سیفلیس: تفاوت میان نسخهها
[نسخهٔ بررسیشده] | [نسخهٔ بررسیشده] |
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
بدون خلاصۀ ویرایش |
Hosseiniran (بحث | مشارکتها) |
||
خط ۱۵:
| MeshID = D013587 |
}}
'''سیفلیس''' یا '''سفلیس''' {{به فرانسوی|Syphilis}} نوعی [[بیماریهای آمیزشی|بیماری آمیزشی]] است که از باکتری ''[[ترپونما پالیدوم]]'' ناشی میشود. اولین بار [[فریتز شادین]] و [[اریش هوفمان]] در سال ۱۹۰۵
سیفلیس میتواند در یکی از این چهار مرحله اولیه، ثانویه، نهفته و سوم ظاهر شود. سیفلیس اولیه از طریق ارتباط مستقیم جنسی با زخمهای عفونی شخص مبتلا به این بیماری عارض میشود. سیفلیس ثانویه به شیوههای مختلفی ظاهر میشود و علایم آن غالباً پوست، [[غشاء مخاطی]] و [[غدد لنفاوی]] را درگیر میکند. در سیفلیس نهفته عفونت با استفاده از [[سرمشناسی]] شناسایی میشود و در آن علایم بیماری مشاهده نمیشود. مرحله سوم به سه شکل دمل سیفلیسی، [[سیفلیس عصبی]] متاخر و سیفلیس قلبی–عروقی تقسیم میگردد و در یک سوم افراد آلودهای که تحت درمان قرار نمیگیرند بروز میکند. همچنین ابتلا به سیفلیس به صورت [[بیماری مادرزادی|مادرزادی]] نیز میتواند در دوران بارداری یا هنگام زایمان رخ دهد و دو سوم نوزادان سیفلیسی بدون علایم این بیماری به دنیا میآیند.
خط ۲۳:
<!--پیشگیری و درمان-->
پرهیز از تماس فیزیکی با شخص مبتلا و همچنین استفاده صحیح از [[کاندوم]] در کاهش خطر انتقال سیفلیس مؤثر است، همچنین میتوان از طریق غربالگری مادران در طول دوران بارداری و درمان کسانی که مبتلا هستند، از ابتلای نوزادان به سیفلیس مادرزادی پیشگیری کرد. سیفلیس را میتوان به طور مؤثری با [[آنتیبیوتیک]]ها درمان کرد.
بررسیها نشان میدهد که تنها در سال ۱۹۹۹، ۱۲ میلیون مورد جدید آلوده به سیفلیس مشاهده شد که بیش از ۹۰٪ آنها در [[کشورهای در حال توسعه]] زندگی میکردند. اگرچه در دهه ۱۹۴۰ به دنبال استفاده گسترده از پنیسیلین میزان ابتلا به سیفلیس کاهش چشمگیری داشت، اما پس از آغاز هزاره سوم در بسیاری از کشورها میزان ابتلا افزایش
== علایم و نشانهها ==
خط ۶۳:
== راههای انتقال ==
سیفلیس در درجه اول از طریق [[تماس جنسی]] یا در دورهٔ [[بارداری]] از مادر به [[جنین]] منتقل میشود؛ اسپیروکت قادر است تا از غشای مخاطی سالم یا پوست آسیبدیده عبور کند.<ref name=Kent08 /><ref name=ST10>{{cite journal |author=Stamm LV |title=Global Challenge of Antibiotic-Resistant Treponema pallidum |journal=Antimicrob. Agents Chemother. |volume=54 |issue=2 |pages=583–9 |year=2010 |month=February |pmid=19805553 |pmc=2812177|doi=10.1128/AAC.01095-09 |url=http://aac.asm.org/content/54/2/583.full.pdf| archiveurl = http://www.webcitation.org/6P5jOzkSb | archivedate = 25 April 2014}}</ref> بنابراین، این بیماری میتواند با [[بوسه|بوسهزدن]] بر روی محلی در نزدیکی زخم و نیز از راه دهانی، مهبلی و نزدیکی مقعدی، انتقال یابد. تقریباً ۳۰ تا ۶۰٪ کسانی که در معرض سیفلیس اولیه و ثانویه قرار میگیرند به این بیماری مبتلا میشوند.