تصرف آشوریان بود.
بزرگترین پادشاه این دوره [[آشور بانیپال]] است که توانست مرزهای آشور را تا حدود پادشاهی [[تیگلات پالسر اول]] گسترش بدهد.<ref>{{پک|پیرنیا|۱۳۹۱|ک=تاریخ ایران باستات|ص=۱۱۸}}</ref>{{سرخطسخ}}اگر چه آشور در این دروه قویترین حکومت غرب آسیا بود اما پس از مدتی قومی شمالی(ساکن ارمنستان کنونی) بر دولت آشور قیام کردند و دولت آرارات یا وان را پایه‌گذاری کردند، پس از این شورش اقوام دیگر تحت حکومت اشور از اطاعت دولت آشور سرباز زدند و در نهایت شورشی در آشور این دوره را به پایان رسانید.<ref>{{پک|پیرنیا|۱۳۹۱|ک=تاریخ ایران باستان|ص=۱۱۷}}</ref>
 
== امپراتوری نو آشوری ==
 
پس از امپراتوری «میانه آشور» قدرت آشوری‌ها رو به سستی گذاشت، به طوری‌که تا دو یا سه سده پس از امپراتوری «میانه آشور» توسط اقوام بی‌تمدن مورد دست درازی و غارت قرار گرفتند، تا اینکه به مرور به خودباوری رسیدند و جان دوباره گرفتند و درست در همین زمان بود که عظمت و شکوه گذشته شکوفا شد و تمدن [[میانرودان]] شکل گرفت. بزرگترین پادشاه این دوره [[تیگلات پالسر چهارم]] است که ابتدا به بابل لشکرکشی کرد که موفق شد بابلی ها و کلدانی‌ها را شکست بدهد، سپس به قسمت‌های شمالی لشکرکشی کرد که توانست قسمت‌های جنوبی سرزمین آرارات را ضمیمه آشور بکند ولی موفق به فتح پایتخت آن نشد.<ref>{{پک|پیرنیا|۱۳۹۱|ک=تاریخ ایران باستان|ص=۱۱۷}}</ref>
{{تمدنهای باستانی آسیای غربی}}
[[ویل دورانت]] در [[تاریخ تمدن]] خود می‌گوید: حکومت آشور بنی‌پال که بر منطقه وسیع [[آشور]]، [[تمدن بابل|بابل]]، [[ارمنستان]]، سرزمین [[ماد]]، [[فلسطین]]، [[سوریه]]، [[فنیقیه]]، [[سومر]]، [[عیلام]] و [[مصر]] سایه انداخته بود، بدون تردید یکی از بزرگ‌ترین سازمان‌های اداری بود که جهان مدیترانه یا خاور نزدیک تا آن زمان به خود دیده بود و تنها [[حمورابی]] و [[نخوطمس سوم]] بودند که قبل از آن بدین‌گونه دستگاه اداری، آن هم نه شبیه به آن، نزدیک شده بودند و تنها پس از آن، دستگاه اداری [[هخامنشی]] پیش از حمله اسکندر بود که توانست با آن برابری کند.
خط ۱۳۸:
با نزدیک شدن زمان نبرد یک اسب اضافی یا یدکی نیز به عقب آن بسته می شد.ارابه سبک معمولاً دو خدمه داشت،یکی راننده و دیگری کماندار یا نیزه افکن،اما پس از فرن نهم فرد سومی نیز با یک یا دو سپر برای تقویت عقب ارابه افزوده شد.این ارابه ها تکان و شوک شدیدی در مرکز حمله ایجاد می کرد، تاکتیکی که ارزش حمله پیاده نظامی در نبرد باز را کاهش می داد،یا در جناحین در مانورهای محاصره هماهنگ با سواره نظام به کار می رفت.<ref>کتاب آشورشناس د.ج وایزمن به نام جنگ در جهان باستان</ref><ref>کتاب امپراتوری ایران،دان ناردو،مرتضی ثاقب فر</ref>
== خصایص آشوری‌ها ==
از خصایص آشوری‌ها بی رحمی و شقاوت آن‌ها نسبت به دشمنان بود. علت آن را باید دو چیز دانست، آشوری‌ها اعتقاد داشتن بی‌رحمی و شقاوت با دشمنان مورد رضایت خداوند است و ثواب دارد، چنانچه یکی از پادشاهان آشور به دست خود اسرا را کور می‌کرد و این کار را مورد پسند خدایان می‌دانست. آشوری‌ها چون جمعیت کمی داشتند برای از دست ندادن سرزمین‌های تحت حاکمیتشان که بعدها وسعت زیادی پیدا کرد متوسل به کارهایی می‌شدند که ملل مغلوب را ضعیف و در برخی موارد نابود می‌کردند.<ref>{{پک|پیرنیا|۱۳۹۱|ک=تاریخ ایران باستان|ص=۱۱۵}}</ref>
 
== جستارهای وابسته ==
خط ۱۵۸:
 
== منابع ==
* {{یادکرد کتاب| نام خانوادگی=پیرنیا|نام=حسن|عنوان=تاریخ ایران باستان|سال=۱۳۹۱|ناشر=موسسه انتشارات نگاه|مکان=تهران|شابک=۹۷۸-۹۶۴-۳۵۱-۱۹۲-۰}}
{{پانویس}}
* [http://www.crystalinks.com/assyria.html assyria]
* [http://ancientneareast.tripod.com/Assyria_Subartu.html Ancient Assyria]
خط ۱۷۰:
 
[[رده:۶۱۲ (پیش از میلاد)]]
[[رده:آسیا در سده نهم (پیش از میلاد)]]
[[رده:آسیا در سده هشتم (پیش از میلاد)]]
[[رده:آسیا در سده هفتم (پیش از میلاد)]]
[[رده:آشور]]
[[رده:ایالت‌ها و قلمروهای بنیان‌گذاری‌شده در سده ۱۰ (پیش از میلاد)]]
سطر ۱۷۶ ⟵ ۱۷۹:
[[رده:ایالت‌ها و قلمروهای منحل‌شده در سده ۷ (پیش از میلاد)]]
[[رده:بنیان‌گذاری‌ها در سده ۱۳ (پیش از میلاد) در آسیا]]
[[رده:بنیان‌گذاری‌ها در هزاره سوم (پیش از میلاد) در آسیا]]
[[رده:پادشاهی‌های پیشین آسیا]]
[[رده:تاریخ باستان ایران]]
سطر ۱۸۵ ⟵ ۱۸۹:
[[رده:کشورهای سابق در خاورمیانه]]
[[رده:مکان‌های کتاب مقدس]]
[[رده:میانرودان باستان]]
[[رده:هلال حاصل‌خیز]]