کابالا: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۱:
{{نوار یهودیت}}
{{صفیروت}}
'''قبّاله'''، '''کابالا''' یا '''کبالا''' {{به عبری|קַבָּלָה}} به معنی لغوی دریافت کردن و یا سنت، روشی، مکتبی و طرز فکری عرفانی است که از یهودیت ریشه گرفته است. در یهودیت به یک فرد کابالیست، مکوبال (عبری: מְקוּבָּל) اطلاق می‌شود.
 
تعریف کابالا بر اساس پیروان مختلفش متفاوت است. با اینکه این مکتب از یهودیت نشات گرفته است ولیکن پیروان مسیحی، نوعصری، و پیروان [[علوم خفیه]] آنرا روشی عرفانی برای فهم رابطه بین [[عین سوف]] که غیرقابل تغییر، همیشگی و پیچیده است و جهان مادی فانی و محدود (مخلوق) است. کابالا به دنبال فهم ذات دنیا و انسان است.
خط ۱۶:
* '''سود''' (عبری :סוד به معنی مخفی): تفسیر باطنی، عرفانی، معنوی که در کابالا بیان می‌شود.
پیروان کابالا اعتقاد دارند که آن جزئی مهم از یادگیری تورات است؛ ولیکن بعضی از دکترینهای مورد قبول کابالا توسط بقیه یهودیان رد شده و بر خلاف یهودیت و کفرآمیز دانسته می‌شود. بعد از کابالای قرون وسطی و به خصوص بعد از قرن ۱۶ میلادی کابالا جایگزین فلسفه یهودی (هاکیرا) شد.
منبع اصلی لغت کابالا معلوم نیست و ممکن است توسط سولومون ابن گبیرول و یا بهیا بن اشر استفاده شده باشد. با اینکه لغات دیگری از قرن دوم میلادی برای اینگونه اعمال مورد استفاده قرار می‌گرفت لغت کابالا کم‌کم لغت اصلی برای این نوع تفسیر شد. بعد از [[عهد عتیق]] اولین نوشته‌های مربوط به کابالا در قرن اول و دوم میلادی در بعضی متون و از جمله کتاب [[سفر یتزیرا]] یافت می‌شود. این روش به نام [[عرفان مرکابا]] (به معنی کالسکه) تا قرن ۱۰ میلادی ادامه یافت تا بعد از آن با کابالای ایجاد شده در جنوب غربی اروپا در قرن ۱۲ و ۱۳ جایگزین شد. کتاب [[زوهر]] منبع اصلی تعالیم کابالا گشت که بعدها در شهر [[صفد]] توسط [[اسحاق لوریا]] دوباره بازبینی شد. کابالا لوریایی در قرن ۱۸ توسط بیشتر حلقه‌های عرفانی یهودی مورد قبول واقع شد و سرمنشا جنبش [[یهودیت حسیدی]] (حسیدیم) شد.
در متون دانشگاهی معمولاً لغت کابالا برای اشاره به عرفان یهودی که در قرن ۱۳ به بعد رایج شد استفاده می‌شود و [[عرفان مرکابا]] در زمره آن قرار نمی‌گیرد. به طور کلی کابالا می‌تواند به سه زیر شاخه تقسیم شود.
[[پرونده:Sefer raziel segulot.png|بندانگشتی|[[سیگیل]]‌های جادویی از کتاب [[سفر رازیل هاملخ]] که نقش زیادی در متوان ابتدایی کابالا داشت.|150px]]
خط ۱۳۲:
== نمودار سِفیروت و مؤنث مقدس ==
{{اصلی|درخت زندگی}}
سفیروتها ۱۰ ویژگی و نمایش خدا هستند که دنیا را حفظ می‌کنند. زوهر و بقیه متون کابالا از مخفی بودن و واحد بودن خدا به عنوان عین سوف یاد می‌کنند. کوردورو اعتقاد دارد که ۱۰ سفیروت در واقع ۱۰ ظرف برای نور خدا هستند. دو معادل برای سفیروت وجود دارد. دیدگاه مذهبی که وابسته به درختهای دانش و زندگی در باغ بهشت است و دیدگاه انسان مدار که در [[آدام کادمون]] مورد مطالعه قرار می‌گیرد. نور مقدس از چهار دنیا به سمت پایین حرکت می‌کند تا به اعمال در این دنیا می‌رسد. در دیدگاه انسان مدار مسئله جنیست اهمیت زیادی پیدا می‌کند. آخرین سفیروت [[شکینا]] (سکینه یا حضور مؤنث خدا) نام دارد. این دیدگاه با دیدگاه سنتی تورات در تضاد است که در آن خدا به صورت کاملاً مذکر است و دارای صفات زنانه نمی‌باشد.اعمال انسان دو نیمه مذکر و مؤنث خدا را به هم متصل کرده و یا از هم دور می‌کند.
کابالیستها بر اساس آیه کتاب پیدایش که میگوید :"بگذارید انسان را در تصویر خود ایجاد کنیم"، معتقدند که انسان اولیه که توسط خدا ایجاد شد دوجنسه بوده است. از این رو اعتقاد بر این است که خداوند دارای نیروهای مذکر و مونٍث مساوی میباشد که با یکدیگر تعادل دارند. از این رو در دنیای بالا که دنیای خداوند است جنسیت وجود نداشته و انسان که در تصویر او خلق شده بوده است به صورت دوجنسه بوده است. ولیکن در این دنیای زمینی انسان از قسمت مونٍث تصویر خداوند جدا شده است. <ref>Kabbalah: The Mystic Quest in Judaism By David S. Ariel, Rowman & Littlefield, 2006 Page 137, </ref>
در واقع هدف سیستم کابالا متصل کردن این دو نیمه مؤنث و مذکر است. کابالا اعتقاد دارد که انسان در واقع در دنیای بهشت است ولیکن به دلیل دور شدن از ویژگیهای خالق خود آن را درک نمی‌کند. از این رو در صورت که این دو نیمه مؤنث و مذکر ([[شکینا]](سکینه) و ملکوت) دوباره به هم متصل گردند انسان درک خواهد کرد که دنیای فعلی دنیای بهشت است. از این رو وظیفه قوم برگزیده ([[بنی اسرائیل]]) اتصال مجدد این دو نیمه و تکمیل کار خداوند ([[تیکون عولم]]) است.
 