<ref name=Eye07>{{cite journal |author=Bhatti MT|title=Optic neuropathy from viruses and spirochetes |journal=Int Ophthalmol Clin |volume=47 |issue=4 |pages=37–66, ix|year=2007 |pmid=18049280 |doi=10.1097/IIO.0b013e318157202d |url=}}</ref> قابلیت عفونی شدن آن را میتوان با این واقعیت نشان داد که اگر فردی تنها با ۵۷ عدد از این موجودات واکسینه شود، ۵۰٪ امکان دارد تا مبتلا به عفونت شود.<ref name=Pri2008 /> اکثر مبتلایان جدید این بیماری در آمریکا (۶۰٪ موارد) [[مردانی که با مردان دیگر آمیزش میکنند]] بودهاند.<!-- Kent08 --> این بیماری میتواند از طریق [[فراوردههای خونی]] نیز منتقل شوند. با این حال، این مسئله در بسیاری از کشورها مورد آزمایش قرار
== تشخیص بیماری ==
خط ۷۴:
=== آزمایش مستقیم ===
با مشاهده [[میکروسکوپ|میکروسکوپی]] [[خونابه]] یک شانکر (زخم سیفلیس) در منطقهٔ آسیبدیده، نظیر [[دهانه رحم]]، آلت تناسلی مرد، مقعد یا گلو<ref name="porthealthtest" /> میتوان این بیماری را به سرعت تشخیص داد.<!-- Pri2008 --> البته، بیمارستانها همیشه تجهیزات یا اعضای باتجربه برای انجام این کار را ندارند، این در حالیست که آزمایش باید در عرض ۱۰ دقیقه بعد از گرفتن نمونه انجام شود.<!-- Pri2008 --> گزارش
== پیشگیری ==
خط ۸۱:
میتوان از طریق غربالگری مادران در طول دوران بارداری و درمان کسانی که مبتلا هستند، از ابتلای نوزادان به سیفلیس مادرزادی پیشگیری کرد.<ref name=Screening04>{{cite journal|last=Schmid|first=G|title=Economic and programmatic aspects of congenital syphilis prevention|journal=Bulletin of the World Health Organization|date=June 2004|volume=82|issue=6|pages=402–9|pmid=15356931|pmc=2622861}}</ref>
[[گروهکار خدمات پیشگیرانه در ایالات متحده]] (USPSTF) بر غربالگری جهانی همه زنان باردار به شدت تأکید دارد،<ref>{{cite journal|last=U.S. Preventive Services Task|first=Force|title=Screening for syphilis infection in pregnancy: U.S. Preventive Services Task Force reaffirmation recommendation statement|journal=Annals of internal medicine|date=19 May 2009 |volume=150|issue=10|pages=705–9|pmid=19451577}}</ref> این در حالیست که [[سازمان بهداشت جهانی]] توصیه میکند که باید همهٔ زنان در اولین بررسیهای پیش از زایمان و نیز مجدداً سه ماه بعد مورد آزمایش قرار گیرند.<ref name=Lancet11 /> اگر جواب آزمایش مثبت بود، آنها باید به همسران خود توصیه کنند که تحت درمان قرار گیرند.<ref name=Lancet11>{{cite journal|last=Hawkes|first=S|coauthors=Matin, N, Broutet, N, Low, N|title=Effectiveness of interventions to improve screening for syphilis in pregnancy: a systematic review and meta-analysis|journal=The Lancet infectious diseases|date=15 June 2011 |pmid=21683653|volume=11|issue=9|pages=684–91|doi=10.1016/S1473-3099(11)70104-9}}</ref>
