آشور (سرزمین): تفاوت میان نسخه‌ها

# کتیبه‌های بازدید کلی- مجموعی از شروح لشکر کشی‌های یک پادشاه از لحاظ جغرافیایی، نه تقدم و تاَخر تاریخی.

# کتیبه‌های پیروزی- که فقط حاوی نتایج پیروزی‌ها به طور اختصار می‌باشد و ترتیبی در آن مراعات نگشته‌است.

 

=== نخستین دورهٔ تهاجم آشور ===

=== دورهٔ دوم تهاجم آشور - تیگلت پیلسر ===

[[پرونده:Meso2mil.JPG|بندانگشتی|250px|چپ|[[میانرودان]]]]

 

در سال - ۷۴۴ پ.م. - لشکریان آشور که ظاهراً از سال پیش آمادهٔ سفر جنگی خویش گشته بودند<ref>خبر مربوط به ساختمان دژهایی که به منزلهٔ پایگاه‌های سوق‌الجیشی بوده‌اند و اسکان ناحیهٔ [[زاموآ]] توسط مهاجران [[بابلی]] حاکی از این موضوع می‌باشد</ref> بسوی بخش علیای [[رود دیاله]] حرکت کرده وارد سرزمین [[پارسوآ]]<ref>زاموای جنوبی سابق</ref> شدند. در سرزمین مزبور، مردم بومی غیر ایرانی متمکن بودند<ref>یکجا نشینان و مهاجران [[آریایی]] شاید پارسیان</ref> و در اواخر قرن نهم پ.م. نیز چنین بوده. اینان چند دولت بسیار کوچک داشتند و سال نامه‌ها ایشان را، بنام مؤسسان سلاله‌هایشان می‌خوانند [[بیت زاتی]]، [[بیت کاپسی]]، [[بیت سانگی]] یا [[بیت ساکّی]] و [[بیت تزّکّی]]. جریان عملیات جنگی واجد خصوصیاتی بود که پیشتر از آن سخن رفت؛ به این معنی که ساکنان محل در کوه‌ها پنهان شدند و در موارد نادر به قلعه‌ها پناه برده کوشیدند محاصره را تحمل و مقاومت کنند و آشوریان نیز دهکده‌ها و نقاط مسکونی را که به تصرف درمی‌آوردند سوزانده و هر جه و هر که به دستشان می‌افتاد ضبط و [[سیر]] می‌کردند.<ref>نقاط مسکونی نی کور ([[نیککور]]) [[ساسیاشو]]، [[توتاشدی]]، [[کوشیاناش]]، [[خارشو]]، یا حارسو یا [[آرسیتا]]، [[شاناشتیکو]]، [[کیش کی تارا]]، [[خارشای]]، [[آیوباک]] و غیره که ظاهراً متعلق به [[توناکو]] پادشاه پارسوآ بوده‌اند. وی دژ [[کیت پاتیا]] «در کتیبه‌های [[سارگون دوم]] [[کیت پات]] آمده» را در جبال [[قافلانکوه]] در [[قزل بوندا]] از سلالهٔ مجاور [[بیت آبدادان]] متنزع و متصرف گردید. سال نامه‌های [[تیگلت پیلسر سوم]] در شمار آنچه بدست آورده بودند از اسبان و قاطران و دام‌های شاخ‌دار کوچک و بزرگ و شتران دو کوهان و [[پیشه وران]] صحبت می‌دارد.</ref> آشوریان بعضی از فرمانفرمایان را نیز اسیر کردند.<ref>مثلاً [[کاکی]] شاه بیت زاتی و [[می‌تاکی]] شاه بیت سانگی</ref> دیگر شاهان توانستند با کسان خویش در کوه‌ها پنهان شوند. چنانچه اسیران به گروه‌هایی که سخت با آشوریان دشمنی می‌ورزیدند منتسب می‌بودند ایشان را با سخت‌ترین شکنجه‌ها می‌کشتند و بر نیزه می‌نشاندند. بخشی از سرزمین مفتوح جزو خاک آشور گشت و حاکم نشین [[پارسوآ]] نامیده شد و مرکز آن دژ [[نیکور]]<ref>Nikur</ref> بود.