ویکی‌پدیا

استبرق: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
جز Roozitaa صفحهٔ استبرق (سرده) را به استبرق که تغییرمسیر بود منتقل کرد
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
{{برای|ازیرتیرهٔ ستبرق|استبرق (زیرتیره)}}
{{Taxobox
| name =استبرق
| color = lightgreen
| status =
| name = استبرق
| status_system =
| image =Asclepiascommon.JPG
| status_ref =
| image_width = 220px
| image = Tapuach-sdom.jpg
| image_caption =گیاه استبرق .
| image_caption =استبرق، ''Calotropis procera''
| regnum = [[گیاهان]]
| fossil_range =
| divisio = [[گیاهان گلدار]]
| regnum =[[گیاه|گیاهان]]
| classis = [[دولپه‌ای‌ها]]
| phylum =[[Magnoliophyta]]
| classis =[[دولپه‌ای‌ها]]
| ordo = [[گل‌سپاسی‌سانان]]
| familia = [[استبرقیانخرزهره‌ایان]]
| genus = [[خرک (سرده)]]
| گونه = '''''استبرق'''''
| species = '''''C. procera'''''
| نام علمیbinomial = ''Calotropis procera''
| range_map =
}}
'''استبرق''' {{علمی|Calotropis procera}} نام یک [[گونه (زیست‌شناسی)|گونه]] از [[سرده]] [[خرک (سرده)|خرک]] است.
'''استبرق ''' {{انگلیسی|Milkweed}} یا کرگ، از گیاهان دولپه‌ای می‌باشد که تا کنون بیش از ۱۴۰ [[گونه (زیست‌شناسی)|گونه]] از آن شناخته شده‌است.این گیاه از راسته [[گل‌سپاسی‌سانان]] و از [[خانواده (زیست‌شناسی)|خانواده]] [[استبرق‌سانان]] است.[[شیره]] استبرق حاوی [[آلکالوئید]]ها، [[لاتکس]] یا [[کائوچو]] و چندین ترکیب پیچیده از جمله [[کاردنولید]] {{انگلیسی|cardenolide}} می‌باشد که برخی از گونه‌های آن سمی شناخته شده‌اند.
[[کارل لینه]]<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://www.ars-grin.gov/cgi-bin/npgs/html/genus.pl?1031 |عنوان= کارل لینه|تاریخ بازدید=۱۵-۰۹-۲۰۱۱ |قالب= |اثر=}}</ref>
[[گیاه‌شناس]] و [[پزشک]] [[سوئدی‌ها|سوئدی]] و پایه‌گذار نظام امروزی طبقه‌بندی [[گیاهان]] و [[جانوران]] به دلیل استفاده‌های گوناگون دارویی استبرق این گیاه را [[اسقلبیوس]] (خدای شفای یونان) می‌نامید.
 
== منابع ==
[[گرده‌افشانی]] در این گیاه به یک روش غیر معمول انجام می‌شود. [[گرده]] بیشتر از آنکه به صورت تک دانه و چهار دانه باشند همانطور که اغلب به اتفاق گیاهان اینگونه‌اند در ساختار پیچیده ی گروهی دسته بندی می‌شود که به آن‌ها پولینیا می‌گویند. دهانه‌های یک گل که حشراتی چون [[زنبور عسل]]، [[زنبور بی‌عسل]] و [[پروانه]]ها را در خود می‌خواند، به پنج شکافی که توسط پرچم‌های یک گل درست شده‌است می‌لغزنند. پایه ی پولینیا به صورت مکانیکی به [[حشره]] متصل می‌شود در حالی که یک جفت از کیسه‌های گرده را با خود هنگامی که گرده افشان یا حشره پرواز می‌کند با خود می‌کشد. گرده افشانی توسط یک فرایند وارونه تحت تاثیر قرار می‌گیرد که در آن یکی از پولینیاها در شکاف یکی از پرچم‌ها به دام می‌افتد.
{{پانویس|چپ‌چین=بله}}
گونه ی از استبرق بذرهای خود را در فولیکول تولید می‌کند. بذرها که در ردیف‌های روی هم بنا شده‌اند که دارای رشته‌های میله‌ای شکل ابریشمی که به نام پاپوس، ابریشم یا ابریشم خام آن را می‌شناسند. فولیکول بذرها را رسیده و به دو نیم تقسیم می‌کند که هر کدام توسط تعدادی پاپوس خشک به وسیله ی وزش باد حمل می‌شوند.که نوعی [[انتشار دانه]] است.
* {{یادکرد-ویکی|پیوند =//en.wikipedia.org/w/index.php?title=Calotropis_procera&oldid=797024272|عنوان = Calotropis procera|زبان =انگلیسی|بازیابی =۱۳ سپتامبر ۲۰۱۷}}
 