البته، سیفلیس مادرزادی همچنان در کشورهای در حال توسعه شیوع دارد، چرا که در این کشورها بسیاری از زنان اصلاً از مراقبت قبل از تولد بهرهمند نیستند، و کسانی هم که از مراقبتهای قبل از تولد برخوردار هستند مورد غربالگری قرار نمیگیرند.<ref name=Screening04 /> انتقال بیماری از مادر به فرزند هنوز گاه در کشورهای توسعهیافته روی میدهد، چرا که در این کشورها کسانی که مستعد ابتلا به سیفلیس (از راه مواد مخدر و غیره) هستند، شانس کمتری نیز برای تحت مراقبت بودن در دوران بارداری در مقایسه با دیگر زنان دارند.<ref name=Screening04 /> به نظر میرسد در کشورهایی با درآمد کم یا متوسط، اقدامات صورت گرفته در جهت افزایش دسترسی مردم به انجام آزمایش، در کاهش نرخ ابتلا به سیفلیس مادرزادی نقش مؤثری
در بسیاری از کشورها سیفلیس [[بیماری گزارشدادنی]] است، از جمله [[کانادا]]،<ref>{{cite web|title=National Notifiable Diseases|url=http://dsol-smed.phac-aspc.gc.ca/dsol-smed/ndis/list-eng.php|publisher=Public Health Agency of Canada|date=5 April 2005|accessdate=2 August 2011| archiveurl = http://www.webcitation.org/6P5jQYztt | archivedate = 25 April 2014}}</ref> [[اتحادیه اروپا]]،<ref>{{cite journal|last=Viñals-Iglesias|first=H|coauthors=Chimenos-Küstner, E|title=The reappearance of a forgotten disease in the oral cavity: syphilis|journal=Medicina oral, patologia oral y cirugia bucal|date=1 September 2009 |volume=14|issue=9|pages=e416–20|pmid=19415060}}</ref> و آمریکا.<ref>{{cite web|title=Summary of Notifiable Diseases — United States, 2012 |url=http://www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/mm6153a1.htm|work=Morbidity and Mortality Weekly Report (MMWR) |publisher=Center for Disease Control|accessdate=2 May 2015| archiveurl = http://www.webcitation.org/6YDNMSoqU | archivedate = 2 May 2015}}</ref> این بدان معناست که ارائهدهندگان مراقبتهای بهداشتی لازم است به مقامات بهداشت همگانی این بیماری را اعلام کنند، به این منظور که آنها نیز به طور مطلوب اقدامهای لازم جهت آگاهسازی همسر فرد مبتلا را فراهم آورند.<ref>{{cite book|title=Brunner & Suddarth's textbook of medical-surgical nursing.|year=2010|publisher=Wolters Kluwer Health/Lippincott Williams & Wilkins|location=Philadelphia|isbn=978-0-7817-8589-1|pages=2144|edition=12th|url=http://books.google.com/books?id=SmtjSD1x688C&pg=PA2144| archiveurl = http://www.webcitation.org/6P5jRykq0 | archivedate = 25 April 2014}}</ref> همچنین پزشکان نیز میتوانند بیماران را تشویق کنند تا همسران خود را برای بهرهمندی از مراقبهای بهداشتی به مراکز بفرستند.<ref>{{cite journal|last=Hogben|first=M|title=Partner notification for sexually transmitted diseases|journal=Clinical infectious diseases: an official publication of the Infectious Diseases Society of America|date= 1 April 2007|volume=44 Suppl 3|pages=S160–74|pmid=17342669|doi=10.1086/511429}}</ref> [[مرکز مبارزه با بیماری]] توصیه میکند که مردانی که با مردان دیگر آمیزش میکنند، دست کم هر سال یک بار مورد آزمایش قرار گیرند.