اندیجان: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
4nn1l2 (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲:
| name = اندیجان
| native_name = Andijon
| official_name = Andijan
| native_name_lang =
| settlement_type = [[فهرست شهرهای ازبکستان|شهر]]
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption = میدان [[بابر]]، اندیجان
| image_flag =
| flag_alt =
| image_seal =
| seal_alt =
| image_shield =
| shield_alt =
| nickname =
| motto =
| image_map =
| mapsize =
| map_alt =
| map_caption =
| image_map1 =
| mapsize1 =
| map_alt1 =
| map_caption1 =
| pushpin_map = Uzbekistan
| pushpin_label_position = bottom
| pushpin_mapsize = 300
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = موقعیت در نقشه ازبکستان
|latd = 40 | latm = 47 | lats = | latNS = N
|longd = 72 | longm = 20 | longs = | longEW = E
| coor_pinpoint =
| coordinates_region = UZ
| coordinates_type =
| coordinates_display = inline,title
| coordinates_footnotes =
| subdivision_type = [[فهرست کشورهای جهان|کشور]]
| subdivision_name = {{UZB}}
| subdivision_type1 = [[استان هایاستان‌های ازبکستان|استان]]
| subdivision_name1 = [[استان اندیجان|اندیجان]]
| subdivision_type2 =
| subdivision_name2 =
| subdivision_type3 =
| subdivision_name3 =
| established_title = تاسیستأسیس
| established_date =
| founder =
| seat_type =
| seat =
| government_footnotes =
| leader_party =
| leader_title = حکیم
| leader_name = Usmanov Akhmadjon Tugilovich
| unit_pref = Metric<!-- or US or UK -->
| area_footnotes =
| area_total_km2 = 76۷۶
| area_land_km2 =
| area_water_km2 =
| area_metro_km2 =
| area_urbun_km2 =
| area_water_percent =
| area_note =
| elevation_footnotes =
| elevation_m =
| elevation_max_footnotes =
| elevation_max_m =
| elevation_min_footnotes =
| elevation_min_m =
| population_footnotes =
| population_total = 379400۳۷۹۴۰۰
| population_metro =
| population_urbun =
| population_as_of = ۲۰۱۱
| population_density_km2 = auto
| population_demonym =
| population_note =
| timezone1 = UTC
| utc_offset1 = ۵+
| timezone1_DST =
| utc_offset1_DST =
| postal_code_type = [[کد پستی]]
| postal_code =۱۰۰ ۱۷۰
| area_code_type =
| area_code =۷۴ (۹۹۸)
| iso_code =
| blank_name_sec1 = کد پلاک
| blank_info_sec1 = ۶۰-۶۹۶۰–۶۹
| blank_name_sec2 =
| blank_info_sec2 =
| website = <!-- {{URL|example.com}} -->
| footnotes =
}}
'''اَندیجان''' (نام‌های دیگر: '''اندکان'''، '''اندگان''') از شهرهای [[ازبکستان]] و مرکز [[استان اندیجان]] این کشور است.
خط ۱۰۰:
پیشینه تاریخی اندیجان و رویدادهایی که در دوره پیش از اسلام بر آن گذشته با تاریخ کهن دره فرغانه درآمیخته است.
 
دربارهدربارهٔ این که [[اسلام]] چگونه به اندیجان راه یافت در منابع اسلامی آگاهی نیامده است. به نظر می‌رسد که مهاجمان [[مسلمان]] آشکارا به اندیجان لشکر نبردند و اسلام به تدریج در آنجا نفوذ کرد.
 
در [[۲۹ اوت]] [[۱۸۷۵ (میلادی)|۱۸۷۵]] که [[تاشکند]] به دست [[روس]]‌ها افتاد، مردم اندیجان هیأتی به تاشکند فرستادند و تابعیت روس‌ها را پذیرفتند. اما پذیرش تابعیت [[روسیه]] مخالفانی داشت، چنانکهچنان‌که در [[۳۰ سپتامبر]] [[۱۸۷۵ (میلادی)|۱۸۷۵]] برضد سلطه روسیه در اندیجان قیامی گسترده درگرفت. روس‌ها ناگزیر به گشودن قهرآمیز اندیجان شده، در [[۱ اکتبر]] [[۱۸۷۵ (میلادی)|۱۸۷۵]] دسته‌های نظامی خود را به اندیجان فرستادند.
 
اندیجان در زلزله‌ای که در [[۱۹۰۲ (میلادی)|۱۹۰۲]] در آن روی داد کامل ویران شد، اما به زودی بازسازی آن آغاز شد و انجام گرفت. پیوستن اندیجان به ازبکستان در سال [[۱۹۴۱ (میلادی)|۱۹۴۱]] رسمیت یافت.
خط ۱۰۹:
زبان مردم اندیجان در زمان‌های پیش از اسلام را باید در شمار [[زبان‌های ایرانی‌تبار شرقی]] قرار داد.<ref>انوشه، ۱۳۸</ref> همزمان با نفوذ [[قزاق‌ها]] و [[قراختاییان]]، [[زبان‌های ترکی|زبان ترکی]] در این منطقه گسترش یافت. پس از یورش [[مغول]]، از سده هفتم به بعد، رفته رفته بر اهمیت زبان ترکی افزوده شد. در پایان سده دهم هجری، چنانچه [[بابر]] می‌گوید:
{{نقل قول|زبان مردم اندیجان ترکی بوده و در آن حوالی کسی که ترکی نداند، یافت نمی‌شود}}
به نوشته بابر گویش ترکی اندیجانی نماینده گویش‌های فرغانه بوده است، چنانچه [[علیشیر نوایی|امیرعلی شیرنوایی]] آثار ادبی [[زبان‌های ترکی|ترکی]] خود را با این گویش آفریده است.است؛ بنابراین، گویش ترکی اندیجان در شکل گیری زبان ادبی [[ازبکی]] سهمی بسزا داشته است. در پژوهش‌های امروزی گویش اندیجانی در شمار گویش‌های [[قرلق]]، [[چگل]] و [[اویغور]] قرار می‌دهند.
 
== نام ==
خط ۱۱۸:
 
== نگارخانه ==
 
== جستارهای وابسته ==
* [[علیشیر نوایی|امیرعلی شیرنوایی]]
سطر ۱۲۵ ⟵ ۱۲۴:
== منابع ==
{{پانویس}}
* {{یادکرد |کتاب= دانشنامه ادب فارسی: ادب فارسی در آسیای میانه|نویسنده= انوشه، حسن (به سرپرستی)|ناشر =سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی|چاپ= اول (ویراست دوم)|شهر=[[تهران]] |سال=۱۳۸۰|شابک= ISBN 964-422-417-5 (جلد اول)}}
 
== پیوند به بیرون ==