مکانیک کوانتومی: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
جز ربات: جایگزینی پیوند جادویی شابک با الگو شابک |
Yamaha5Bot (بحث | مشارکتها) تمیزکاری با ویرایشگر خودکار فارسی |
||
خط ۲:
'''مکانیک کوانتومی''' شاخهای بنیادی از [[فیزیک نظری]] است که با پدیدههای فیزیکی در مقیاس میکروسکوپی سروکار دارد. در این مقیاس، [[کنش (فیزیک)|کُنِشها]]ی فیزیکی در حد و اندازۀ [[ثابت پلانک]] هستند.
مقدار عددی [[ثابت پلانک]] نیز بسیار کوچک و برابر است با
۶٫۶۲۶x۱۰<sup>-۳۴.</sup>
بنیادیترین تفاوت مکانیک کوانتومی با [[مکانیک کلاسیک]] در این است که مکانیک کوانتومی توصیفی سازگار با آزمایشها از ذرات در اندازههای [[اتم|اتمی]] و زیراتمی در اختیار میدهد، در حالی که مکانیک کلاسیک در قلمرو میکروسکوپی به نتایج نادرست میانجامد. در حقیقت، مکانیک کوانتومی بنیادیتر از [[مکانیک کلاسیک|مکانیک نیوتنی]] و [[الکترومغناطیس|الکترومغناطیس کلاسیک]] است؛ زیرا در مقیاسهای اتمی و زیراتمی که این نظریهها با شکست مواجه میشوند، با دقت زیادی بسیاری از پدیدهها را توصیف میکند. مکانیک کوانتومی به همراه [[نسبیت]] پایههای [[فیزیک جدید]] را تشکیل میدهند.
خط ۳۰:
|border colour = #50C878
|background colour = #ECFCF4}}
چون تابع موج کمیتی مختلط است، خود مستقیماً مُبیّن کمیتی فیزیکی نیست، اما با استفاده از این تابع میتوان [[احتمال]] به دست آمدن مقادیر مختلف حاصل از اندازهگیری هر کمیت فیزیکی را پیشبینی کرد. در حقیقت، این احتمال با ضریبی از مربع قدرمطلق تابع موج، که کمیتی حقیقی است، برابر است. با دانستن تابع موج مثلاً میتوان احتمال یافتن الکترون در ناحیهٔ خاصی در اطراف هسته در یک زمان مشخص یا احتمال به دست آمدن مقدار خاصی برای کمیت تکانۀ زاویهای سیستم را محاسبه کرد. یا مثلاً به کمک تابع موج و توزیع احتمال بهدست آمده از آن میتوان محتملترین مکان (یا مکانهای) حضور ذره در فضا را یافت (در مورد الکترونهای [[اتم]] گاهی به آن [[اربیتال|اُربیتال]] میگویند). البته معنی این حرف این نیست که الکترون در تمام ناحیه پخش شده است، بلکه الکترون در یک ناحیه از فضا یا هست
در مکانیک کلاسیک پیشبینی تحول زمانی مقادیر کمیتها و اندازهگیری مقادیر کمیتها در نظریه با هر دقت دلخواه ممکن است و تنها محدودیتِ موجود خطای متعارف آزمایش و آزمایشگر یا فقدان دادههای اولیه کافی است. اما در مکانیک کوانتومی فرایند اندازهگیری محدودیتی ذاتی به همراه خود دارد. در واقع، نمیتوان کمیتهایی مانند مکان و تکانه (کمیتهای مزدوج) را همزمان و با هر دقت دلخواه اندازهگیری کرد. اندازهگیری دقیقتر هر یک از این کمیتها منجر به از دست رفتن هرچه بیشتر دادههای مربوط به کمیت دیگر میشود. این مفهوم، که به اصل عدم قطعیت هایزنبرگ مشهور است، از مفاهیم بسیار مهم در مکانیک کوانتومی است و با مفهوم بنیادین «تأثیر فرایند اندازهگیری در حالت سیستم»، که از ابداعات اختصاصی مکانیک کوانتومی (در برابر مکانیک کلاسیک است)، همبسته است.
خط ۳۷:
== مکتبهای فکری مکانیک کوانتومی ==
نظریههای گوناگونی دربارۀ مسئلۀ اندازهگیری در مکانیک کوانتومی مطرح شده است. از این میان، سه دیدگاه شایان ذکرند: دیدگاه واقعگرایانه که اینشتین طرفدار آن بود، دیدگاه سنتی که به [[تفسیر کپنهاگی]] هم معروف است و [[نیلز بور]] از آن حمایت میکرد، دیدگاه [[ندانمگرایانه]] یا [[آگنوستیک]] که طرفداران آن از اظهارنظر به طور کلی خودداری میکردند.<ref>
== مکانیک کوانتومی و فیزیک کلاسیک ==
|