<ref>{{cite web|title=Trends in Sexually Transmitted Diseases in the United States: 2009 National Data for Gonorrhea, Chlamydia and Syphilis|url=http://www.cdc.gov/std/stats09/tables/trends-table.htm|publisher=[[مرکز کنترل و پیشگیری بیماری|Centers for Disease Control and Prevention]]|date=22 November 2010|accessdate=3 August 2011| archiveurl = http://www.webcitation.org/6P5jSCUxh | archivedate = 25 April 2014}}</ref>
خط ۸۹:
اولین درمان انتخابی برای سیفلیس بدون عارضه تجویز یک دوز [[بنزیلپنیسیلین|پنیسیلین جی]] به صورت تزریق عضلانی یا مصرف یک دوز خوراکی [[آزیترومایسین]] است.<ref>{{cite book|author = David N. Gilbert|title=The Sanford guide to antimicrobial therapy 2011|publisher=Antimicrobial Therapy |location=Sperryville, VA|isbn=978-1-930808-65-2|pages=22| edition = 41st|author-separator = ,|author2 = Robert C. Moellering|author3 = George M. Eliopoulos|display-authors = 3}}</ref><!-- ST10 --> [[داکسیسایکلین]] و [[تتراسایکلین]] انتخابهای جایگزین هستند؛ البته به دلیل خطر زایمان ناقص، این داروها برای زنان باردار توصیه نمیشوند.<!-- ST10 -->
[[مقاومت آنتیبیوتیکی]] در بین داروهای زیادی ایجاد
کلیندامایسین که خود گونه دیگری از آنتیبیوتیکهاست، در مواردی مقاومت بیماری در برابر این دارو نیز مشاهده
در مواردی که بیمار نسبت به پنیسیلین از خود مقاومت نشان میدهد، میتوان با افزایش دوز دارو این مقاومت را از بین برد، به همین دلیل مقاومت در برابر پنیسیسلن، برخلاف ماکرولید مسئله نگرانکنندهای نیست.<ref name=ST10 /> همچنین [[سفتریاکسون]]، که نسل سوم [[آنتیبیوتیک]] [[سفالوسپورین]] است، میتواند به اندازهٔ درمان مبتنی بر پنیسیلین مؤثر باشد.<ref name=Kent08 />
خط ۱۲۰:
{{زیرنویس نقشه|#cb0000|>۵۰۰}}
{{Multicol-end}}]]
آمار گرفته شده نشان میدهد که تنها در سال ۱۹۹۹، ۱۲ میلیون مورد جدید آلوده به سیفلیس در سراسر جهان مشاهده شد که بیش از ۹۰٪ آنها در [[کشورهای در حال توسعه]] زندگی میکردند.<ref name=ST10 /> این بیماری در طول یک سال در میان ۷۰۰٬۰۰۰ تا ۱٫۶ میلیون نفر از زنان باردار دیده شده و منجر به [[سقط خودبهخودی]]، [[مردهزایی]] و سیفلیس مادرزادی
بین قرنهای ۱۸ و ۱۹ سیفلیس در اروپا شیوع زیادی
{{multiple image
خط ۱۴۰:
طبق آمار سال ۱۳۸۷ در ایران، استانهای [[استان همدان|همدان]] و [[استان کرمانشاه|کرمانشاه]] بیشترین آمار شیوع سیفلیس را میان زنان و استان کرمانشاه بیشتری آمار را در میان مردان دارا است.<ref name=behdasht>{{یادکرد ژورنال|نام خانوادگی=علیرضا خوشدل، مهتاب نوری فرد، رضا پزشکان، عبدالرضا صلاحی مقدم|عنوان=نقشه سازی بیماریهای مهم واگیردار ایران|ژورنال=مجله بهداشت و توسعه|تاریخ=۱۲ اردیبهشت ۱۳۹۱|سال=۱۳۹۱|جلد=۱|سری=۱|شماره=۱|صفحات=۳۴|تاریخ بازبینی=۲۹ آوریل ۲۰۱۴|زبان=fa}}</ref>
بررسیهای آماری نشان میدهد که اگر سیفلیس درمان نشود، تا ۵۸ درصد احتمال مرگ فرد وجود دارد و با توجه به آمار مرگ و میر افراد بر اثر سیفلیس، میزان مرگ در مردان نسبت به زنان بیشتر بود است.<ref name=Kent08 /> شدت علائم سیفلیس در قرنهای ۱۹ و ۲۰ میلادی کمتر