سفیروتها با نامهای خدا در یهودیت نیز در ارتباط هستند.
خط ۱۵۳:
 
سفیروتها به عنوان اخلاقیات نیز مطرح می‌شوند. از این رو ۱۰ سفیروت به عنوان ۱۰ اصل اخلاقی معرفی می‌شوند. هر کدام از آنها به تنهایی ممکن است بیش از حد شدید شوند و به بی اخلاقی منجر شوند. هر یک از سفیروتها با اعداد یک تا ۱۰ و سیاره‌های منظومه شمسی نیز مرتبط هستند. از این رو در روی درخت زندگی هر سفیروت با یک عدد، یک سیاره و یک صفت اخلاقی در ارتباط است. دنیای سفیروتهای درواقع دنیای خدایان قدیم را نیز در بر می‌گیرد زیرا خدایان باستان اکثراً مرتبط با یکی از سیارات منظومه شمسی می‌باشند. از این رو گاهی گفته می‌شود که درخت زندگی خدایان قدیم را [[کوشر]] کرد.
بین هفت سفیروت پایین و سه سفیروت بالا پرده‌ای وجود دارد که ارتباط دنیای آدام کادمون را با دنیای پایین قطع می‌کند. گذشتن از این پرده نیازمند گذشتن از روی سفیروت مخفی یازدهم به نام دعات است. در دیدگاه کابالا نقشه درخت زندگی با نقشه معبد سلیمان نیز در ارتباط می‌باشد. در معبد سلیمان قسمت ابتدایی که در آن [[کوهن]]ها به عبادت مشغول بودند معادل هفت سفیرت پایین و قسمت [[قدس الاقداس]] که در آن [[تابوت عهد]] نگهداری می‌شد و تنها کوهن گادول ([[کاهن اعظم]]) اجازه ورود به آن را داشت معادل سه سفیروت بالاتر هستند. در [[تورات]] ذکر شده است که کوهن گادول ([[کاهن اعظم]]) تنها یکبار در سال و در روز [[یوم کیپور]] اجازه عبور از پرده معبد و وارد شدن به [[قدس الاقداس]] را داشت. در صورتی که کاهن اعظم دارای گناهان بود خداوند او را به صورت آنی نابود می‌کرد. این گذر معادل گذر از هفت سفیروت پایین و در واقع هفت آسمان و وارد شدن به دنیای سه سفیروت بالا است که در صورتی که فرد برای این ورود آماده نباشد خطرات آن وی را نابود و یا دیوانه خواهد کرد.
[[پرونده:Shefa Tal.png|بندانگشتی|چپ|در قرن ۱۶ و ۱۷ کابالا با نوشتن مقالات اخلاقی و مدیتیشن گسترش یافت.|150px]]