== استفاده ==
در گذشته بومی‌های آمریکایی و مسافران، به علت شیرین بودن عصاره استبرق از آن بعنوان ماده شیرین کننده استفاده می‌کردند.
در [[ایالات متحده آمریکا]] در زمان جنگ جهانی دوم ۵۰۰۰ تن رشته‌های گیاهی ابریشمی استبرق برای جایگزینی [[کاپوک]] {{انگلیسی|kapok}} جمع آوری شد. رشته‌های ابریشمی گیاهی استبرق تو خالی هستند و [[موم]] دورشان را پوشانده‌است و دارای کیفیت [[عایق]] خوبی هستند.آزمایش‌های مختلف نشان داده‌اند که دارای کیفیت برتری از پرهای جوجه پرندگان در عایق بودن دارند.از بهترین رشته‌های ابریشمی بعضی از گیاهان برای طناب کشتی هم استفاده می‌شود.از [[۲۰۰۷ (میلادی)|سال ۲۰۰۷]] استبرق بطور تجاری برای استفاده در بالش‌های ضد آلرژی زا کاشته می‌شود.
 
== گونه ها ==
[[پرونده:Breakawayy.jpg|چپ|300px|بندانگشتی| پراکنده شدن دانه‌ها توسط پاپوس]]
 
برخی از گونه‌ها شناخته شده استبرق
 
{| class="wikitable"
|-
!نگاره!!نام علمی!!نام رایج
|-
| || ''[[Asclepias albicans]]'' || استبرق ساقه سپید
|-
| || ''[[Asclepias amplexicaulis]]'' || استبرق پربرگ
|-
| [[پرونده:Asclepias asperula - Antelope Horns.jpg|120px]] || ''[[Asclepias asperula]]'' || استبرق شاخ بزگوهی
|-
| [[پرونده:Asclepias sp. flowers (Marshal Hedin).jpg|120px]] || ''[[Asclepias californica]]'' || استبرق کالیفرنیا
|-
| [[پرونده:Asclepias cordifolia.JPG|120px]] || ''[[Asclepias cordifolia]]'' || استبرق برگ قلب
|-
| [[پرونده:Asclepiascryptoceras.jpg|120px]] || ''[[Asclepias cryptoceras]]'' || استبرق کمرنگ
|-
| [[پرونده:Asclepias curassavica crop.jpg|120px]] || ''[[Asclepias curassavica]]'' || استبرق گرمسیری
|-
| [[پرونده:Asclepiaseriocarpa.jpg|120px]] || ''[[Asclepias eriocarpa]] '' || استبرق پشمالو
|-
| [[پرونده:Asclepias erosa 5.jpg|120px]] || ''[[Asclepias erosa]]'' || استبرق صحرایی
|-
| || ''[[Asclepias exaltata]]'' || استبرق سیخی
|-
| [[پرونده:Asclepias fascicularis flowers 2003-06-05.jpg|120px]] || ''[[Asclepias fascicularis]]'' || استبرق برگ باریک
|-
| ''[[پرونده:Asclepias fruticosa fruits.jpg|120px]] || ''[[Asclepias fruticosa]]||استبرق آفریقایی
|-
| || ''[[Asclepias humistrata]]'' ||استبرق ماسهای
|-
| [[پرونده:Swamp Milkweed Asclepias incarnata Flowers Closeup 2800px.jpg|120px]]|| ''[[Asclepias incarnata]]'' || استبرق باتلاق
|-
| || ''[[Asclepias lanceolata]]'' || استبرق نیزهای
|-
| [[پرونده:Asclepias linaria.jpg|120px]] || ''[[Asclepias linaria]]'' || استبرق سوزنی
|-
| || ''[[Asclepias linearis]]'' || استبرق باریک
|-
| [[پرونده:Asclepiasmeadii.jpg|120px]] || ''[[Asclepias meadii]]'' ||استبرق مید
|-
| [[پرونده:Asclepias nyctaginifolia.jpg|120px]] || ''[[Asclepias nyctaginifolia]]'' || استبرق موهاوی
|-
| || ''[[Asclepias obovata]]'' || استبرق پینلند
|-
| [[پرونده:Gomphocarpus physocarpus 1.jpg|120px]]|| ''[[Asclepias physocarpa]]'' ||استبرق بزرگ
|-
| [[پرونده:Purple Milkweed Asclepias purpurascens Head.jpg|120px]] || ''[[Asclepias purpurascens]]'' || استبرق زرشکی
|-
| || ''[[Asclepias quadrifolia]]'' || استبرق چهاربرگ
|-
| || ''[[Asclepias rubra]]'' ||استبرق قرمز
|-
| || ''[[Asclepias solanoana]]'' || استبرق مارپیچ
|-
| [[پرونده:R27182818 milkweed img 0312.jpg|120px]] || ''[[Asclepias speciosa]]'' || استبرق خودنما
|-
| [[پرونده:Asclepias subulata flowers 2.jpg|120px]] || ''[[Asclepias subulata]]'' || استبرق خزان
|-
| || ''[[Asclepias subverticillata]]'' || استبرق سمی<ref>[http://plants.usda.gov/java/profile?symbol=ASSU2 Asclepias subverticillata (A. Gray) Vail], USDA PLANTS</ref>
|-
| || ''[[Asclepias sullivantii]]'' || استبرق سلیوانت
|-
| [[پرونده:Common milkweed-tracy.jpg|120px]] || ''[[Asclepias syriaca]]'' || استبرق معمولی
|-
| [[پرونده:Butterfly Weed Asclepias tuberosa Umbel.jpg|120px]] || ''[[علف پروانه]]'' || استبرق هندی
|-
| || ''[[Asclepias variegata]]'' ||استبرق سفید
|-
| [[پرونده:Asclepias verticillata (3197723098).jpg|120px]] || ''[[Asclepias verticillata]]'' || استبرق حلقهای
|-
| || ''[[Asclepias vestita]]'' || استبرق کرکی
|-
| || ''[[Asclepias vincetoxicum]]'' ||
|-
| [[پرونده:Asclepias viridiflora NPS-1.jpg|120px]] || ''[[Asclepias viridiflora]]'' ||
|-
| || ''[[Asclepias welshii]]'' ||استبرق ویلزی
|-
|}
 