== تاریخچه ==
{{اصلی|تاریخچه سیفلیس}}
[[پرونده:Rembrandt Harmensz. van Rijn 095.jpg|بندانگشتی|نقاشی [[جرارد دی لایریس]] به دست [[رامبرانت]]، حدود ۱۶۶۵–۶۷، رنگ روغن روی بوم، دی لایریس که خود نقاش و نظریهپرداز هنر بود، از سیفلیس مادرزادی رنج میبرد و این بیماری به شدت موجب تغییر شکل صورت او شده بود و در نهایت منجر به کوری وی شد.<ref>''[[موزه متروپولیتن نیویورک|The Metropolitan Museum of Art Bulletin]]'', Summer 2007, pp. 55–56.</ref>]]
خاستگاه دقیق سیفلیس مورد مناقشه است.<ref name=Kent08 />
اولین نمونههای گسترش سیفلیس در اروپا مربوط به سالهای ۱۴۹۴/۱۴۹۵ در [[ناپل]] ایتالیا، طی حمله فرانسویها به ثبت رسیدهاند.<ref name=Music08>{{cite journal|last=Franzen|first=C|title=Syphilis in composers and musicians--Mozart, Beethoven, Paganini, Schubert, Schumann, Smetana|journal=European Journal of Clinical Microbiology and Infectious Diseases |date=December 2008|volume=27|issue=12|pages=1151–7|pmid=18592279|doi=10.1007/s10096-008-0571-x}}</ref><ref name=Orgin10 /> به علت شیوع این بیماری با بازگشت سربازان فرانسوی، این بیماری به «بیماری فرانسوی» معروف شد و هنوز هم به صورت سنتی آن را به این نام میخوانند. در سال ۱۵۳۰، برای نخستین بار یک شاعر و پزشک ایتالیایی به نام [[گیرولامو فراکاستورو]] نام «سیفلیس» را برای عنوان یکی از اشعار خود به [[زبان لاتین]] به کار برد. این شعر با وزن شش ضربی داکتیلیک، شیوع این بیماری در ایتالیا را توصیف میکند.<ref>Nancy G. "Siraisi, Drugs and Diseases: New World Biology and Old World Learning," in Anthony Grafton, Nancy G. Siraisi, with April Shelton, eds. (1992). ''New World, Ancient Texts'' (Cambridge MA: Belknap Press/Harvard University Press), pages 159-194</ref> همچنین به لحاظ تاریخی این بیماری به «آبله بزرگ» نیز مشهور است.<ref name=Old05>{{cite journal|last=Dayan|first=L|coauthors=Ooi, C|title=Syphilis treatment: old and new|journal=Expert opinion on pharmacotherapy|date=October 2005|volume=6|issue=13|pages=2271–80|pmid=16218887|doi=10.1517/14656566.6.13.2271}}</ref><ref name=Euro04>{{cite journal|last=Knell|first=RJ|title=Syphilis in renaissance Europe: rapid evolution of an introduced sexually transmitted disease?|journal=Proceedings. Biological sciences / the Royal Society|date=7 May 2004|volume=271 Suppl 4|pages=S174–6|pmid=15252975|doi=10.1098/rsbl.2003.0131|pmc=1810019|issue=Suppl 4 | url =http://rspb.royalsocietypublishing.org/content/271/Suppl_4/S174.full.pdf | archiveurl = http://www.webcitation.org/6P5jVtI4G | archivedate = 25 April 2014}}</ref>
خط ۱۵۳:
=== هنر و ادبیات ===
[[پرونده:400Behandlung der Syphilis.jpg|بندانگشتی|قدیمیترین طرح پزشکی شناخته شده از افراد مبتلا به سفلیس. وین، ۱۴۹۸]]