== پیوند به بیرون ==
{{انبار-رده}}
{{Commons category}}
{{wikispecies}}
* [http://www.terapeta.net/asclepias.pdf تحقیقات پزشکی]
* [http://www.hort.purdue.edu/newcrop/proceedings1993/v2-428.html نخ دندان ]
* [http://www.hort.purdue.edu/newcrop/duke_energy/Asclepias_syriaca.html استبرق در محصولات انرژی هندبوک ]
* [http://www.wiu.edu/AltCrops/milkweed.htm تحقیقات دانشگاه ایلینوی غربی]
* [http://herbarium.uvsc.edu/Virtual/search.asp?s=genus&p=1&n=1386&t=Asclepias مجموعه گیاهان]
* [http://www.butterflyencounters.com/milkweedphotos/%20Milkweed%20Photo%20Gallery گالری تصاویر]
 
{{زیست‌شناسی-خرد}}
== منابع ==
{{پانویس}}
{{یادکرد-ویکی
|پیوند= http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Asclepias&oldid=441211012
|عنوان= Asclepias
|زبان=انگلیسی
|بازیابی= ۲۴ جولایی ۲۰۱۱
}}
 
[[رده:استبرق (زیرتیره)]]
[[رده:گونه نام‌گذاری‌شده توسط کارل لینه]]
[[رده:گیاهان خوراک پروانه]]
[[رده:گیاهانگیاگان داروییغرب آسیا]]
[[رده:گیاگان خاورمیانه]]
[[رده:گیاگان مدیترانه‌ای]]
[[رده:گیاگان آفریقای شمالی]]
[[رده:گیاگان صحرای بزرگ آفریقا]]
[[رده:گیاهان آفریقایی]]
[[رده:گیاگان هندوچین]]
[[رده:گیاگان مصر]]
[[رده:گیاگان اسرائیل]]
[[رده:گیاگان مراکش]]
[[رده:گیاگان یمن]]
[[رده:گیاگان الجزایر]]
[[رده:گیاگان اریتره]]
[[رده:گیاگان افغانستان]]
[[رده:گیاگان ایران]]
[[رده:گیاهان توصیف‌شده در ۱۸۱۱ (میلادی)]]
[[رده:گیاگان صحرای غربی]]
[[رده:گیاهان سمی]]
[[رده:گیاگان پاکستان]]
[[رده:گونه‌های گیاهی مهاجم در استرالیا]]
 
[[en:Calotropis procera]]
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/wiki/استبرق»