از اولین کارهای هنری در اروپا که سعی در به تصویر کشیدن سیفلیس داشت حکاکی روی چوب «مرد سیفلیسی» اثر [[آلبرشت دورر]] است، که گفته میشود تصویر یک [[لند نکت]] ([[سرباز حرفهای]] اروپای شمالی) است.<ref>{{cite journal|last=Eisler|first=CT|title=Who is Dürer's "Syphilitic Man"?|journal=Perspectives in biology and medicine|date=10 September 2009 |volume=52|issue=1|pages=48–60|pmid=19168944|doi=10.1353/pbm.0.0065}}</ref> گفته میشود افسانهٔ ''[[زن افسونگر]]'' متعلق به قرن ۱۹ تا حدودی برگرفته از اثرات مخرب سیفلیس است و در مورد نمونههای کلاسیک آن در ادبیات میتوان به شعر ''La Belle Dame sans Merci'' اثر [[جان کیتس]] اشاره کرد.<ref>{{cite book|last=Hughes|first=Robert|title=Things I didn't know: a memoir|year=2007|publisher=Vintage|location=New York|isbn=978-0-307-38598-7|pages=346|edition=1st Vintage Book}}</ref><ref>{{cite book|last=Wilson|first=[ed]: Joanne Entwistle, Elizabeth|title=Body dressing|year=2005|publisher=Berg Publishers|location=Oxford|isbn=978-1-85973-444-5|pages=205|edition=[Online-Ausg.]}}</ref> حدود سال ۱۵۸۰، هنرمندی با نام [[یان ون در استرات]] صحنهای از مرد ثروتمندی را نقاشی کرد که با استفاده از چوب گرمسیری [[جویاک]] تحت درمان بیماری سیفلیس بود.<ref>{{cite book|last=Reid|first=Basil A.|title=Myths and realities of Caribbean history|year=2009|publisher=University of Alabama Press|location=Tuscaloosa|isbn=978-0-8173-5534-0|pages=113|url=http://books.google.com/books?id=KtT0_P-9xiAC&pg=PA113|edition=[Online-Ausg.]| archiveurl = http://www.webcitation.org/6P5jX0mWA | archivedate = 25 April 2014}}</ref> عنوان کار «آمادهسازی و استفاده از گوایاکو برای درمان سیفلیس» بود. هدف این هنرمند از کشیدن این تصویر در مجموعهای از کارهای خود آن بود که به دنیای جدید نشان دهد که چگونه درمان، هرچند بی تأثیر سیفلیس در آن دوران، دستاورد نخبگان اروپایی
=== آزمایشهای انسانی تاسکیگی و گواتمالا ===
خط ۱۶۳:
== تحقیقات ==
عوامل زیادی بیماری سیفلیس را به عنوان یک بیماری که بتوان برای آن واکسن ساخت تبدیل میکند. از آنجایی که ترپونما پالیدیوم [[پاتوژن]]ی انسانی است و در گونههای جانوری دیگر دیده نمیشود،<ref>{{cite journal|last1=Salazar|first1=Juan C.|last2=Hazlett|first2=Karsten R.O.|last3=Radolf|first3=Justin D.|title=The immune response to infection with Treponema pallidum, the stealth pathogen|journal=Microbes and Infection|date=September 2002|volume=4|issue=11|pages=1133–1140|doi=10.1016/S1286-4579(02)01638-6}}</ref> با داشتن یک واکسن به راحتی میتوان این بیماری را از بین برد.<!--<ref name="Vaccine">--> لازمه ساختن یک واکسن عوامل پیچیدهای هستند، از جمله اینکه واکسن باید توانایی جلوگیری از انتقال ترپونما پالیدیوم و همینطور HIV را داشته باشد.<!--<ref name="Vaccine">--> تاکنون پژوهشهایس در زمینه ساخت واکسن برای این بیماری انجام
{{clear}}
|